Ekonomik Daralmanın Sektöre Yansıması ve Güncel Durum

Küresel ekonomik belirsizlikler ve talep daralması, Türkiye’nin önde gelen tekne ve yat üreticilerini ciddi anlamda etkiliyor. Bu yıl, sektörün toplam büyüklüğünün yaklaşık 1,5 milyar dolar seviyelerine gerileyeceği öngörülüyor. İç pazarın hacmi ise yaklaşık 2 milyar dolar ile kendini gösteriyor. Enflasyon ve ekonomik küçülme, özellikle küçük boyutlu teknelerin satışını olumsuz yönde etkiledi. Sektörün önemli üreticilerinde kapasite kullanım oranları %60 seviyelerine kadar gerilemiş durumda.

İzmir Tekne İmalatçıları ve Tedarikçileri Dayanışma Derneği (TEKİMDER) Başkanı Hüseyin Akduman, yaptığı açıklamada, 5-10 metre arasındaki teknelerin satışlarının %50 oranında düştüğüne işaret etti. Öte yandan, 10-25 metre ve üzeri segmentteki lüks teknelerde hareketliliğin devam ettiğini ve satışların bu segmentte sürdüğünü belirtti. Bu segmentte, fiyat aralıkları 400 bin TL ile 800 bin TL arasında değişiyor. Akduman, küçük segmentteki satışların azalmasının yanı sıra kredi kartı taksitli satışların da durduğunu vurguladı. “Eskiden, müşteriler taksitli tekne alımını tercih ediyordu, şimdi ise yüksek faiz oranlarıyla uğraşmak istemiyorlar” dedi. Ayrıca, “Milyonluk yat” algısının değiştiğine dikkati çeken Akduman, 25 metre altı teknelerde KDV muafiyetinin kaldırıldığını ve bunun satışlara olumsuz yansıdığını belirtti. Marinaların küçük teknelere yönelik fiyat ve alan sorunları da sektörün başını ağrıtmaya devam ediyor. Örneğin, 10 metrelik bir tekne için yıl boyunca talep edilen 500 bin TL bağlama ücretleri, küçük tekneleri kullanmak isteyip de maliyetlerle boğuşan müşteriler için ciddi bir engel oluşturuyor. Ayrıca, bazı marinalar küçük tekneleri bağlamaktan kaçınıyor ve bu durum, küçük segmentteki satışları olumsuz etkiliyor.

Global anlamda, büyük boyutlu teknelere olan ilginin arttığını ve bu trendin önümüzdeki yıllarda da devam edeceğini öngören Akduman, sektörün büyüme potansiyelinin yüksek olduğunu vurguladı. Ancak, Türkiye tekne ve yatçılık sektörünün kamu desteği konusunda yeterli seviyede olmadığını dile getirdi. Gerek ticaret odaları, gerekse ihracatçı birlikleri içerisinde bu sektörün yeterince tanımlanmadığını ve desteklenmediğine dikkat çekti. “Türkiye, deniz ülkesi olmasına rağmen gereken ilgi ve desteği göremiyor” diyen Akduman, sektörün gelişimi için önemli adımlar atılması gerektiğine vurgu yaptı.

İzmir’de Tekne ve Yat Fuarları ile Denizde Güçleniyoruz

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde, İZFAŞ ve ED Fuarcılık iş birliğiyle bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen MAST İzmir Boat Show Tekne, Tekne Ekipmanları ve Deniz Aksesuarları Fuarı, geniş katılımla kapılarını açtı. Fuar kapsamında fiyatları 150 bin TL’den başlayıp 20 milyon TL’ye ulaşan 350’den fazla tekne ve deniz aracı sergilendi. Bu yılki fuara, 40 binin üzerinde ziyaretçi bekleniyor. Katılımcı sayısı ve sergilenen tekne sayısında önemli artışlar yaşanırken, yerli üretimin payı da %70 seviyelerine yaklaştı. ED Fuarcılık Kurucu Ortağı Dilek Soydan, yaptığı açıklamada, “Türk denizcilik sektörünün uluslararası arenadaki gücünün her geçen gün arttığını görmek sevindirici. İzmir fuarına katılan yerli üreticilerin sayısının yükselmesi, sektörümüz adına büyük bir başarıdır. İzmir’in, denizcilik sektörünün merkezi haline gelmesi ve bu fuarın büyümesi, ülkemizin denizcilik alanındaki potansiyelini ortaya koyuyor” dedi.

İzmir, Denizcilikte Önemli Bir Merkez Oluyor

İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şube Başkanı Yusuf Öztürk, “İzmir, hızla gelişen bir üretim ve ihracat merkezi olmaya devam ediyor. Burada üretilen tekneler, sadece Türkiye’de değil, dünya pazarında da büyük ilgi görüyor. Bu gelişmeler, İzmir’in denizcilik sektöründe uluslararası bir merkez haline gelmesine katkı sağlıyor. Bu büyüme ve fuar katılım sayısındaki artış, sektörümüzün gücünü pekiştiriyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca, İzFAŞ Genel Müdür Yardımcısı Onur Fatih Gökçedağ ise, “İzmir’deki fuar alanımız, katılımcı ve ziyaretçi sayısı bakımından çok önemli aşamalara ulaştı. Bu fuar, sadece sektör profesyonellerine değil, deniz tutkunlarına ve yatırımcılara da büyük fırsatlar sunuyor. Bu yıl, 350’den fazla tekne sergilenirken, ziyaretçi sayısında geçen yıla kıyasla iki kat artış bekleniyor” açıklamasında bulundu.

Uluslararası Ticaret ve Sektörde Yeni Fırsatlar

“Ticaret savaşlarında köprü konumuna geliyoruz” diyen TEKİMDER Başkanı Hüseyin Akduman, yeni küresel ticaret dinamiklerini ve özellikle ABD’nin yeni tarifeleriyle birlikte oluşan ortamı değerlendirdi. Akduman, “Türk üreticileri ve brokerlar, uluslararası piyasalarda daha fazla ilgi görmeye başladı. Amerika, Avustralya ve Hollanda gibi ülkelerden gelen ihracat talepleri artarken, Türk üreticiler yurt dışı pazarlarda rekabet gücünü artırmak için stratejiler geliştirmeli. Ticaret savaşlarının getirdiği bu yeni ortamda, Türkiye’nin bölgesel ve küresel ticarette köprü rolü üstlenebileceğine inanıyoruz. Bu noktada, devletimizin yurt dışı fuar ve destek programlarını geliştirmesi, üreticilere yeni imkanlar sunacaktır” şeklinde konuştu.