Başak Nur GÖKÇAM
Grönland’daki sıcaklık artışı, bu bölgedeki buzulların erimesini hızlandırıyor. Küresel ısınma, Grönland’daki buz tabakalarının erime hızını son 20 yıl içinde beş kat artırmış durumda. Uzmanlar, Grönland’daki tüm buzların erimesinin deniz seviyesini en az 6 metre yükseltebileceğini tahmin ediyor. Yeni yapılan araştırmalar, Grönland’ın buz tabakasının yakın geçmişte eridiğini ortaya koyuyor. Bu araştırmanın kökleri 1993 yılına dayanıyor. O yıl, bir bilim insanı ekibi, Grönland’ın tam merkezinden çıkarılan iki mil derinliğindeki buz çekirdeklerinin tabanındaki tortuyu yeniden incelemişti.
30 yıl boyunca Colorado’daki bir depolama tesisinde tutulan bu buz çekirdeği, içinde söğüt ağacı, böcek parçaları, mantar ve bozulmamış bir haşhaş tohumu barındıran toprak katmanları içeriyordu. İki mil derinliğindeki buzulun altında bulunan tohumlar, dallar ve böcek parçaları, buz tabakasının merkezinin de yakın geçmişte eridiğini doğruladı. Bu bulgular, Grönland’daki erimenin yakın jeolojik geçmişte de gerçekleştiğinin ilk doğrudan kanıtı oldu. Elde edilen sonuçlar, Grönland’daki buzulların bilim insanlarının son birkaç yıl içinde fark ettiğinden daha kırılgan olduğunu gösteriyor. Bu durum, daha sıcak bir gelecekte deniz seviyesinin yükselmesiyle birlikte felaket riskinin artacağı anlamına geliyor.
Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde yayımlanan bu araştırma, Grönland’daki buzullardaki erimenin ve adanın son 1 milyon yıl içinde yaşanan sıcak dönemlerde yeşermiş olduğunun doğrulandığını ortaya koyuyor. Grönland’ın yeşil bir hale gelme hikayesinin daha korkutucu sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor.
Daha kötüye gidiyoruz
Vermont Üniversitesi’nden araştırmacı Halley Mastro ve 9 araştırmacıyla birlikte yeni çalışmaya öncülük eden Paul Bierman, “Bu fosiller çok değerli, ancak maalesef durum daha da kötüye gidiyor. Bu, insan kaynaklı iklim değişikliğinin Grönland buz tabakasının erimesi üzerindeki etkisine dair önemli bir ipucu sunuyor. Eğer adanın merkezini kaplayan buz eridiyse, geri kalanının çoğunun da erimesi kaçınılmaz. Ayrıca, bu durumun toprak oluşumu ve bir ekosistemin kök salması için binlerce yıl gerektirdiği aşikar” ifadelerini kullandı.
Penn State’teki iklim bilimcisi Richard Alley de bu yeni araştırmayı değerlendirirken, “Bu çalışma, deniz seviyesindeki artışların büyük bir kısmının, ısınma nedenlerinin özellikle aşırı olmadığı dönemlerde meydana geldiğini doğruluyor ve genişletiyor” dedi.
Bir sahil evi satın almayın
Grönland’daki buzulun tamamen erimesinin birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit (yaklaşık 7 metre) deniz seviyesi artışına yol açacağını belirten araştırmacı Paul Bierman, “Boston, New York, Miami, Mumbai gibi kıyı şehirlerinizi düşünün. Bu şehirlerde deniz seviyesinin 20 fit (yaklaşık 6 metre) yükselmesi durumunda, hepsi su altında kalacak. Bu nedenle, bir sahil evi satın almayı düşünmeyin” şeklinde uyarıda bulundu.
Son 416 bin yılda da erime yaşanmış
Camp Century’den çıkarılan buz çekirdeğinin dibinde bulunan dallar, tohumlar ve böcek parçaları, oradaki buzun son 416 bin yılda eridiğini ortaya koydu. Bu durum, buz kalesinin duvarlarının daha önce düşünüldüğünden çok daha yakın bir zamanda yıkıldığını gösteriyor.
Yüz yılın sonunda deniz birkaç fit yükselebilir
Günümüzde deniz seviyesinin her on yılda bir inçten fazla yükseldiğini belirten Bierman, “Yükselme hızı giderek artıyor. Bugünün çocukları torun sahibi olduğunda, bu yüzyılın sonuna kadar deniz seviyesinin birkaç fit daha yükselebileceği muhtemel. Grönland buzulunun neredeyse tamamen erimesi, birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit deniz seviyesi artışına neden olacaktır” dedi.