2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretim Desteklemeleri

“2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere Ödeme Yapılmasına Dair Tebliğ”, Resmi Gazete’nin 5. mükerrerinde yayımlandı. Bu tebliğ ile amaçlanan, bitkisel üretimi artırmak, verim ve kaliteyi yükseltmek, üretim maliyetlerini karşılamaya yardımcı olmak, sürdürülebilirliği sağlamak, arz güvenliğini temin etmek ve kayıtlılığı artırmak olarak belirlenmiştir.

Çevre Dostu Yaklaşımlar ve Alternatif Tarım Teknikleri

Tebliğ, bitkisel üretimde kimyasal ilaç kullanımını azaltmayı, insan sağlığını korumayı ve doğal dengeyi gözetmeyi hedefleyen çevreye duyarlı alternatif tarım tekniklerinin geliştirilmesine de katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, organik arı ürünleri üretimini teşvik etmek, tarımsal ürünlerin lisanslı depolarda sağlıklı bir şekilde depolanmasını sağlamak ve tarımsal danışmanlık hizmetlerini etkin bir yapıya kavuşturmak üzere gerçek ve tüzel kişilere destek sağlanacaktır.

Verim ve Kalite Artışı İçin Yeni Destek Programı

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, tarımsal üretimin ve gıda arz güvencesinin sürdürülebilirliğinin sağlanması, üretim planlamasına katkı sağlaması ve çevreci yaklaşımların benimsenmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, ülkenin ihtiyaçlarının yurt içi üretimle karşılanabilmesi için verim ve kalitenin artırılması, kayıtların güncel tutulması ile üretim sürecinde karşılaşılan maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlıkları gibi olumsuz durumların ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.

Bu amaçlar doğrultusunda, geçmiş yıllarda uygulanan destekleme programları daha etkin bir hale getirilmiş ve ilk kez 2025-2027 yıllarını kapsayan 3 yıllık bir destekleme programı oluşturulmuştur. Tarımsal destekler, ilk defa üretim döneminden önce açıklanmış ve daha sade bir yapıya kavuşturulmuştur. Üreticilerin gelecek yıllara dair öngörülebilirliğini artırmak amacıyla destek kararları 3 yıllık olarak belirlenmiş, birim destek katsayı değeri ve destekleme tutarı her yıl yeniden değerlendirilecektir.

Temel Destekler ve Ürün Kategorileri

Bitkisel üretim destekleme programı kapsamında çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleri sunulacaktır. Üretim maliyetlerine göre ürünler çeşitli kategorilere ayrılmış ve her kategori için destek katsayıları belirlenmiştir. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira olarak belirlenmiştir. Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacaktır.

Birinci Kategori: Tüm ürünler için temel destek.
İkinci Kategori: Arpa ve buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira destek alacak.
Üçüncü Kategori: Ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye ve çay üreten çiftçiler dekara 366 lira alacak.
Dördüncü Kategori: Pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira destek alacak.

Planlı Üretim Desteği

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından belirlenen ürünler arasında arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri yer almaktadır. Planlama kapsamındaki bu ürünleri üreten çiftçilere temel desteğe ek olarak ilave destek ödemeleri yapılacaktır.

Ayrıca, süt havzası olarak belirlenen illerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere destek katsayısının yüzde 50’si oranında ek planlı üretim desteği sağlanacaktır. Yer altı sularının yetersiz seviyede olduğu havzalarda, bu durum bakanlıkça belirlenmişse, sulu tarım arazilerinde arpa, buğday, aspir ve diğer ürünler üreten çiftçilere ilave destek ödemeleri yapılacaktır.

Üretimi Geliştirme Desteği

Verim ve kaliteyi artırmak amacıyla sertifikalı tohum kullanımı, sertifikalı/standart fidan kullanımı, organik tarım, iyi tarım uygulamaları ve katı organik-organomineral gübre destekleri verilmeye devam edilecektir. 2025 yılında örtü altı paket destek tutarı dekarda 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket destek tutarı ise dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarılmıştır.

Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sistemine katılım primi desteği, bu sisteme dahil işletmeler için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükselebilecektir. Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği de yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarılmıştır.

2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması ve havza ürün deseni listesi içeren tebliğin maddeleri 1 Ocak 2025’ten itibaren geçerli olacak, lisanslı depolarla ilgili düzenleme ise 1 Mayıs 2025’ten itibaren yürürlüğe girecektir.