Türkiye Küçük Ev Aletleri Sektöründe Büyüme Stratejileri

Nurdoğan A. ERGÜN mevcut ekonomik konjonktürde, hem iç hem de dış pazarlarda varlığını sürdürmek için stratejik adımlar atan Türkiye küçük ev aletleri sektörü, yalnızca ürün sunmakla kalmayıp, aynı zamanda marka oluşturarak kültürel bir bağ kurmayı da hedefliyor. 2023-2024 Eylül dönemi itibarıyla sektör, %10.2’lik bir büyüme elde ederek bu yılın ilk 9 ayında 2.6 milyar dolarlık pazar hacmine ulaşmayı başardı. 2025 yılı için de aynı büyüme oranlarını korumayı amaçlıyor. Küçük ev aletleri sektörünün yaklaşık 280 milyon dolarlık bir ihracatı bulunuyor ve bu noktada tüketicilerde sadece fiyat algısını değil, aynı zamanda kültürel bir bağ oluşturmayı da hedefliyor.

TOBB Züccaciye Meslek Komitesi Başkanı ve Küçük Ev Aletleri Sanayici ve İhracatçıları Derneği (KESİD) Yönetim Kurulu Üyesi Murat Kolbaşı, “Sanayi üssü olan Türkiye’nin, ihracatta ayrışabilmesi için marka ile kültür bağını kurması şart. Müşteri ‘Türk kahvesi makinesi Türkiye’den alınır’ demeli. Aynı şekilde diğer sektörlerde de ‘tekstilde Şile bezi, kumaşta Buldan kumaşı’ dedirtmeliyiz ve bunlar Türkiye’den çıkan markalar olmalı” şeklinde ifade etti.

Türkiye küçük ev aletleri sektörünün dünya ölçeğinde markalara üretim yapan bir yapısı olduğunu ve teknolojiyi yoğun bir şekilde kullandığını belirten KESİD Başkanı Senur Akın Biçer, “Kârlılıktan taviz vererek üretim ve ihracat gücümüzü koruduk. 2025 yılında da mevcut pazar payımızı korumak istiyoruz. 2026 ise rahatlayacağımız yıl olacak” dedi. Global pazardaki kaymaları göz önünde bulundurarak sektörün üretim gücüyle China Plus-One’ın (Çin artı bir) alternatifi olmayı hedeflediğini vurgulayan Biçer, “Finansa erişim hala ciddi bir sorun. Ancak yatırım yapmama lüksümüz yok” diye ekledi. 2013 yılında ortaya atılan China Plus-One kavramı, şirketlerin yalnızca Çin’e yatırım yapmaktan kaçınıp alternatif yerlere yöneldiği küresel bir stratejiyi ifade etmektedir.

Geri Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Sorunları

Küçük ev aletleri sektöründeki geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik konusuna da değinen KESİD kurucu Başkanı Bülent Durlanık, “Geçmişte ‘sıfır atık’ projesi başlatıldı, ancak beklediğimiz gibi gelişmedi. Projeye göre piyasadan seçilen ürünler toplama merkezine gelecekti. Fakat yerel yöneticiler buna sahip çıkmadı. Eski ürünleri nereye ve nasıl vereceğimizi bilemez hale geldik. Ardından akredite kuruluşlar devreye girdi. Sonrasında ise bir tebliğ ile ürettiğimiz ürün fiyatının belli bir kilogramı kadar kesinti fona aktarıldı. Bu dönüşüme gidecek diye bekledik ama o da olmadı. Şu an amaçsız bir fon ödüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Bütün ihracatçılar gibi küçük ev aletleri sektöründe de finans sorunlarının mevcut olduğunu söyleyen KESİD Yönetim Kurulu Üyesi ve Arçelik Yönetici Müdürü Mustafa Hacısalihoğlu, “Rekabet ettiğimiz birçok ülkede ihracatçıya destek var. İşçilik maliyetleri, üretim maliyetleri ve buna ek olarak hammadde maliyetleri de var. Özellikle paslanmaz çelik ithalatına yılbaşından bu yana getirilen ek vergiler, rekabette elimizi zayıflatıyor” diye konuştu.

Yerli ve Milli ‘Çeyiz Günü’ Etkinliği

Küçük ev aletleri ve züccaciye sektörü olarak Black Friday benzeri bir etkinlik hazırlığında olduklarını açıklayan Murat Kolbaşı, “Sadece Türkiye’ye özel, e-ticaret platformlarında ‘çeyiz günü’ etkinliği yapmayı planlıyoruz. İlk etapta Türkiye’de faaliyet gösteren markalar için düşündüğümüz bu etkinlikle kültürü dijitale de taşımayı amaçlıyoruz. Büyük ihtimalle ilkbahar döneminde gerçekleşecek” dedi.

Tüketici Eğilimleri ve Talep Dinamikleri

KESİD, Türkiye’de ev elektroniği sektörünün talep dinamiklerini takip etmek amacıyla; mevcut ürün sahipliğini, memnuniyet seviyesini ve tüketicinin satın alma niyetli olduğu ürün gruplarını tespit etmek için bir araştırma gerçekleştirdi. Research İstanbul tarafından yapılan araştırmaya 18 yaş üstü 1,521 kişi katıldı. Araştırmanın sonuçlarına göre, ürün seçiminde tüketicilerin fiyattan çok işlevselliğe ve zaman tasarrufuna önem verdiği gözlemlendi.

Artış Gören Ürün Grupları

Global ölçekte 45.75 milyar dolarlık bir hacim yakalayan küçük ev aletleri pazarının önümüzdeki 5 yıl içinde %3.1 büyümesi bekleniyor. Türkiye’de %40.40 elektrikli süpürge, %15 ütü ve düzleştiricinin pazar payı bulunuyor. Türkiye’de ürünlerin artış oranları ise şu şekildedir: