Üniversite öğrencilerinin konut talepleri, evlenmeler, boşanmalar ve iş amaçlı ikametgahlar gibi faktörlerle birlikte kiralık konut ihtiyacı her geçen gün artmaktadır. Bu artış, bozulan arz-talep dengesi ve fırsatçı zamların etkisiyle son dört yılda kira artışlarını adeta zirveye taşıdı. Pandemi dönemiyle birlikte enflasyon oranı %433 artarken, kiralardaki artış oranı %570’e kadar yükseldi. Bu oranlar, son 3 yılda %502,53, son 2 yılda ise %326,6 gibi çarpıcı yükselişler gösterdi.

Gayrimenkul uzmanları, Türkiye’de yaklaşık 8 milyon kiracının bulunduğunu ve her yıl piyasaya 250 bin yeni kiracının katıldığını belirtmektedir. Ancak, konut erişim zorluğunun ev sahibi olmayı giderek daha da zorlaştırdığına dikkat çekiyorlar. Bu durum, çoğu kişinin kiracı piyasasından çıkmasının oldukça güç olduğu anlamına geliyor.

TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, konut kiralarındaki yüksek artış hızının yavaşlamaya başlayacağını ancak satılık konut fiyatlarında bir süre daha reel bir düşüş beklediğini ifade etti. Maya, “Pandemi sürecinde 2020-2022 yılları arasında konut fiyatları oldukça yüksek bir artış hızına sahip oldu. Hızla yükselen fiyatlarla birlikte, geçmişte 20-25 yıla uzayan amortisman süreleri artık 15-16 yıla kadar düştü. Bu, geçtiğimiz iki yıldaki gibi kiraların artmayacağına dair bir öncü gösterge. Pandemi ile başlayan kira artışlarının yavaşlayacağını düşünüyorum çünkü satış fiyatları da sakinleşti. Kiralar birkaç ay daha enflasyonun üzerinde artabilir, sonrasında 2025 itibarıyla enflasyon oranına yakın bir seviyeye inmeye başlayacaktır” dedi.

Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, son 4 yılda enflasyonun %433, kiraların ise %570 arttığını belirterek, “Bu süreçte kiralar reel olarak %26 artmış durumda” dedi. Türkiye’de 8 milyon hanenin kiracı olduğunu vurgulayan Büyükduman, “Her yıl kiralık konutlara talep, üniversite öğrencilerinin ev talepleri ve evlilikler gibi nedenlerle artış göstermektedir. Her yıl bu piyasa %3 büyüyor; bu, demektir ki 250 bin yeni kiracı daha piyasaya katılıyor. Konut fiyatları, maalesef erişilebilir bir düzeyde değil ve taksit ödemeleri oldukça yüksek. Eğer kiraya ayırdığınız bütçe %20 yerine %40’a çıkmışsa, bu durum bir ev almak için birikim yapmayı zorlaştırıyor. Talep güçleniyorsa, orada fiyatların hızla artması kaçınılmazdır. Yani, kira rayiçlerinin yukarı yönlü olacağını kesinlikle söyleyebiliriz. Kira artışlarını enflasyonun biraz üzerinde öngörüyorum; aylık enflasyonun 1-2 puan üzerinde kira artışları bundan sonra beklenebilir” şeklinde konuştu.