Şempanzelerin Jest İletişimi Üzerine Araştırma

St Andrews Üniversitesi’nden etolog Gal Badihi’nin liderliğindeki araştırmacılar, 252 şempanzeden alınan 8 bin 500’ün üzerinde jest örneğini titizlikle inceledi. Bu kapsamlı araştırmanın bulguları, şempanzelerin jestlerinin bir saniyeye kadar süren duraklamaları takip ettiğini ve bazen neredeyse anında tepki verebildiklerini ortaya koyuyor. Bu durum, şempanzelerin tıpkı insanlar gibi hızlı bir iletişim akışına sahip olduklarını gösteriyor.

Gal Badihi, “Şempanzelerin jest ve mimiklerinin zamanlaması, insanların konuşma sırasında sıra alma davranışlarına benzer ve oldukça hızlıdır. Bu da benzer evrimsel mekanizmaların bu sosyal etkileşimleri yönlendirdiğini düşündürüyor,” dedi.

Şempanze Toplulukları Arasındaki Farklılıklar

Araştırmacılar, farklı şempanze toplulukları arasında iletişim hızında belirgin farklılıklar gözlemledi. Örneğin, Uganda’daki Kanyawara şempanzelerinin, yakınlardaki Budongo Ormanı’nda yaşayan Sonso şempanzelerine kıyasla daha hızlı ‘konuşan’ türler olduğu tespit edildi. Catherine Hobaiter, “İnsanlarda olduğu gibi, bazı kültürlerde daha hızlı veya daha yavaş tepki süreleri gözlemleniyor,” şeklinde belirtti.

Araştırma ayrıca, şempanzelerin daha uzun anlam dizileri oluşturmak için kısa jestleri bir araya getirdiğini de göstermektedir. Şempanzelerin “hadi oynayalım” jestlerinin 58 farklı versiyonunu tespit eden bilim insanları, bu jestlerin sosyal hedeflere ulaşmak için nasıl kullanıldığını detaylı bir şekilde incelemeye devam ediyor.

Bilim insanları, “Şempanze ve insan dilleri arasında belirgin farklar olsa da, her iki sistemin de temelinde benzer kuralların olduğu görülmektedir. Ancak, konuşma yapıların ne zaman veya neden evrimleştiğini hâlâ tam olarak bilmiyoruz,” şeklinde bir açıklamada bulundu. Araştırmacılar, bu soruya yanıt bulmak için daha uzak akraba türlerdeki iletişimi de araştırmayı planlıyorlar.