Marshall Planı ve Türkiye’ye Etkileri

5 Haziran 1947 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı George C. Marshall, Harvard Üniversitesi‘nde gerçekleştirdiği konuşma ile dünyaya Marshall Planını duyurdu. Bu plan, o dönem yardım olarak değerlendirilse de, günümüzde Avrupa’nın savaş sonrası enkaza dönüşmüş ekonomisini yeniden canlandırmak için uygulanan önemli bir strateji olarak kabul edilmektedir.

73 yıl önce Türkiye’ye ulaştırılan ve 13 yıl boyunca tarım alanında kullanılan bir paletli traktör, artık geçmişin hatırası olarak Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin eski tarım aletleri sergi salonunda sergilenmektedir. Halk arasında ‘Marshall Yardımları’ olarak bilinen bu yardımlar kapsamında, 73 yıl önce Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü‘ne getirilen bu traktör, piston ve gömleği patladığı için tamir edilememiştir. Aşırı yakıt tüketimi ve onarılamaması nedeniyle işlevselliğini yitiren 84 yıllık paletli traktör, müzeye aktarılmıştır.

Traktörün tarihi oldukça ilginçtir. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde görevli Ziraat Mühendisi Mehmet Kalkınç, bu traktörün 1951 yılında Marshall yardımı olarak Türkiye’ye verildiğini ve Aydın’a tahsis edildiğini belirtmektedir. Kalkınç, sözlerine şöyle devam etti: “Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü’nde uzun yıllar kullanıldıktan sonra 1969 yılında Koçarlı’ya getirilmiş ve burada yaklaşık 2500 dönüm arazinin işlenmesinde görev almıştır. Bu traktör, gaz ile çalışıp ısındıktan sonra motorin ile çalışmaya devam eden bir sisteme sahiptir. Yıllarca tarım sektöründe faaliyet göstermiştir. Şimdi ise eski bir tarım aracı olarak sergilenmekte ve gençlere Türk tarımının geçirdiği evreleri anlatmakta kullanılmaktadır.”