Kira Artışları Esnafı Zorluyor

Hamide HANGÜL Tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisi süresince iş yeri kiralarına zam yapmayan Vakıf kiraları, 2024 yılı itibarıyla güncellenerek yeniden belirlendi. Türkiye genelinde kira artış oranları en çok İstanbul’da hissedilirken, bu artışlar bazı durumlarda yüzde 500’e kadar ulaşmıştır. Pandemi döneminde zamsız kalan kiralar, 2024’teki enflasyon artışıyla birlikte işletmeleri şaşkınlık içinde bırakmıştır.

İstanbul’un çeşitli bölgelerinde, Taksim’den Eminönü’ne, Tarabya’dan Beyoğlu’na, Fatih’ten Beşiktaş’a, Şişli’den Sarıyer’e kadar birçok işletme sahibi, kiralarının 150 bin liradan 600 bin liraya, 3 bin liradan 17 bin liraya kadar yükseldiği için itirazda bulunmuştur. Esnaflar, yüksek kira artışlarının geri çekilmesi talebiyle dilekçeler hazırlamışlardır.

“Bu Artışlar Esnafı Zorlar”

DÜNYA’ya bir balık restoranı işletmecisi, 700 metrekarelik bir mekanda 15 yıldır kiracı olduğunu vurguladı. Aylık 150 bin lira olan kirasının 2025 yılı itibarıyla 500 bin lira olacağının kendisine tebliğ edildiğini belirtti. Bu durumun kendisi gibi birçok kiracı için geçerli olduğunu ifade eden işletmeci, “Ekonomi daralırken, yüksek kira artışları bizi çok zorluyor. Giderler, personel masrafları ve sigorta gibi yükler var. Bu artış oranları bizleri ciddi şekilde sıkıntıya sokuyor.” dedi.

Ayrıca işletmeci, uzun yıllara dayanan kira sözleşmelerinin artık yıllık sözleşmelere dönüştüğünü de açıkladı. “20, 18, 49 yıla kadar kiralama yapılabiliyordu, şimdi yıllık sözleşmelere geçildi. Artık her yıl yeni sözleşmeler yapılıyor.” şeklinde konuştu.

Dijital Ortamda Şikayet Yağmuru

Yüksek kira artışları sosyal medyada da geniş yankı buldu. Birçok iş yeri ve konut kiracısı, dijital platformlar üzerinden şikayetlerini dile getirdi. Şikayetvar platformuna yapılan başvurularda, kiracılar yüksek oranların esnafı zor durumda bıraktığını vurgulayarak bu artışların geri çekilmesini talep ettiler.

Bir kiracı, kirasının 3 bin liradan 17 bin 500 liraya çıkarıldığını belirtirken,
Başka bir kiracı, 45 metrekarelik dükkanının kirasının 2 bin 995 liradan 15 bin liraya yükseldiğini paylaştı.
Bir diğer iş yeri kiracısı ise kirasında yüzde 550 oranında bir artış olduğunu dile getirdi.

Konut kiracıları da benzer şekilde yüksek artış oranlarına yönelik şikayetlerini dijital platformlarda paylaştı. Örneğin, bir konut kiracısı kirasının 5 bin 500 liradan 24 bin liraya çıktığını, bir başkası ise 55-60 metrekare arasındaki konut kirasının 2 bin 800 liradan 21 bin liraya yükseldiğini belirtti. Asgari ücretteki artış ve aylık gelirleri konusundaki kaygılarını ifade ettiler.

Pandemide Zam Yapılmadı

Gayrimenkul uzmanları, Vakıf kiralarının güncellendiğini ifade ediyorlar. DÜNYA’ya konuşan bir uzman, pandemi döneminde bu kiralara zam yapılmadığını ve güncellemelerin piyasa şartlarına göre gerçekleştirildiğini belirtti. Ayrıca, İstanbul’un çeşitli semtlerindeki kira artışları nedeniyle birçok iş yeri kiracısının itiraz talebinde bulunduğunu da vurguladılar.