TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken’in Değerlendirmeleri

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, uzun bir süredir devam eden panayır ve yardım sergilerinin denetimsiz düzenlenmesinin ticaret dengesini ciddi şekilde bozduğunu ifade etti. Palandöken, bu etkinliklerin bölge esnafının en önemli sorunlarından biri olduğunu belirterek, özellikle farklı şehirlerden gelip yalnızca birkaç günlüğüne satış yapan kişilerin kayıt dışı ticareti teşvik ettiğini vurguladı. “Bu tür faaliyetler başlamadan önce, o bölgedeki esnaf ve zanaatkârların meslek odalarından mutlaka onay alınmalı” diyen Palandöken, ürünlerin içeriğinin de titizlikle incelenmesi gerektiğini dile getirdi.

Vergi levhası olmayan satıcılara alan açılmamalı Palandöken, panayır ve yardım sergilerinde korsan ürünlerin veya elektronik aletlerin satışının büyük bir sorun yarattığını belirterek, bu ürünlerin bakım ve hizmet gerektirdiğini, ancak satış sonrasında herhangi bir muhatap bulunamadığını açıkladı. Dışarıdan gelenlerin bu sistemden kazanç sağladığını ifade eden Palandöken, bu durumun yerel esnafı mağdur ettiğini belirtti. “Vergi levhası olmayan ve fiş-fatura vermeyen satıcılar, kayıt dışı ekonomiyi güçlendiriyor” diyerek, bu etkinliklerin kamu yararı adı altında yapıldığına rağmen aslında derin sorunlar doğurduğunu vurguladı.

Hijyen koşulları ihmal ediliyor Palandöken, özellikle gıda dışındaki ürünlerin açık alanda ve çadırlarda satılmasının hem görsel kirliliğe hem de sağlık risklerine yol açtığını ifade etti. “Hijyen standartları sağlanmadan, herhangi bir izin veya zaman sınırlaması olmaksızın kurulan bu tezgâhlar, yerel esnafın işlerini ciddi şekilde engelliyor” diyen Palandöken, ayrıca fiyat denetimlerinin yapılmadığını ve ürünlerin o bölgenin geleneksel yapısına uyumunun göz ardı edildiğini belirtti. Bu durumun sürdürülebilir olmadığını savundu.

Yöresel ürün yerine, taşınan ticaret alışkanlık haline geldi Palandöken, panayırların amacına uygun olarak, o bölgenin halkının katılımıyla ve geçici olarak düzenlenmesi gerektiğini belirterek, “Panayırlar artık yöresel tanıtım olmaktan çıkıp, kamyona yükle, sat, topla ve dön şeklinde bir sisteme evrildi” dedi. Kısa vadeli kazançlar için kalıcı değer bırakmadan ayrılanların geleneksel ticaret kültürünü bozduğunu ifade eden Palandöken, el emeği ve ustalık gerektiren işlerin haksız rekabetle karşı karşıya kaldığını söyledi.

Kurallar belirlenmeli, bakanlıklar devreye girmeli Palandöken, panayır ve yardım sergilerinin mutlaka kurallara bağlanması gerektiğini vurguladı. “Sağlık ve hijyen koşulları başta olmak üzere, vergi düzenlemeleri sağlanmalı. Satıcıların gerçek esnaf olduklarını kanıtlayan belgeleri olmalı ve ticaret amaçlarının net tanımlanması gerekiyor” diyen Palandöken, bu konuda yalnızca yerel yönetimlerin değil, Maliye ve İçişleri Bakanlıklarının da aktif rol alması gerektiğini belirtti. “Geleneksel esnafın geçim kaynağını engellememek için, aksi takdirde bu uygulamalar şehirlerin ticaret yapısını bozacaktır” ifadelerini kullandı.