Hamide HANGÜL
Enflasyonist bir ortamda Türk Borçlar Kanunu’na 8 Haziran 2022 tarihinde eklenen geçici maddeyle yürürlüğe giren konut kirasına uygulanan yüzde 25 sınırı sona erdi. Bu düzenlemeyle konut kirasındaki aşırı artışlar önlendi ve yeni kira artışları, 12 aylık TÜFE ortalamasına göre belirlenmeye başlandı. Mayıs ayı itibarıyla tüketici enflasyonu yüzde 62,51’e ulaştı. Bu durum, 10.000 TL kirası olan bir ev için kiranın 16.251 TL’ye yükselmesi demek. Yüzde 25 sınırı devam etseydi, kira sadece 2.500 TL artışla 12.500 TL olacaktı. Yeni kira artış oranı, TÜİK’in bugün açıklayacağı haziran ayı enflasyon rakamlarıyla belirlenecek.
Konut kiralarındaki mevcut durum kiracılar açısından zorlu bir dönemi işaret ediyor. Gayrimenkul hukukçuları, bu durumun asgari ücretliler, işçiler, emekliler, memurlar ve öğrenciler için dezavantajlı olduğunu belirtiyor. Yeni kira artışlarıyla kiraların ani bir şekilde artması kiracıları zor durumda bırakabilir ve kira ödemelerini karşılamakta güçlük çekebilirler. Bu durumun icra takiplerini ve tahliye davalarını artırabileceği uyarısında bulunuluyor.
Tavan Kalkmadan Önce ‘Sulh Hukuk’lar Artırıldı
Son zamanlarda tahliye ve kira tespit davalarında artış olduğuna işaret eden hukukçular, İstanbul ve Ankara’da daha fazla Sulh Hukuk Mahkemesi’nin açıldığını belirtiyor. Bu durumun dava süreçlerini hızlandırabileceği ve mahkeme günlerini öne çekebileceği öngörülüyor. Ancak mevcut davaların azalmayacağı ve sürecin zorlu bir şekilde devam edeceği belirtiliyor.
Ev Sahiplerinin Eli Güçlü
Kira zammı sınırının sona ermesi ev sahiplerini de harekete geçirdi. Gayrimenkul yatırım uzmanları, ev sahiplerinin artık tahliye taahhütnamesi ve bir yıllık peşin kira talep etmeye başladığını, ayrıca iki yıllık kira sözleşmelerinin artık bir yıllık olarak yapıldığını belirtiyor. Kiralık daire bulmanın zor olduğu piyasada ev sahiplerinin elini güçlendirdiği ifade ediliyor.
“Sancılı Bir Süreç Başladı”
Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, kiracılar ve ev sahipleri için zorlu bir sürecin başladığını belirtiyor. Yeni kira düzenlemelerinin mevcut dava yükünü azaltmadığı ve kira hukukuyla ilgili sorunların artarak devam edebileceği uyarısında bulunuyor. Kiralardaki artışın icra takiplerini ve tahliye davalarını artırabileceği, hatta ciddi bir ev krizine yol açabileceği değerlendiriliyor.
Kiracının 7 Gün İçinde İtiraz Etmesi Gerekiyor
Gayrimenkul ve Yatırım Uzmanı Hasan Ceran, kira anlaşmazlıklarının ilerleyen süreçte daha belirgin hale geleceğini belirtiyor. Kiracı-mülk sahibi anlaşmazlıklarında kira uyarlama davası yoluna gidilebileceğini ifade eden Ceran, özellikle kira artışlarının yasal sınırları aşması durumunda icra takiplerinin artabileceğini vurguluyor.
İcra Takipleri Daha da Artar
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü (GHE) Başkanı Avukat Ali Yüksel, kira anlaşmazlıklarının daha net bir şekilde görüleceğini belirtiyor. Kiracıların kira ödemelerinde zorlanması durumunda icra takiplerinin artabileceğine işaret eden Yüksel, kira davalardaki süreçlerin hala zorlu bir şekilde devam ettiğini belirtiyor.
Anlaşmazlıklarda İkinci Perdeye Geçiliyor
Denge Değerleme Özel Projeler Departmanı GMY Mehmet Ali Hartavi, kira artışlarının devam etmesi durumunda kiracı-mülk sahibi anlaşmazlıklarının ikinci bir aşamaya geçebileceğini belirtiyor. Bu durumda bağımsız değerleme raporları kullanılarak anlaşmazlıkların çözülebileceğini ifade ediyor.
Bir Yıllık Peşin ve Tahliye Taahhütnamesi İsteniyor
İSTOÇ İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Gayrimenkul Yatırım Uzmanı Şenay Araç, kira kontratlarında mülk sahiplerinin bir yıllık peşin kira talep ettiğini ve tahliye taahhütnamesi istediğini belirtiyor. Artan kira maliyetlerinin konut arzını etkilediği ve kiralık daire bulmanın zorlaştığına dikkat çekiyor.