Artan dünya nüfusu ve sağlıklı beslenme ihtiyacı, protein ve alternatif protein kaynaklarına olan ilgiyi artırmıştır. Geleneksel olarak protein ihtiyacı hayvansal ürünlerden karşılanırken, iklim değişikliğiyle mücadelede bitkisel protein kaynakları önem kazanmaktadır.
Tarım sektöründe küresel iklim değişikliğine uyum sağlayacak sürdürülebilir teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla Türkiye Tarımsal Üretiminde Küresel İklim Değişikliğine Uyumlu Sürdürülebilir Tarım Teknolojileri Platformu (S-ATP) tarafından “Sürdürülebilir Alternatif Bitkisel Protein Zinciri” konulu bir araştırma yürütülmüştür.
Araştırmanın yürütücüsü olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süreyya Özcan Kabasakal, bitkisel proteinlerin hayvansal proteinlere göre daha sürdürülebilir bir alternatif olduğunu belirtmektedir. Yapraklarda bulunan en yaygın protein olan Rubisko’nun, bitkisel proteinlerin önemini vurgulamaktadır.
Çalışmada Üzüm, Elma, Kavun ve Çilek Yaprakları İnceleniyor
Araştırma kapsamında farklı kaynaklardan protein elde edilerek besin değerleri ve alerjen içerikleri incelenmektedir. Biyoteknolojik işlemler uygulanarak bitkisel proteinler saflaştırılmakta ve karakterize edilmektedir. Vegan ve vejetaryen beslenmeye olan ilginin artmasıyla, bitkisel proteinlerin gıda uygulamaları üzerinde çalışılmaktadır.
Doç. Dr. Kabasakal, çalışmada üzüm, elma, kavun ve çilek yaprakları üzerinde yoğunlaşıldığını belirtmektedir. Bitkisel protein içeriği en yüksek olan üründen protein tozu elde edilmesi hedeflenmektedir. S-ATP platformunda benzer çalışmalar yapılmakla birlikte, bu çalışma meyve yapraklarının değerlendirilmesi ve sürdürülebilir işlemlerle katma değer sağlanması üzerine odaklanmaktadır.
Protein İçerikleri Zenginleştirilebilir
Doç. Dr. Süreyya Özcan Kabasakal, araştırmanın, bitkisel proteine olan talebin artmasıyla başladığını ve meyve yapraklarının değerlendirilmesiyle besin değeri yüksek protein kaynakları elde edildiğini belirtmektedir. Yapılan çalışmalar sonucunda, meyve yaprak proteinlerinin soya proteinlerine benzer yapıda bir aminoasit profiline sahip olduğu tespit edilmiştir.