Mehmet Hanifi GÜLEL’den Fıstık İthalatına Talep

Baklavacılar Derneği Başkanı Mehmet Hanifi GÜLEL, Antep fıstığındaki fiyat artışını kontrol altına almak amacıyla Suriye’den fıstık ithalatı yapılmasını talep etti. Sektör temsilcileri, Ticaret Bakanlığı ile gerçekleştirdikleri görüşmelerde, yeni dönemde Suriye ile yapılacak Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) kapsamına Antep fıstığını da dahil etmek için çaba gösterdiklerini ifade etti.

Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği’nin Yarışması

İstanbul Ticaret Odası (İTO) öncülüğünde Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği (BAKTAD) ile Enstitü İstanbul İSMEK işbirliğinde düzenlenen “2. Kadınlararası Ev Baklavası Yarışması”nın finalinde BAKTAD Başkanı Mehmet Yıldırım, DÜNYA’ya özel açıklamalarda bulundu.

Antep Fıstığı Fiyatları Yükseliyor

Mehmet Yıldırım, Antep fıstığı fiyatlarının hızla arttığına dikkat çekerek, sezon başında kilogram fiyatının 850 lira olduğunu, 4 ay içinde bu fiyatın 1.500 liraya yükseldiğini belirtti. Fiyatın yaklaşık %80 oranında bir artış gösterdiğini dile getiren Yıldırım, “Ticaret Bakanlığımızla yaptığımız görüşmelerde, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın çiftçileri koruma amacıyla fıstık ithalatına izin vermediğini vurguladık. Ancak, Suriye’de son dönemde yaşanan gelişmeler doğrultusunda Türkiye, oradaki ticaretin canlanması için destek adımları atıyor. Yeni dönemde Suriye ile yapılacak Serbest Ticaret Anlaşması’nın içine Antep fıstığını da eklemeyi başardık. Bu durumun Antep fıstığına bir fiyat istikrarı sağlamasını bekliyoruz” dedi.

2024’te Baklava Satışları Stabil Kaldı

Baklavacılık sektörünün durumunun tamamen ekonomiye dayalı olduğunu belirten Yıldırım, baklava tüketiminin zorunlu bir gıda maddesi olmaması sebebiyle ekonomik duruma bağlı olarak değiştiğini ifade etti. Eğer ekonomi iyi ise satışların artacağını, aksi takdirde düşeceğini söyledi. “Enflasyon nedeniyle baklavaya zam yapılmak zorunda kalıyoruz. Kaliteli baklavada fiyat artışı kaçınılmaz, bu durum alım gücü düşük olan tüketicileri zorluyor. Önceden tepsi ile aldıkları baklavayı şimdi kiloyla alıyorlar. Birer kilo alanlar, artık yarım kiloya düşürdü. Buna rağmen, önceki senelere göre 2024’te baklava satışlarımız stabil kaldı. Bu durum enflasyonun biraz yüksek olmasından kaynaklanıyor. Yaptığımız ölçümlere göre, baklava satışlarımız her yıl sürekli bir artış göstermekte” diye konuştu.

Birinci Sınıf Baklavanın Fiyatı

Birinci sınıf klasik fıstıklı baklavanın kilogram fiyatının 1.100 ile 1.200 lira arasında olduğunu bildiren Yıldırım, bu fiyat artışının Antep fıstığındaki aşırı yükseliş, yağ fiyatları ve işçilik maliyetleri gibi faktörlerden kaynaklandığını söyledi. Sektörde çalışan işçilere bu yıl ara zam yapmak zorunda kaldıklarını ifade eden Yıldırım, “İşletme giderlerinin artması da fiyat artışında etkili. Fiyat artışını baklavanın kalitesini korumak amacıyla yapıyoruz. Fıstıktan kısma niyetimiz yok. Ancak piyasada 300, 400 ve 600 liraya da baklava bulmak mümkün. Baklavada fiyat etkeni, içinde kullanılan ham madde miktarı ve ham maddenin fiyatıdır” açıklamasında bulundu.

İhracat Artışı Bekleniyor

Türkiye’de günlük ortalama 1.500 ton baklava üretimi yapıldığını belirten Yıldırım, nüfus oranına göre üretimde ve tüketimde Gaziantep’in ilk sırada yer aldığını ifade etti. Tonaj anlamında İstanbul’un ilk sırada, ardından Ankara’nın geldiğini aktaran Yıldırım, “Geçen yıl 350 milyon dolar seviyesinde ihracat gerçekleştirdik. Bu yıl için henüz kesin rakamları almadık, ancak sektörden edindiğim izlenimlere göre bu yıl ihracat miktarının arttığını tahmin ediyoruz. Bunun sebebi, sektörde yurtdışına 200, 300 gramlık paketler halinde birçok firma oluşması. İhracatta ilk üç sırada ABD, Rusya ve Suudi Arabistan yer alıyor.” dedi.

Kadın Ustalar Sektöre Kazandırılıyor

Sektörün en büyük sorunlarından birinin yetişmiş eleman sıkıntısı olduğuna değinen Yıldırım, Milli Eğitim Bakanlığı ile İstanbul’da iki pilot okulda baklava ustaları yetiştirmek için baklavayı müfredata dahil ettiklerini açıkladı. “2. Kadınlararası Ev Baklavası Yarışması”nın birinciliğini Sema Balcı kazandı. Yarışmada Nadiye Karakaş ikinci, Hatice Sezgin üçüncü, Pakize Sağlam dördüncü ve Hülya Önder beşinci sırayı aldı. Birinciye istihdam imkânı sunulurken, tam altın hediye edildi. İkinciye yarım, üçüncüye çeyrek, dördüncü ve beşinciye ise gram altın verildi.

Dubai Çikolatası Fıstık Fiyatlarını Etkiliyor

Baklava fiyatlarında en son fiyat artışının yaklaşık 1,5 ay önce %10 ile 12 civarında gerçekleştiğini belirten BAKTAD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Taşdemir, bu artışın firmaların maliyet odaklı yapısından kaynaklandığını ifade etti. Aralık ayına girilmesiyle birçok firmanın kira sözleşmelerinin değiştiğini dile getiren Taşdemir, “Baklavada yağ ve fıstık fiyatlarının yanı sıra, yan ürünlerde de ciddi bir fiyat artışı söz konusu. Fıstık fiyatlarında son dönemde Dubai çikolatası furyasından dolayı suni bir yükseliş yaşanmakta. 2024 yılı rekoltesinin rekor seviyede olmasına rağmen, suni spekülasyonlar nedeniyle fiyat artışları görülüyor. Bu da sektör dışı oyuncuların etkisiyle gerçekleşiyor. Türkiye’de fıstık fiyatları şu anda dünya piyasasının çok üzerinde. Yüksek fiyatlar, dünya piyasasında rakipler karşısında güç kaybına neden oluyor. Fıstık dünya piyasasında ortalama 18-20 dolarken, bizde fiyatlar 40 dolarlara yükseldi. Şu an baklavalık bir kilo fıstığın fiyatı 1.450 bandına kadar çıktı; olması gereken fiyat ise 1.000 ile 1.100 lira arasında” dedi.