Adana 4. Tüketici Mahkemesi’nden Anayasa Mahkemesi’ne Başvuru: Trafik Sigortası Düzenlemeleri İptal Edildi

Adana 4. Tüketici Mahkemesi’nden Anayasa Mahkemesi’ne Başvuru

Adana 4. Tüketici Mahkemesi, bir davanın yargılaması sırasında, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 94. maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen düzenlemelerin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. Bu maddelerde, “Sigortacı, sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde feshedebilir. Sigorta fesih tarihinden 15 gün sonrasına kadar geçerlidir.” şeklinde ifadeler yer alıyor.

Başvuruda, bir kişinin aracını sattığı an itibarıyla araç üzerindeki mülkiyet hakkının sona erdiği ifade edilerek, mevcut düzenlemelere göre sigorta sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğun devam ettiğine dikkat çekildi. Bu durumun, kişinin kusuru bulunmadığı hallerde bile tazminat sorumluluğunun doğmasına yol açabileceği belirtilmiştir. İtirazda, sigorta sözleşmesinin feshedilip edilmeyeceği konusunda yeterli bir açıklamanın olmaması da eleştirildi.

5 Aralık’tan Sonra 15 Günlük Süre Uygulanmayacak

AYM, başvuruyu değerlendirerek söz konusu düzenlemelerin Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti ve iptal etti. 5 Mart tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan bu karar, iptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe gireceğini belirtti. Bu süre, 5 Aralık’ta sona erecek ve böylece araç alım satım işlemlerinde trafik sigortası için 15 günlük süre uygulaması kaldırılmış olacak.

15 Günlük Sürede Yaşanan Kazalar Sorun Yaratıyordu

Yüksek Mahkeme, iptal kararında, araç satışının ardından önceki sahibinin araç üzerindeki fiili ve hukuki hakimiyetinin sona erdiğini vurguladı. Eski araç sahibinin yeni araç sahibi üzerinde herhangi bir denetim ve gözetim sorumluluğunun bulunmadığı ifade edildi.

Kararda, aracın yeni sahibinin belirtilen 15 günlük süre zarfında üçüncü şahıslara zarar vermesi durumunda, bu zarardan eski sahibin sorumlu tutulabileceğine dikkat çekildi. Bu durumun “oldukça ağır bir müdahale” niteliği taşıdığı kaydedildi.

Kararda, satış veya devir işlemi yapıldıktan sonra yeni sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılması şartının aranmasına yönelik düzenleme yapma konusunda kanun koyucunun önünde anayasal bir engel olmadığı belirtildi.

Kişinin, üzerinde hukuki ve fiili olarak denetim ve kontrol imkanına sahip olmadığı kişilerin fiillerinden sorumlu tutulmasının zorunlu olmadığı vurgulandı. Kararda şu ifadelere yer verildi:

• “Aracın devri suretiyle araç üzerindeki her türlü kontrol ve denetim yetkisini yitirmiş bulunan sigortalının artık işleten sıfatı da kalmadığı halde, sözleşmenin sigorta şirketince feshedilmemesi durumunda sözleşme süresince, sözleşmenin feshedilmesi halinde dahi fesih tarihinden itibaren 15 gün boyunca yeni işletenin üçüncü kişilere vermiş olduğu zararlardan sorumlu tutulabilmesine imkan tanıyan kuralların gerekli olmadığı kanaatine varılmıştır.”