Savunma Sanayii Düzenlemeleri ve Beklenen Gelirler
Savunma Sanayii İle İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Dair Kanun Teklifi’nin Etki Analizi, 2025 yılına ilişkin beklenen gelirleri ortaya koyuyor. Savunma Sanayi Destekleme Fonu’na (SSDF) katılım payı alınması düzenlemesinde, dronlar ve kol saatleriyle ilgili yurt içi teslim verilerinin eksik olduğu vurgulanıyor. Bu sebeple etki analizi, ithalat verileri göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır.
- 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde, 753 milyon TL değerinde 59 bin drone; 601 milyon TL değerinde ise 25 milyon eğlence amaçlı drone ithal edildi.
- Bunlardan %20 ÖTV alınması durumundaki yıllık ÖTV geliri ise 464 milyon TL olarak hesaplandı.
- Aynı dönemde, 7,5 milyar TL değerinde 2,9 milyon kol saati ithal edildi. 5 bin TL ve üzerindeki tutardaki saatlerden %20 ÖTV alınması durumunda, oluşacak yıllık ÖTV geliri 1,7 milyar TL olacaktır.
Motosikletlerden 275 Milyon TL Gelir Beklentisi
Düzenlemede yer alan beyanname düzenlemeleri ile maktu tutarda SSDF katılım payı alınmasıyla birlikte toplam katkı payı şu şekilde hesaplanmıştır:
- SSDF katılım payı: 28.8 milyar TL
- Tapu ve kadastro işlemlerinden alınacak katkı: 9 milyar TL
- Kredi kartlarından alınacak katkı (limiti 100 bin TL ve üzeri): 13.1 milyar TL
- Noter işlemlerinden alınacak katkı: 18.4 milyar TL
Bu hesaplamalar doğrultusunda, toplam olası katkı payı 69.3 milyar TL olarak belirlenmiştir. Etki Analizi’nde, mevcut durumda motor silindir hacmi 100 cm³’ün altında olan motosikletlerin ve motor gücü 6 kW’ı geçmeyen elektrik motorlu motosikletlerin MTV’ye tabi olmadığı belirtilmiştir. Yapılan düzenleme ile “100-250 cm³’e kadar” ifadesi “250 cm³’e kadar” olarak, “6 kW’ı geçen fakat 15 kW’ı geçmeyenler” ifadesi ise “15 kW’ı geçmeyenler” şeklinde değiştirilmiştir. Bu değişiklik mevcut kayıtlı ve tescilli motosikletleri kapsamamaktadır. Son bir yıl içinde kaydedilen motor silindir hacmi 100 cm³’ün (motor gücü 6 kW’ın) altında olan motosiklet sayısına bakıldığında, 2025 yılı için yaklaşık 275 milyon TL gelir etkisi öngörülmektedir.
Yatırım Ayarı ile 16 Milyar Lira Vergi Ertelenmesi
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrası değiştirilmektedir. Bu fıkra kapsamında, parasal olmayan kıymet hesabı tanımlandığı için ortaya çıkan enflasyon düzeltme karı, vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınmamaktadır. Getirilen düzenleme ile, enflasyon düzeltmesinin yatırımlar üzerindeki vergisel etkisi, yatırım süresi boyunca ertelenecektir. İşletme döneminden itibaren kar zarar hesaplarıyla ilişkilendirilmesi sağlanacaktır. Böylece, karlar özel bir fon hesabında izlenecek ve fondaki tutarlar, yatırımın tamamlandığı ve ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dikkate alınacaktır.
Etki Analizi’nde, geçici vergi döneminde 20 bin 6 mükellefin yatırımlar hesabını düzeltme işlemine tabi tuttuğu ve yaklaşık 200 milyar TL enflasyon düzeltmesi karının ortaya çıktığına dikkat çekilmektedir. Bu mükelleflerin mali tablolarındaki kar/zarar durumu (kurumlar vergisi mükelleflerinin yaklaşık yarısı kar beyan etmektedir) ve efektif kurumlar vergisi oranı (yüzde 10) dikkate alınarak yapılan analizde, yıllık yaklaşık 16 milyar TL vergi ertelemesi söz konusu olacağı kaydedilmektedir. Bu miktar, yatırımların tamamlandığı sonraki dönemlerde yeniden değerleme oranları uygulanmak suretiyle tahsil edilecektir.
Vergisiz Enflasyon Düzeltmesi ile 2 Milyar TL Zarar Giderilecek
Etki Analizi’nde, iş dünyasını uzun süre meşgul eden ‘enflasyon düzenlemesi’ de yer almaktadır. Bilindiği üzere, bankalar, sigorta şirketleri ve benzeri finans kurumları 2024-2025 hesap dönemlerinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklar; ancak düzeltme sonrası oluşan kar/zararlar, vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınmayacaktır. Getirilen düzenleme ile, enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının, vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınmayacağı mükellef grubuna, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları da dahil edilmektedir.
Etki Analizi’nde, 2024/2 geçici vergi döneminde iflas durumunda olan 5 bin 253 mükellefin enflasyon düzeltmesi yaparak beyannamelerini verdiği ve 500 milyon TL enflasyon düzeltmesi zararının meydana geldiği belirtilmektedir. Tasfiye ve iflas halinde olan toplam mükellef sayısının yaklaşık 20 bini bulduğu ifade edilerek, “Bu mükelleflere vergisiz enflasyon düzeltmesi yaptırılmasının yaklaşık 2 milyar TL zarar azaltıcı etkisi bulunmaktadır” değerlendirmesi yapılmaktadır.