Depozito Yöntemiyle Sıfır Atık Hedefi Gerçekleştiriliyor
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), sürdürülebilir çevre politikalarının önemli bir parçası olan Depozito Yönetim Sistemini (DYS) çeşitli bölgelerde başarıyla uygulamaya koyuyor. Bu kapsamda, Sakarya’dan sonra toplamda 6 bölgedeki pilot illerde sistemin hayata geçirilmesiyle atık yönetiminde yeni bir aşama başlatıldı.
Sosyal Medyada Paylaşılan Gelişmeler ve Sistem Kurulumları
Sosyal medya hesapları aracılığıyla bilgilendirmelerde bulunan Murat Kurum, Bakanlık olarak yürütülen çalışmalar hakkında şu ifadeleri kullandı: “Depozito İade Makinelerimizin kurulumu hız kazandı. Sakarya’nın ardından Erzurum, Mersin, Gaziantep, Samsun, İzmir ve Konya’da da kurulumlar başladı. Bu sistem sayesinde atıklar doğaya değil, güvenli ve kontrollü DOA’lara (Depozito ve Atık) yönlendirilerek çevre kirliliği azaltılıyor.”
7 Bölgeye Yaygınlaştırılan Sistem ve Toplantılar
Sistem ilk olarak 2022 yılında Kızılcahamam’da pilot ilçe olarak başlatıldı. 2024 Aralık ayı itibarıyla ise, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı merkez binalarında kullanıma açıldı. 2025 yılının Şubat ayından itibaren ise Sakarya’da pilot uygulama devam ederken, sistem 7 bölgeye yaygınlaştırıldı. Bu kapsamda, 24 Haziran – 8 Temmuz 2025 tarihleri arasında düzenlenen kamu koordinasyon toplantılarıyla farklı illerdeki paydaşlar bir araya getirildi.
İllerde Gerçekleştirilen Toplantılar ve Kurulumlar
- Erzurum
- Mersin
- Gaziantep
- Samsun
- İzmir
- Konya
Bu toplantılarda Türkiye Çevre Ajansı Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, valiler, büyükşehir ve ilçe belediye başkanları ile sanayi ve ticaret odası temsilcileri katıldı. Katılımcılara sistemin işleyişi ve avantajları detaylı şekilde anlatıldı. Aynı zamanda, ilgili illerde Depozito İade Makineleri (DİM) kurulumu başladı. Bu makineler ilk etapta marketler, alışveriş merkezleri, üniversite kampüsleri, metro ve tren istasyonları ile kamu ve belediye binalarında yer alacak şekilde planlandı. Hedef, bu makinelerin 81 il genelinde yaygınlaştırılmasıdır.
Sistemle Sağlanan Çevresel ve Ekonomik Kazanımlar
Depozito Yönetim Sistemi’nin ülke genelinde uygulamaya alınmasıyla birlikte, çevre kirliliğinin önlenmesi ve geri dönüşüm oranlarının artırılması amaçlanıyor. Ayrıca, yılda yaklaşık 25 milyar adet atık şişe toplanarak ekonomiye kazandırılması planlanıyor. Bu uygulama sayesinde, kayıt dışı üretim engellenirken, ekonomik kazanç yıllık 520 milyon euro seviyesine ulaşmayı hedefliyor.
Diğer yandan, atıkların toplanması ve depolanmasıyla ilgili maliyetlerde azalma, düzenli depolama sahalarının ömrünün uzaması, enerji tasarrufu ve emisyonların azaltılması gibi çevresel olumlu etkiler de sağlanıyor. Tüketicilerin geri dönüşüm sistemine aktif katılımı ve toplumda çevre bilincinin artması da önemli avantajlar arasında yer alıyor.
Sakarya Pilot Uygulamasında Elde Edilen Başarı
Sakarya’da, sistemin pilot uygulaması Şubat 2025’te başladı ve sadece dört ay içinde önemli sonuçlar elde edildi. Toplamda yaklaşık 200 ton cam, 20 ton PET, 2 ton alüminyum olmak üzere yaklaşık 3 milyon adet ambalaj geri toplandı. Bu etkin geri dönüşüm sayesinde, 175 bin 139 litre su tasarrufu, 239 bin 51 kilovatsaat enerji tasarrufu ve 145 bin 983 kg karbon dioksit emisyonu azaltımı gerçekleştirildi.