Otomotiv Sektöründe Pandemi ve Elektrikli Araçların Yükselişi

Ali YILDIRIM, otomotiv sektöründe pandemi sürecinin, alışılmışın dışına çıkan ve hızla değişen bir geçiş dönemine işaret ettiğini belirtiyor. Bu dönem, arz sorunları ve yüksek talebin birleşimiyle, satışların olağanüstü seviyelere ulaştığı bir zaman dilimi oldu. Elektrikli araçlara geçiş konusunda uzun süredir konuşulan dönüşüm, arz kaynaklı yeni modellerin piyasaya sürülmesiyle hızlandı ve özellikle BEV (Bataryalı Elektrikli Araç) segmentine olan ilgi arttı. Türkiye’de de bu dönüşüm rüzgarını yakından hissettiğimiz bu süreçte, Avrupa’daki durgun talep yerini yüksek satışlara bıraktı. Bu durum, Türkiye’de elektrikli araç satışlarının ilk çeyrekte toplam satışlar içindeki payını %13’ün üzerine çıkardı.

Borusan Otomotiv’in Elektrikli Araç Çalışmaları ve Pazar Payı

Özellikle Birinci Çeyrek verileri, sektör genelinde elektrikli araç satışlarının hızla arttığını ve Borusan Otomotiv’in bu alanda önemli bir konuma yükseldiğini gösteriyor. Hakan Tiftik, “Türkiye’de elektrikli araç satış oranları, Norveç ve Hollanda gibi ülkelerdeki seviyelere ulaşmış durumda. Bu ülkelerde devlet destekleri ve teşvikleri nedeniyle elektrikli araçlar oldukça tercih ediliyor. Türkiye’de de ÖTV uygulamalarında sağlanan avantajlar, elektrikli BMW ve MINI modellerinin satışlarını yükseltti. 2024 yılında, toplamda 13.816 elektrikli otomobil satışı gerçekleştirerek, sektörde %14’lük pazar payına ulaştık. Satışların yaklaşık %39,5’i BMW, %76,4’ü ise MINI markasına ait tamamen elektrikli modellerden oluşuyor. Bu oranlar, dünya genelinde BMW Group’un en çok elektrikli araç satan ilk üç ülkesinden biri olmasını sağladı. Ayrıca, toplam BMW satışlarımızın 25.784 adediyle, 2024’te ‘Dünyanın En Büyük BMW Distribütörü’ unvanımızı koruyoruz.” diyerek gurur duyduğunu ifade ediyor.

X3 ve 2 Serisi Gran Coupe Yenilikleri

BMW, uzun bir aradan sonra X3 modelini yeniden Türkiye pazarına sundu. 2 litrelik dizel motor ve mild hibrit teknolojisinin birleşimiyle üretilen bu model, 197 beygir güç ve 400 Nm tork sunuyor. 0’dan 100 km/s hıza sadece 7.7 saniyede ulaşabilen araç, XDrive teknolojisi sayesinde 4 tekerlekten çekiş sistemini de içeriyor. Yeni BMW X3 20d xDrive’ın başlangıç fiyatı ise yaklaşık 6.3 milyon TL olarak belirlenmiş. Ayrıca, BMW 2 Serisi Gran Coupe de yenilenerek, Batman ve Mardin’de düzenlenen lansmanlarda tanıtıldı. Bu modelde de 1.5 litrelik turbo motor ve mild hibrit destek mevcut. 170 beygir gücündeki motor, 280 Nm tork üretiyor ve 0-100 km/s hızlanması 7.9 saniye. Ortalama yakıt tüketimi ise 100 km’de 5.8 litre seviyesinde. Sport Line ve M Sport donanım seçenekleriyle satışa sunulan bu araç, başlangıç fiyatı olarak 2.9 milyon TL’nin üzerinde belirlenmiş.

Vergi Matrahlarındaki Güncelleme ve Fiyatlara Etkisi

Kasım 2022’den beri içten yanmalı araçlar için vergi matrahında herhangi bir artış yapılmadı. Bu durum, fiyatların yüksek dilimlerde yer alan vergi oranlarına ulaşmasına neden oldu. Türkiye’de sistem genelinde bakıldığında, ÖTV matrahı yüzde 45 seviyesinden başlıyor. Ancak, güncellenmeyen oranlar nedeniyle 45, 50, 60 ve 70’lik vergi dilimleri adeta geçersiz hale geldi. Hakan Tiftik, bu durumu şöyle açıklıyor: “Fiyatlar birbirine çok yaklaştı. Elektrikli ve plug-in hibrit araçlar, vergi avantajları sayesinde içten yanmalı araçlara kıyasla daha cazip hale geldi. En yüksek ÖTV oranı ise içten yanmalı araçlarda %80 seviyesinde.”

Elektrikli ve Plug-in Hibrit Araçlara ÖTV Avantajları

Hakan Tiftik, “Elektrikli otomobillerde vergi oranları %10 ile %40 arasında değişiyor. Buna karşın, içten yanmalı araçlarda bu oran %80’den başlıyor. Bu nedenle, elektrikli araçlar en azından maliyet açısından daha avantajlı konumda. Ayrıca, plug-in hibrit modeller de vergi açısından avantaj sağlıyor. Avrupa ülkelerindeki üreticiler, emisyon standartlarına uyum sağlamak ve ceza almamak adına elektrikli ve plug-in hibrit araçlara yöneliyorlar. Türkiye’de de bu araçlar, içten yanmalı modellere göre daha düşük ÖTV oranlarına sahip olduğu için tercih ediliyor.” diyerek, sektörün bu yöndeki eğilimini vurguluyor.

Enflasyon ve Fiyatlar

Hakan Tiftik, “Yatırım amaçlı araç alımları büyük ölçüde azaldı. Fiyatlar ise enflasyonun oldukça altında kaldı. En çok değer kaybeden otomobiller, fiyatların enflasyon oranının çok altında kalmasıyla, uzun vadede ciddi anlamda değer kaybına uğrayabilir. Euro ve kur artışları, fiyatları yükseltecek olsa da, uzun bir süre fiyatların değişmediği görülüyor. Son bir ayda kur arttı, ancak uzun süredir kurda bir hareketlilik olmadığı için fiyatlar stabil kaldı. Eğer kur artışları devam ederse, fiyatlar da buna paralel olarak yükselecektir. Ayrıca, MINI markasına yaklaşık bir yıldır zam yapılmadı; kur artışına bağlı olarak fiyatlar %40’a kadar yükselebilir.” diyerek, piyasa dinamiklerini anlatıyor.