Vergi Kanunları Üzerine Yapılan Değişiklikler

Resmi Gazete’de yayımlanan yeni kanun ile birlikte, Vergi Kanunları ve bazı diğer kanunlarda önemli değişiklikler gerçekleştirildi. Bu değişiklikler, malullük ve ölüm aylığı alan emeklilere yönelik düzenlemeleri de kapsamaktadır. 10 bin lira olan en düşük emekli aylığı, artık 12 bin 500 liraya yükseltilmiştir.

8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaşların, emekli veya yaşlılık maaşı aldıktan sonra aynı iş yerinde çalışmaya devam etmeleri durumunda, devletin işverenlere sağladığı 5 puanlık sosyal güvenlik destek primi kesilecektir. Ayrıca, sigorta işlemleri ile ilgili yapılan yeni düzenlemelerle, kısa vadeli sigorta kolları prim oranı yüzde 2,25 olarak belirlenmiş ve bu oranı indirme veya yükseltme yetkisi Cumhurbaşkanlığına verilmiştir.

Başkasına Ait POS Cihazı Kullanımına Ceza Artıyor

Yeni kanun teklifi ile birlikte, Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikler, kayıt dışı ekonomiyle mücadele alanını genişletmekte ve özel usulsüzlük cezalarında artışa gitmektedir. Vergi dairesinin bilgisi dışında kayıt dışı faaliyette bulunarak vergi kaybına sebep olunması durumunda ceza, yüzde 50 artırılacaktır. Ayrıca, aynı vergi türü ve dönemine ilişkin daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi cezalarına da benzer bir uygulama getirilmektedir.

Bir yıl içinde birden fazla özel usulsüzlük cezası kesilmesi halinde caydırıcılığı artırmak amacıyla artan ceza uygulaması getirilmektedir. Kanun kapsamı dışındaki belge düzenleyenlere 2 kat özel usulsüzlük cezası kesilecektir. İdarenin bilgisine girmeden önce belgeyi almak zorunda olanlar veya belge muhteviyatı işlemini muhataplarına 5 iş günü içinde bildirenler için ise kanun kapsamı dışındaki belge düzenlemeleri için 6 kat özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.

Damga vergisi ödenmemiş kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik eden veya örneklerini çıkarıp veren noterler adına kesilen özel usulsüzlük cezasının her bir kâğıt için alt sınırı 40 lira olarak belirlenmiştir. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların bilgi değişimi hükümleri uyarınca bilgi toplanma zorunluluğuna uymayanlara da özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Başkasına ait POS cihazı kullananlar, başkasına ait IBAN’ı kullanarak ödemeleri başkalarının hesabına yapılan havalelerle kabul edenler ve hesaplarını başkalarına kullandıranlar için özel usulsüzlük cezasının 3 katı uygulanacak, ancak bu tutar 20 milyon lirayı aşamayacaktır.

KDV İstisnası ve İndirimi Kaldırılıyor

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın normal mesai saatleri dışında ve daire dışında çalışan personele, yapılan düzenlemeyle birlikte her bir saat için 160 gösterge rakamının memur katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanan bir ücret ödenecek. Bu ödeme, damga vergisi hariç, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi olmayacaktır. Ancak mesai ücreti en fazla 50 saat ile sınırlı olacak ve fazla çalışılması durumunda ek ödeme yapılacaktır. Başkanlığın taşra teşkilatı ve kadro pozisyonlarında bulunan memur ve sözleşmeli personel sayısının yüzde 20’sini geçemeyecektir.

Diğer yandan, ticari olmayan gezi, eğlence, spor gibi faaliyetlerde kullanılan deniz taşıma araçlarına ve yat limanlarında verilen kiralama ve bakım gibi hizmetlerde Katma Değer Vergisi (KDV) istisnası ve indirimi kaldırılmıştır. Ayrıca, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 il için yabancı devlet kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol kapsamında konut, iş yeri, okul, ibadethane, kütüphane ve hastane gibi yapıların inşası için devlet kurumlarına yapılacak bağışlardan KDV istisnası getirilmektedir.

Yurt Dışı Çıkış Harcı 500 Lira Oldu

Türk Kızılay Derneği ile bağlı işletmelerde çalışanların, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alması durumunda bu aylıkların kesilmeyeceği belirtilmiştir. Ayrıca, Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu hükümleri uyarınca kamu görevlileri sendikalarına üye olup, aylık veya ücretlerinden üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine, her ay toplu sözleşme ile belirlenen tutarda toplu sözleşme ikramiyesi ödenecek.

Teklif ile birlikte yurt dışına çıkış harcı 500 liraya çıkarılmıştır.

Kurumlar Vergisi Arttı

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda da değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda, yıllık pekiştirilmiş hasılatı 750 milyonu aşan çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve iş yerleri asgari yüzde 15 oranında kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderler veya istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararlar, istisna dışı kazançlardan indirim konusu yapılamayacaktır.

Vergi yükünün tespitinde dikkate alınan düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması hüküm altına alınmıştır. Çok uluslu işletme grubunun ülkesel bazda vergi yükü hesaplamasında, o ülkede bulunan bağlı işletmelerin hesaplanan düzeltilmiş kapsanan vergileri dikkate alınacaktır. Ayrıca, yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisine yönelik bir vergi güvenlik müessesesi oluşturulmuştur.

Buna göre, aynı grup içerisindeki bağlı işletmeler arasındaki finansman temini işlemlerinde, borç alan bağlı işletmenin bulunduğu ülkedeki vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranının altında olması, borç veren bağlı işletmenin bulunduğu ülkede ise vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranının üstünde olması durumunda, borç alan bağlı işletme nezdinde katlanılacak ve işletme bazlı kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacak faiz gideri, borç veren bağlı işletmenin gelir olarak dikkate aldığı tutarla sınırlı olacaktır.

Ayrıca, bazı yatırım ve hizmetlerin ‘Yap-İşlet-Devret Modeli’ çerçevesinde yaptırılması hakkında kanun gereğince gerçekleştirilen projeler ile Sağlık Bakanlığı’nca kamu özel iş birliği modeli ile tesis yaptırılması, yenilenmesi ve hizmet alınması konularında yapılan düzenlemelerle, bu tür projelerde faaliyette bulunan kurumların kazançları üzerinden yüzde 30 oranında kurumlar vergisi hesaplanacaktır.