Recep ERÇİN
Kanatlı hayvan ürünlerine getirilen kotalar, sektörün ihracat performansını olumsuz yönde etkiledi. İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (İSHİB) Başkanı Müjdat Sezer, özellikle beyaz ette beş ay süren kısıtlamaların ihracatta düşüşe neden olduğunu ve aynı durumun yumurta sektöründe de yaşandığını belirtti. Türkiye’nin toplam su ürünleri ve hayvansal mamüller ihracatının geçen yıl yaklaşık 3,86 milyar dolar tutarında gerçekleştiğini hatırlatan Sezer, İSHİB’in ihracat rakamlarının ise 1,1 milyar dolar seviyesine ulaştığını ve toplamda 160 ülkeye ürün satıldığını vurguladı.
Kotalar ve Sektörün Zorlukları
Sezer, sektörün karşılaştığı kısıtlamaların ihracatçıların önünü tıkadığını ve bu durumun uzun vadeli büyüme hedeflerine zarar verdiğini ifade etti. “İçerideki enflasyonu dizginlemek önemli, ama üretimi ve ihracatı durdurmak doğru değil,” diyerek sektördeki dinamiklerin dikkate alınması gerektiğine değindi.
Hayvansal Üretim ve İhracatın Geleceği
İSHİB Başkanı Sezer, “Bizim sektörümüzün üretimi kontrol edilebilir değil. Hayvana süt verme diyemeyiz,” ifadeleriyle sektördeki üretim esnekliğinin önemine vurgu yaptı. Ayrıca, sektördeki en büyük talepnin %90’ını karşılayan küçük ve orta ölçekli üreticilerin taleplerinin dikkate alınması gerektiğine dikkat çekti. Türkiye’nin geçen yılki ihracat hedefleri ve gerçekleşmelerine değinen Sezer, balığın kilogram fiyatının 5,84 dolara ulaştığını belirtti ve “Tüm ürünlerimizin ortalama birim ihracat fiyatı 2,61 dolar seviyesinde,” dedi.
2024 Yılı İhracat Beklentileri ve Büyüme Oranları
Sezer, sektörün 2024 yılında %11’lik bir ihracat artışı hedeflediğini ve toplam ihracatın 2,08 milyar dolar seviyesine ulaşacağını öngördü. Bu rakamlar, su ürünleri ve hayvansal mamuller kategorilerinde sırasıyla balık ve kanatlı eti ile yumurta, süt ürünleri ve kırmızı et alanlarındaki güçlü performansı yansıtıyor. Irak, Rusya ve İtalya sektörün en önemli pazarlara başında geliyor. Sezer, “IPARD destekleri ile kırsal alandaki üretim altyapısının güçlendirilmesini ve çalışma şartlarının iyileştirilmesini” önerdi.
Destek ve Yatırımların Önemi
Sezer, “Su ürünleri ve hayvansal mamuller sektöründe üretim artışını teşvik eden yatırımların önemi büyük. IPARD kaynaklarının yeni üretim birimlerine yönlendirilmesi ve kırsaldaki çalışma koşullarının iyileştirilmesiyle sektörün istihdam ve üretim kapasitesi artacaktır,”
Başarılı İhracatçılara Ödüller ve Sektörün Liderleri
Geleneksel olarak düzenlenen ödül töreninde, sektörün ilk ona giren firmaları açıklandı. Düzenlenen törende, ilk beş firma ödüllendirildi ve diğerleri başarı sertifikalarıyla onurlandırıldı. Birlikte toplam ihracat sıralamasında Kemal Balıkçılık birinci olurken, Banvit ikinci, Şenpiliç ise üçüncü oldu. En fazla ihracat yapan diğer önemli firmalar arasında Paktavuk, Hastavuk, Orallar Zirai Ürünler, Ak Gıda, Rella Gıda, Fokacı Su Ürünleri ve Bu Piliç bulunuyor.
Sektörel İhracat Liderleri
- Beyaz et kategorisinde ihracat lideri: Banvit
- Su ürünleri kategorisinde ihracat lideri: Kemal Balıkçılık
- Yumurta kategorisinde ilk sıra: Pak Tavuk
- Süt ve süt ürünleri kategorisinde önde gelen firma: Ak Gıda
- Kırmızı et ürünleri kategorisinde en başarılı firma: Amana Foods Gıda Ürünleri
- Arı ürünleri kategorisinde ise: Altıparmak Gıda (Balparmak)