Türkiye’de Şap Hastalığı: Güncel Durum ve Tarım Sektörüne Etkileri

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, son dönemlerde ülke genelinde artış gösteren şap hastalığına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Bayraktar, bu yıl görülen şap virüsünün önceki yıllara kıyasla çok daha ölümcül ve tehlikeli bir boyuta ulaştığını vurguladı. 2025 yılının ilk yarısında tarım sektöründe yaşanan doğal afetlerin yanı sıra, özellikle hastalık nedeniyle 81 ilde hayvan pazarlarının kapatılması ve hayvan hareketlerinin sınırlandırılması gibi ciddi tedbirlerin alındığını belirtti. Kurban Bayramı döneminde artan hayvan hareketlerinin ise hastalık yayılımını hızlandırdığına dikkat çekti.

‘Bazı Bölgelerde Hayvan Kayıpları Yaşanıyor’

Bayraktar, şap hastalığının sığırlar arasında ateş, iştahsızlık, depresyon ve süt, et veriminde hızlı düşüş gibi belirtilerle kendini gösterdiğini, koyun ve keçilerde ise genellikle daha hafif seyreden semptomların görüldüğünü açıkladı. Ayrıca, hastalığın bulaşma oranının yüksek olmasına rağmen ölüm oranının düşük olabildiğine değinen Bayraktar, bu yıl hastalığın özellikle ölümcüllük seviyesinin arttığını sözlerine ekledi. Üreticilerin bazı bölgelerde ciddi hayvan kayıpları yaşadığını ve bunun yanı sıra et ve süt üretiminde meydana gelen hızlı düşüş nedeniyle ekonomik kayıpların da arttığını belirtti.

‘En Önemli Etken Kaçak Girişler ve Mücadele Çağrısı’

Bayraktar, şap hastalığının yayılmasında temel etkenin kaçak hayvan ve et girişleri olduğunu vurgulayarak, şu uyarılarda bulundu: “Canlı hayvan ve et ürünlerinin yasa dışı yollarla ülkemize sokulması, hem insan sağlığı hem de hayvan sağlığı açısından son derece risklidir. Bu nedenle, kaçakçılıkla mücadeleye kararlılıkla devam edilmeli ve hiçbir taviz verilmemelidir. Aksi takdirde, hastalığın yayılımı engellenemez ve ekonomik kayıplar katlanarak artar.”

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yeni virüs tipine karşı hızlı ve etkili tedbirler aldığını, hastalık çıkan bölgelerde yeterli aşı stoğunun bulunduğunu ve aşılama çalışmalarının planlı şekilde sürdürüldüğünü belirtti. Bu sayede, hastalıkla mücadele kapsamında önemli bir aşama kaydedildiğini ifade etti.

Üreticilere Yönelik Öneriler ve Alınması Gereken Önlemler

Bayraktar, hastalıkla mücadelede üreticilerin de aktif rol alması gerektiğine işaret ederek, önleyici ve koruyucu tedbirlerin önemine değindi. Bu kapsamda alınması gereken tedbirler şunlardır:

Ahırlarda etkili dezenfektanların bulundurulması ve düzenli olarak kullanılması,
Ahır girişlerinde hayvan bakıcıları dışında kimse bulunmamalı, çalışanlar ise temiz kıyafet ve ayakkabı kullanmalı,
Damızlık hayvanların sağım öncesinde ve sonrası hijyen kurallarına uygun şekilde temizlenmesi,
Yeni alınan hayvanların en az 21 gün karantina altında tutulması ve hastalık belirtisi göstermediği gözlemlendikten sonra diğer hayvanlara entegre edilmesi,
Enfekte bölgelerden ot, saman gibi yem maddelerinin alınmaması ve kullanılmaması,
Hastalık çıkmadan önce hayvanların aşılanması ve sağlık kontrollerinin düzenli yapılması.

Hastalık tespit edildikten sonra alınması gereken acil önlemler ise şunlardır:

Hasta hayvanların diğer sağlıklı hayvanlardan ayrılması ve izolasyonunun sağlanması,
Hasta hayvanların bulunduğu alanın detaylı dezenfeksiyonunun yapılması,
Hastalık taşıyan hayvanların altlıklarının yakılması veya uygun şekilde imha edilmesi,
Veteriner hekimin bilgilendirilmesi ve gerekli müdahale planlarının uygulanması.

Ekonomik Destek ve Borç Erteleme Talepleri

Hayvan pazarlarının kapanması nedeniyle satış yapılamaması, üreticilerin finansal açıdan zor duruma düşmesine sebep olmaktadır. Bayraktar, bu nedenle çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası gibi kurumlara olan borçlarının en az 1 yıl faizsiz olarak ertelenmesi gerektiği çağrısında bulundu. Bu destekle, üreticilerin mali yüklerini hafifletmek ve tarım sektörünün sürdürülebilirliğini sağlamak amaçlanmaktadır.