1970’lerde Venüs’e İniş Planları Yapan Sovyet Uzay Aracının Kontrolsüz Dönüşü Yaklaşıyor
Uzay araştırmaları tarihine damga vurmuş Sovyetler Birliği’nin 1970’lerde Venüs’e yönelik gerçekleştirmeyi planladığı ancak başarısızlıkla sonuçlanan bir uzay aracının, yakında kontrolsüz bir şekilde Dünya atmosferine geri dönüş yapması bekleniyor. Uzay enkazını yakından takip eden uzmanlar, bu devasa metal kütlesinin nereye düşeceği veya atmosferde ne kadarının yanmadan Dünya’ya ulaşacağı konusunda kesin bir bilgiye ulaşmış değiller.
Hollandalı astronom Marco Langbroek, bu eski uzay aracının yaklaşık 10 Mayıs civarında atmosferde yeniden giriş yapacağını öngörüyor. Uzmanlar, aracın yaklaşık 242 kilometre/saat hızla Dünya’ya çarpacağını tahmin ediyorlar. The Guardian’ın haberine göre, Langbroek, “Bu durum ciddi bir risk oluştursa da, çok fazla endişelenmemek gerek” dedi.
Langbroek, küçük bir nesne olması ve parçalanmadan atmosfere giriş yapması halinde bile riskin, her yıl göktaşlarının Dünya’ya düşmesiyle karşılaştırılabilecek düzeyde olduğunu belirtiyor. “Hayatınız boyunca yıldırım çarpması riskiniz daha yüksektir” diyerek, uzay aracının gerçekten birine ya da bir şeye çarpma ihtimalinin düşük olduğunu, ancak tamamen dışlanamayacağını ekledi.
Yörünge ve Çözülmesi Gereken Sorunlar
ROKET ARIZASI NEDENİYLE YERDE KALDI
Sovyetler Birliği’nin 1972 yılında fırlattığı ve “Kosmos 482” olarak bilinen bu uzay aracı, aslında Venüs görevleri kapsamında planlanmıştı. Ancak roket arızası nedeniyle Dünya yörüngesinden hiç çıkamadı. Bu nedenle büyük bir kısmı zaman içinde dağılmış olsa da, uzmanlar bu enkazın son 53 yıldır oldukça eliptik bir yörünge izlediğine ve irtifasının giderek alçalmakta olduğuna inanıyorlar.
Uzmanlar, uzay aracının içindeki paraşüt sisteminin bu kadar uzun süre dayanıp dayanmayacağı konusunda şüphelerini dile getiriyorlar. Ayrıca, yörüngede uzun süre kalan ısı kalkanının da zamanla zayıflayabileceği düşünülüyor.
Isı Kalkanı ve Atmosferdeki Giriş
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Jonathan McDowell, konu hakkında yaptığı açıklamada, “Isı kalkanının arızalanması daha iyi olurdu, çünkü bu durumda aracın atmosferde yanması sağlanırdı. Ancak, kalkan sağlam kalırsa, uzay aracı ciddi bir şekilde atmosferde yanmadan yeryüzüne ulaşabilir” diyor. O zaman, yaklaşık yarım tonluk metal parça, sağlam bir şekilde Dünya yüzeyine çarpabilir.
Gelecekte Düşebileceği Bölgeler ve Olası Riskler
Uzay aracı, 51,7 derece kuzey ve güney enlemleri arasında herhangi bir noktaya veya Kanada’nın Alberta eyaletinde bulunan Londra ve Edmonton gibi şehirlerin yaklaşık kuzeyine, hatta Güney Amerika’nın Horn Burnu’na kadar bir noktaya düşebilir. Ancak Langbroek, gezegenimizin büyük bölümünün suyla kaplı olduğunu hatırlatarak, “Gerçek olasılık yüksek ihtimalle bir okyanusa düşmesidir” dedi.
2022 yılında Çin’e ait bir itici roket, kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya dönüş yapmış ve birkaç yıl önce, Tiangong-1 uzay istasyonu da kontrolsüz bir yeniden giriş sonrası Güney Pasifik üzerinde atmosfere giriş yapmıştı. Bu olaylar, uzay enkazlarının Dünya’ya dönüşü sırasında karşılaşılabilecek riskleri yeniden gündeme getirmiştir.