Atık Taşıma Araçlarında 10 Yaş Sınırı Tartışması

Tülay TAŞKIN

Tüm Atık ve Çevre Yöne­timi Derneği (TAYÇED), Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yayın­ladığı tebliğde yer alan atık taşı­ma lisansı alacak araçlarda is­tenen 10 yaştan büyük olmama şartının kaldırılmasını istiyor. 10 yaşını doldurmuş araçların kul­lanım ömrünü tamamlamadı­ğı gibi yeni araç bulmak ve alma­nın zorlaştığı bu ortamda, üç yıl­lık süreçte 10 yaşını doldurmuş araçların değiştirilmesi halinde yaklaşık olarak 511 milyon 500 bin euro gibi bir maliyetin oluşa­cağına dikkat çekiliyor.

Taleplerini ilgili tebliğin re­vizyonundan önce Çevre Yöneti­mi Genel Müdürlüğü ve ilgili de­partmanları ziyaret ederek gün­deme getirdiklerini fakat dikkate alınmadıklarını söyleyen TAY­ÇED’in Yönetim Kurulu Başka­nı M. Galip Tekiner, 10 yılını geç­miş olsa bile ekonomik ve teknik ömrünü doldurmamış araçların kullanılmasının uygulamaya ko­nulan tasarruf tedbirlerine de uy­gun olacağını söyledi.

“Araç fiyatları çok arttı, milli servete yazık”

Corona virüs pandemisi ve sonrasında ülke genelinde yaşa­nan ekonomik sıkıntılar, döviz kurunda yaşanan aşırı hareket­lilik, araçların üretim ve tedarik zincirinin olumsuz etkilenmesi gibi nedenlerle araç fiyatların­da ciddi artışlar olduğuna dikkat çeken Galip Tekiner, sözlerini şöyle sürdürdü:“2021 yılında sa­tış fiyatları 88.000-101.000 euro olan kamyon ve çekici fiyatla­rı, günümüzde 145.000-175.000 euro aralığına kadar yükselmiş­tir. Diğer taraftan, 10 yaşını dol­durmuş araçların hali hazırda ömrünü tamamlamamış ve kul­lanılabilir nitelikte olduğu, bu araçların TÜVTÜRK araç mu­ayenesi ve TSE kontrol süreç­lerinden geçtiği bilinmektedir.

Ayrıca, Almanya, Avusturya gibi atık yönetimi konusunda Avru­pa’nın önde gelen ülkelerinde fa­aliyet gösteren firmalardan alı­nan bilgilerde, mevzuatlarında lisanslı atık taşıma araç yaşıyla ilgili bir kısıtlama olmadığı, ilgili muayenelerden geçen araçların kullanılabildiği görülmektedir.”

“2033’e kadar 2 milyar euroluk yatırım gerekli”

TAYÇED Yönetim Kurulu Başkanı M. Galip Tekiner, araçların değişimi için 2033 yılına kadar 2 milyar euro değerinde yatırım gerektiğini belirterek, şunları söyledi: “2024 yılında 208, 2025 yılında 397 ve 2026 yılında 335 adet tehlikeli atık taşıma aracı, yine 2024 yılında 25, 2025 yılında 85 ve 2026 yılında 16 adet tıbbi atık taşıma aracının sektörümüzde yenilenmesi gerekmektedir. Önümüzdeki 3 yılda toplam olarak 940 adet tehlikeli atık, 126 adet de tıbbi atık taşıma aracının değiştirilmesi gerekmektedir.

Bu 3 yıllık süreçte bütün bu araçların değişimi için yaklaşık olarak 511 milyon 500 bin euro değerinde araçların değişim maliyeti bulunmakta olup, değişim yapılacak olan araçların ikinci el olarak değerlendirilmesi ile yaklaşık 1 milyon 500 bin euro kısmı karşılanacaktır. Kalan miktar olan 510 milyon euro yatırımcıya ek yük olarak gelecektir.”

2033 yılına kadar yaklaşık olarak 2 milyar euro değerinde bir yatırım gerektiğine işaret eden Tekiner, “Ülkemize ve sektöre kısa ve orta vadede getireceği yüksek yatırım maliyetleri, ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik süreç göz önünde tutularak lisans alacak araçlarda 10 yaş sınırının yeniden değerlendirilerek, kaldırılması gerekmektedir. Tebliğin “TSE uygunluk belgesi geçerli olduğu sürece lisansının yenilenmesi” şeklinde değiştirilmesi hususunda gereğinin yapılmasını bekliyoruz” dedi.