Türkiye’nin 2024-2028 Stratejik Planı ve Elektronik Haberleşme Hizmetleri
BTK’nın (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) “2024-2028 Stratejik Planı”na göre, Türkiye’de en hızlı büyüyen elektronik haberleşme hizmeti geniş bant internet hizmetleri olarak öne çıkıyor. Bilişim sektörü içerisindeki hızlı gelişim ve artan kullanıcı talebi, sabit hatlarda fiber altyapı, mobil hatlarda ise daha fazla spektrum ve yeni nesil haberleşme şebekelerine olan ihtiyacı artırıyor. Dünyada bazı ülkelerde kullanılmaya başlanan 5G teknolojisi, Türkiye’de de İstanbul Havalimanı’nda pilot uygulama ile hayata geçirilmişti.
5G teknolojisinin tüm Türkiye’ye entegre edilmesi, uluslararası standart kuruluşları olan ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) ve 3GPP (3. Nesil Ortaklık Projesi) bünyesinde yürütülen standart çalışmalarının izlenmesi ve bu çalışmalara katkı sağlanması için sektörün teşvik edilmesi önemli bir öncelik olarak belirlenmiştir. Ayrıca, 6G’ye yönelik Ar-Ge ve Ür-Ge çalışmaları desteklenerek, sektörde yerli ve milli ürünlerle söz sahibi olunması hedeflenmektedir. 5G’nin hızı, 4.5G’nin hızından yaklaşık on kat daha fazladır ve bu hızın yanı sıra 6G’ye yönelik çalışmaların yürütülmesi ve standartların belirlenmesi de planın ana hedefleri arasında yer almaktadır.
Türkiye’nin 5G vizyonu, 5G mobil haberleşme teknolojisi kapsamındaki ekipman ve teçhizatın, yerli tasarımcılar, mühendisler ve işçiler tarafından üretilmesini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Böylelikle, teknoloji bağımsızlığının artırılması ve yerel ekonomiye katkı sağlanması hedeflenmektedir. 5G milli katkıyla gerçekleştirilecek
On İkinci Kalkınma Planı’nda, küresel teknoloji eğilimleri çerçevesinde yeşil ve dijital dönüşümü destekleyen öncü teknolojiler arasında yapay zeka, nesnelerin interneti, büyük veri, blok zincir, 5G ve 6G, üç boyutlu baskı, robotik, insansız hava araçları, elektrikli araç teknolojileri, yeşil hidrojen ve yenilenebilir enerji teknolojileri, genom düzenleme, biyoteknoloji ve nanoteknolojinin yer aldığı vurgulanmaktadır. Ayrıca uzay, kuantum teknolojileri, artırılmış ve sanal gerçeklik, siber güvenlik, ileri malzeme, yarı iletkenler, yeni nesil nükleer reaktörler, enerji depolama, yeni nesil ray ötesi sistemler ve karbon yakalama, kullanma ve depolama teknolojileri de önemini korumaktadır.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 5G teknolojisinin 2026 yılında kullanıma sunulmasının planlandığını açıklamıştır. Bu teknoloji için BTK tarafından gelecek yıl yapılması öngörülen ihale çalışmalarına da hızla başlanmıştır. Yeni nesil 5G haberleşme teknolojisinin Türkiye’de kullanılabilmesi için gerekli çalışmalar hızlandırılmıştır. Yerli ve milli haberleşme ürünü tanımına ilişkin düzenlemeler yapılacak, Ar-Ge projelerinin niteliği artırılacak ve yerli ekosisteme daha fazla katkı sağlanması için iyileştirme amaçlı proje kriterleri getirilecektir.
Bu bağlamda, 5G ve ötesi şebeke ekipmanlarının tasarımından üretimine kadar her aşamanın milli katkıyla gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. BTK, kamu ve özel sektör temsilcileri ile iş birliği içinde bu süreçleri yürütmektedir. Yerli ve milli 5G ve ötesi için yeni nesil haberleşme teknolojileri geliştirilecek
Yerli ve milli 5G ve ötesi yeni nesil haberleşme teknolojilerinin geliştirilmesi hedeflenmekte ve bu teknolojilerin Türkiye’de kullanımına başlanması ile birlikte Ar-Ge ve Ür-Ge faaliyetlerinin teşvik edilmesi amacıyla düzenleyici çerçeveler ve mekanizmalar oluşturulması planlanmaktadır. Elektronik haberleşme altyapılarına olan ihtiyaç artarken; yeni nesil ağ altyapılarının yaygınlaştırılması yönündeki politikalar ön plana çıkmaktadır. 5G’nin yaygınlaşması, yüksek bağlantı kalitesi isteyen ve veri yükünü artıran yeni nesil uygulamalar için fırsatlar sunacak, bu durum sabit ve mobil altyapıların entegrasyonunu ve mobil ağların önemini artıracaktır.
Geçmişteki yetkilendirme süreçlerinde kazanılan deneyimler doğrultusunda, kullanıcı ihtiyaçları ve sektörel gelişmelere uygun şekilde, uluslararası gelişmeler çerçevesinde yerli haberleşme altyapılarının kurulumu gözetilerek 5G’ye yönelik yetkilendirme çalışmaları tamamlanacaktır. Ayrıca, BTK tarafından 6G’ye yönelik ulusal ve uluslararası çalışmalar titizlikle takip edilmekte; başta alçak yörünge uyduları olmak üzere, uydu üzerinden sağlanacak geniş bant hizmetlerinin tüm yurtta sunulmasına yönelik düzenlemeler gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede yerlileştirme çalışmalarına da hız verilecektir.