Nöbetçi Eczaneler
ABD Başkanı Donald Trump, ikinci başkanlık döneminde elektrikli araçlara yönelik aldığı kararlarla, ülkenin iç piyasasında üretimi güçlendirmeyi hedeflediğini savunuyor. Ancak bu politikalar, yatırımcılar arasında rekabetin zayıflayacağı ve piyasanın belirsizlik içine sürükleneceği yönünde endişeleri beraberinde getiriyor. Piyasa oyuncuları, Trump’ın ithalata yeni tarifeler getirmesi, elektrikli araç teşviklerini geri çekmesi ve şarj altyapısına yönelik yatırımların durdurulmasını içeren yürütme kararlarının olası sonuçlarına dair tahminlerde bulunurken, elektrikli araç üreticileri de bu tutumun uzun vadede sektördeki büyümeyi olumsuz etkileyeceğinden endişe ediyor.
Bu adımların, ülkede elektrikli araçların üretim maliyetlerini artırması ve ABD’li üreticilerin Çinli rakiplerine karşı rekabet gücünü zayıflatması riski taşıdığı da öne sürülüyor. Şarj altyapısına yönelik yatırımların kesilmesi, tüketici güvenini sarsabileceği ve elektrikli araçlara geçiş sürecini yavaşlatarak, ABD’nin küresel elektrikli araç pazarındaki liderliğini tehlikeye atabileceği düşünülüyor. Öte yandan, bazı kesimler, Trump’ın politikalarının ABD’deki üreticiler arasında verimliliği teşvik ederek yüksek kaliteli ve rekabetçi elektrikli araçların üretimini destekleyeceği ve nihayetinde fiyatlarda düşüş yaşanabileceği görüşündeler.
Sektör Oyuncuları Endişeli
ABD’de elektrikli araç piyasasında faaliyet gösteren yerli ve uluslararası birçok şirket, bu gelişmelerden doğrudan etkileniyor. Sektörde geniş bir araç yelpazesine ve şarj altyapısına sahip olan Tesla, Ford ve General Motors gibi köklü şirketler öne çıkarken; Rivian, Lucid Motors, Canoo, Fisker ve Bollinger Motors gibi yeni markalar da dikkat çekiyor. Ayrıca, Hyundai, Kia, Volkswagen, BMW, Mercedes-Benz, Toyota, Honda ve Polestar gibi büyük uluslararası firmalar da ABD’de aktif olarak rekabet ediyor.
Üst Düzey Yöneticilerden Açıklamalar
Uluslararası haber kaynaklarından derlenen bilgilere göre, bu süreçte Trump’ın politikalarına karşı sektör paydaşlarından çeşitli yorumlar gelmekte ve sektörün geleceğine dair endişeli bir duruş sergilendiği görülmektedir. ABD’deki elektrikli araç ve batarya üreticilerinden oluşan Sıfır Emisyonlu Ulaşım Derneği, Trump’ın vergi teşviklerini kaldırmasının ülkenin uluslararası arenada rekabet gücünü zayıflatabileceği ve bazı eyaletlerdeki istihdamı olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıda bulundu.
- Toyota’da üst düzey yönetici olan David Christ, özgür ve adil ticaretin önemini vurgulayarak, ithal araçlar ve yedek parçalara uygulanacak tarifelerin tüketiciler için fiyatları yükselteceğini ifade etti.
- İsveçli elektrikli araç üreticisi Polestar Üst Yöneticisi Michael Lohscheller, tarifeler ve küresel ticaret savaşlarının otomotiv endüstrisindeki etkileri nedeniyle Çin’deki üretim kapasitesini Avrupa’ya taşımayı planladığını duyurdu.
- Ford Üst Yöneticisi Jim Farley, ABD’nin çeşitli eyaletlerinde batarya üretimi ve montaj tesislerine yönelik büyük yatırımlar gerçekleştirdiğini, ancak batarya üretimi için yapılan sübvansiyonlar olmazsa şirketin operasyonlarında küçülmeye gitmek zorunda kalabileceğini kaydetti.
Trump’a yakın isimlerden biri olan Elon Musk, ABD yönetiminin Hükümet Verimliliği Departmanı sorumlusudur. Musk, serbest ticaretten yana olduğunu ve ABD ile Avrupa arasında “sıfır tarife” politikasının mantıklı olduğunu savunuyor. Tesla’dan yapılan bir açıklamada, ticaret sorunlarını çözmeye yönelik atılan adımların ABD’li şirketlere zarar vermeden gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulandı.
Trump Politikaları Büyüme Beklentilerini Tehdit Ediyor
Edison Elektrik Enstitüsü’nün sektör raporuna göre, ABD’deki elektrikli araç sayısının 2035 yılına kadar 2023’e göre yaklaşık 18 kat artarak 78,5 milyona ulaşması ve yollarda kullanılan toplam araç sayısının yüzde 26’sının elektrikli olması bekleniyor. Yollardaki 78,5 milyon elektrikli aracı desteklemek için 42,2 milyondan fazla şarj noktasına ihtiyaç duyulacağı tahmin ediliyor. Söz konusu dönemde yıllık elektrikli araç satışlarının ise yaklaşık 12,2 milyona ulaşarak, o yılki toplam araç satışlarının yaklaşık yüzde 72’sini oluşturması öngörülüyor. Ancak uzmanlar, Trump yönetiminin son dönemde attığı adımların sektörün öngörülen büyüme hızına ulaşmasını tehdit ettiğini ifade ediyor.
Trump’ın Elektrikli Araçlara Yönelik Aldığı Kararlar
Trump, elektrikli araçları destekleyen sübvansiyonları ve politikaları gözden geçirmeyi ve gerekirse kaldırmayı planladığını açıkladı. 20 Ocak’tan bu yana elektrikli araç sektörünü etkileyecek çeşitli kararlar aldı. İlk olarak, 2030 yılına kadar satılan tüm yeni araçların yüzde 50’sinin elektrikli olmasını hedefleyen 2021 tarihli yönergeyi iptal eden bir yürütme emri imzaladı. Bu eylem, elektrikli araçların kullanımının teşvik edilmesine yönelik federal desteğin azalacağı beklentisini artırdı.
Trump, ABD’de elektrikli araç şarj altyapısının genişlemesi için tahsis edilen fon ve yatırımların durdurulması emrini de verdi. Bu, şarj istasyonları için çeşitli hibe programları kapsamında ayrılmış 7,5 milyar dolarlık yatırımın iptalini içeriyor. Elektrikli araç kullananlara yönelik verilen teşviklerin piyasa bozulmalarına yol açtığını ve tüketici tercihlerini haksız yere etkilediğini savunan Trump, bu kapsamda tüketicilere sunulan 7 bin 500 dolara kadar olan federal vergi kredisini ve eyaletlerin kendi araç emisyon standartlarını belirlemelerine olanak tanıyan muafiyetleri de yürürlükten kaldırmayı planladığını duyurdu. Ayrıca, elektrikli araç üretimi için kritik öneme sahip lityum-iyon bataryalar dahil birçok ithal mala gümrük vergileri getirildi.