Konut Fiyat Endeksi Raporu: Ekim 2024 Sonuçları

Hamide HANGÜL Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim 2024 dönemine ait Konut Fiyat Endeksi (KFE) verilerini paylaştı. Bu verilere göre, konut fiyatları aylık bazda yüzde 2,1 ve yıllık bazda ise yüzde 26,8 oranında bir artış göstermiştir. KFE, Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanmakta olup, Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,1 artışla 151,1 seviyesine ulaşmıştır. Yıllık bazda ise endeksin artışı yüzde 26,8 olarak kaydedilmiş, ancak reel olarak azalış oranı yüzde 14,7 olmuştur.

Üç büyük şehirdeki KFE değişimlerine baktığımızda, Ekim ayında İstanbul’da yüzde 1,1, Ankara’da yüzde 2,8 ve İzmir’de yüzde 4,5 oranında artış yaşanmıştır. Geçen yılın aynı ayı ile kıyaslandığında, endeks değerleri İstanbul’da yüzde 21,2, Ankara’da yüzde 32,5 ve İzmir’de yüzde 28,7 oranında yükselmiştir. Özellikle Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Ardahan, Kars ve Iğdır gibi illerde KFE, yüzde 39,8 ile en yüksek artışı göstermiştir. Diğer illerde de önemli artışlar gözlemlenmiştir:

Bingöl, Elazığ, Malatya, Tunceli, Van, Bitlis, Hakkari ve Muş’ta yüzde 39,1
Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uşak’ta yüzde 36,1
Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ’da yüzde 22,7
Burdur ve Isparta’da yüzde 12,8

Piyasalardaki Durağanlık ve Fiyat Değişimleri

Öte yandan, Emlakjet’in Ekim raporuna göre, Türkiye genelindeki konut piyasasında görece bir durağanlık gözlemlenirken, bazı bölgelerde dikkat çekici fiyat değişiklikleri yaşanmaktadır. İstanbul’da satılık konut fiyatları yüzde 6 oranında artış gösterirken, kiralık konut fiyatlarında herhangi bir değişiklik yaşanmamıştır. Ankara’da satılık konut fiyatları yüzde 5, İzmir’de ise yüzde 4 oranında artış kaydedilmiştir. Bursa ve Mersin gibi illerdeyse fiyat değişimlerinin sınırlı kaldığı belirlenmiştir. Aydın, Konya, Balıkesir ve Muğla illerinde ise fiyatlar yüzde 9 oranında artış göstermiştir. Ancak, Antalya’da kiralık konut fiyatlarında yüzde 3 oranında bir düşüş yaşanmıştır. Bu durum, piyasanın genel olarak sakin bir seyir izlediğini, ancak bazı illerde dikkat çekici fiyat hareketlerinin yaşandığını göstermektedir.

2025 İlk Çeyrek Beklentileri

TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, konut satış fiyatlarında reel düşüşün bir süre daha devam edebileceğini ifade etmiştir. Maya, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Konut Fiyat Endeksi’ne atıfta bulunarak, “Oradaki reel azalış bir süre daha devam edecektir. Bu durum, konut fiyat artış oranını yıllık bazda enflasyonun altında bırakacaktır. 2025 ilk çeyrek sonuna kadar fiyat artışının reelde negatif kalmasını bekliyorum. 2025 yılı ilk çeyrekte de konut fiyat artışının, enflasyonun altında kalmaya devam etmesini öngörüyorum.” şeklinde değerlendirmelerde bulunmuştur.

Enflasyonla İlişki ve Kiracı Piyasası

Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman ise konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyonla başa baş gidebileceği değerlendirmesinde bulunmuştur. Büyükduman, sözlerine şöyle devam etmiştir: “Uzun dönemli tahminim, aylık bazda, aylık enflasyonun yarım ya da 1 puan altında konut fiyatlarının devam edeceği yönündedir. Ancak, enflasyonla başa baş ya da enflasyonu yarım puanı geçen artışlar da gözlemlenebilir.” Son yıllarda konuta erişim zorluğunun kiracı piyasasının büyümesine sebep olduğunu vurgulayan Büyükduman, “Kiracılıktan çıkabilmeniz için ev almanız gerekmektedir. Diyelim ki bir konut fiyatı ortalama 3 milyon lira olsun. Bunun için en az 1 milyon lira birikiminiz olması lazım ki, bankadan 2 milyon lira kredi çekerek bir ev sahibi olabilirsiniz. Ancak, konut fiyatları erişilebilir düzeyde değil, taksit ödemeleri de oldukça yüksek. Önceden kiracı havuzundan 100 bin kişi çıkabiliyorsa, şimdi bu rakam belki 50 bin kişiye düşebilir. Bu da kiralama piyasasında sıkışıklığın artması anlamına gelmektedir. Çünkü insanlar sahiplik piyasasına geçemiyor ve birikim yapmak da zorlaşıyor.” ifadelerini kullanmıştır.