Yargıtay’dan Emekli Maaşlarına Bloke Uygulamasıyla İlgili Önemli Karar
Türkiye’nin en yüksek yargı organı olan Yargıtay, emeklilerin kullandığı tüketici kredilerinden kaynaklanan borçlar nedeniyle bankaların emekli maaşlarına bloke koyma yetkisini değerlendiren ve bu konuda içtihat birleştirme kararı alan kritik bir adım attı. Bu karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve emeklilerin finansal haklarını yakından ilgilendiriyor.
Bankalar ve Emekli Maaşları Üzerindeki Bloke Uygulamaları
Öncesinde bazı bankalar, emekli maaşlarına haciz uygulama girişiminde bulunmuş, ancak bu girişimler mahkemeler tarafından itirazlar sonucu engellenmiş ve maaşlara müdahale edilmesi önlenmişti. Ancak, Yargıtay’ın yeni kararıyla birlikte, emekli onayı ve rızasıyla gerçekleştirilen kredi sözleşmeleri kapsamında bankaların maaşlara bloke koyabileceği kabul edildi. Bu durum, özellikle bankaların alacaklarını tahsil etme noktasında önemli bir gelişme olarak görülüyor.
Anayasa ve Yasal Çerçevede Değerlendirme
Devletin temel hukuki metinleri arasında yer alan Anayasa’nın 48. maddesinde yer alan “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” ilkesi, bu konuda önemli bir referans noktası oluşturuyor. Bu maddede, “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir” ifadesi yer alıyor. Bu haklar gözetilerek, kredi sözleşmelerinde onay ve rızanın alınmasıyla, bankaların maaşlara bloke koyma yetkisinin hukuken mümkün olabileceği değerlendirildi.
Ancak, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesinde, sigortalıların gelirleri, aylıkları ve ödeneklerinin devredilemeyeceği, temlik edilemeyeceği ve genel anlamda haczedilemeyeceği hüküm altına alınmıştı. Buna karşın, 18 Şubat 2009’da yürürlüğe giren 5838 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle, borçlunun açık rızası olmadan bu gelirlerin haczedilemeyeceği net biçimde düzenlenmiş ve borçlunun onayı olmadan maaşların bloke edilmesi yasal olarak sınırlandırılmıştır.
Bloke Edilecek Maaş Oranı ve Uygulama Detayları
Yargıtay içtihat birleştirme kararında, bankaların maaşlara ne kadarına bloke koyabileceği konusunda kesin bir sınır belirlenmemekle birlikte, oy çokluğuyla alınan bu kararla birlikte uygulamada bazı belirsizlikler devam ediyor. Bu nedenle, özellikle emeklilerin maaşlarının ne kadarının bloke edilebileceği konusunda yasal düzenlemelerin netleşmesi bekleniyor.
Emeklilere ve Borç Sahiplerine Tavsiyeler
Emekli vatandaşlarımızın, acil nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kredi kullanmadan önce dikkatli olmaları büyük önem taşıyor. Kredi sözleşmelerinde yer alan tüm maddeleri dikkatle okumaları ve özellikle onay bölümlerine ilişkin detaylar konusunda temkinli davranmaları gerekir. Bu sayede, ileride yaşanabilecek hukuki sorunların önüne geçebilirler ve haklarını koruyabilirler.