Eski Uydu Verilerinde Gizemli Bir Gökcismi Keşfi

Taiwan’daki Ulusal Tsing Hua Üniversitesi’nin doktora öğrencisi Terry Phan liderliğindeki uluslararası araştırma ekibi, zaman içerisinde toplanmış eski uydu verileri üzerinde detaylı bir analiz gerçekleştirerek, potansiyel olarak yeni bir gezegen olabilecek gizemli bir gökcismi tespit ettiklerini duyurdu. Bu önemli keşif, 24 Nisan tarihinde bilim camiasına sunulan ve arXiv platformunda yayınlanan ön baskı makale ile geniş kitlelere ulaştı ve aynı zamanda Publication of the Astronomical Society of Australia dergisinde kabul edilerek bilimsel makale statüsü kazandı.

İzleri Eski Uydu Gözlemlerinde Bulundu

Ekibin yaptığı araştırmada, özellikle 1983 yılında görev yapan Infrared Astronomical Satellite (IRAS) ve 2006-2011 yılları arasında çalışan Japonya’nın AKARI uydusunun arşiv verileri detaylı bir şekilde tarandı. Amaç, Güneş’in çok ötesinde, uzak ve yavaş hareket eden, yeni bir gezegen olma olasılığı bulunan cisimleri tespit etmekti. Bu verilerin dikkatli analiziyle, bilim insanları, bilinen gökcisimlerini eleyerek geriye kalan, birkaç olası aday üzerinde yoğunlaştılar. Bu adaylar arasında, her iki uydu görüntüsünde de aynı renk ve parlaklık özelliklerini gösteren nesne, özellikle dikkat çekti. Bu nesne, yalnızca birkaç kızılötesi görüntüde küçük bir nokta gibi görünmesine rağmen, hareket özellikleri ve uzaklığı dikkate alındığında, büyük bir gezegen olma ihtimalini akla getiriyordu.

Başarılı Bir Keşif ve Takip Süreci

Phan, Science dergisinde yaptığı açıklamada, bu keşfi ilk gördüğünde büyük bir heyecan ve motivasyon hissettiğini belirterek, “Bu keşif, bizi gerçekten çok motive etti ve yeni araştırmalara yönlendirdi,” dedi. Ancak, bu adayın gerçek bir gezegen olup olmadığının kesinleşmesi için yörüngesinin daha ayrıntılı biçimde izlenmesi ve analiz edilmesi gerektiği vurgulandı. Ekibin önümüzdeki dönemde yapmayı planladığı çalışmalar, bu nesnenin Güneş Sistemi içindeki hareketlerini ve konumunu daha net ortaya koymayı hedefliyor.

Bilim Camiasından Gelen Şüpheler ve Tartışmalar

Yapılan yeni keşif, pek çok uzman tarafından dikkatle karşılandı. Özellikle, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) astronom Mike Brown, bu çalışmaya katılmamış olsa da, elde edilen kızılötesi sinyalin yörüngesi ve hareketleri üzerine hesaplamalar yaptı. Brown, verilerde tespit edilen sinyalin, yörüngesinin Güneş Sistemi’nin genel düzlemiyle yaklaşık 120 derecelik bir açıyla kesiştiğini belirtti. Bu açı, daha önce öne sürülen ve Dokuzuncu Gezegen için tahmin edilen 15-20 derecelik eğimden oldukça farklı. Brown, bu farkın, tespit edilen nesnenin büyük olasılıkla gezegen olamayabileceğine işaret ettiğini söyledi. “Bu, onun orada olmadığını gösterir,” diyerek, “Ancak bu, kesinlikle gezegen olmadığı anlamına gelmez; sadece şu anki verilerle net bir sonuca ulaşmak zor” ifadesini kullandı. Ayrıca Brown, bu yeni adayın, Güneş Sistemi’nin mevcut modelleriyle uyuşmayan yörünge özelliklerine sahip olması nedeniyle, onun varlığının, bilimsel teorileri yeniden gözden geçirmeyi gerektirebileceğine dikkat çekti.

Dokuzuncu Gezegen Teorisi ve Önemi

Dokuzuncu Gezegen hipotezi, Güneş’in dışındaki Kuiper Kuşağı’nda gözlemlenen bazı sıra dışı cisimlerin yörüngelerinin açıklanması amacıyla öne sürüldü. Bu teoriye göre, devasa kütleye sahip bir gezegenin varlığı, bu bölgede gözlemlenen cisimlerin düzensiz yörüngelerini ve hareketlerini açıklayabilir. Ancak, bu teoriye karşı çıkan ve farklı açıklamalar getiren astronomlar da mevcut. Bazıları, bu düzensizliklerin rastgele veya başka doğal süreçlerle ortaya çıkmış olabileceğini düşünüyor. Eğer gerçekten var ise, bu gizemli gezegenin kütlesi Dünya’dan çok daha büyük olacak ve Güneş’e milyarlarca kilometre uzaklıkta, uzun ve alışılmadık yörüngelerde dolanıyor olacak. Bu uzaklık ve devasa büyüklük, doğrudan gözlemlerini son derece zorlaştırıyor.

Yeni Adayın Dokuzuncu Gezegen ile Bağlantısı

Brown, yaptığı değerlendirmede, tespit edilen kızılötesi sinyalin, eğer gerçekten bir gezegen ise, bu nesnenin Dokuzuncu Gezegen ile aynı zamanda var olamayacağını belirtti. Çünkü, bu durumda iki nesne birbirlerinin yörüngelerini bozarlardı. Bu da, yeni keşfedilen adayın, eğer gerçekten bir gezegen ise, farklı bir gökcismi olabileceği anlamına geliyor. Bu durum, bilim insanlarının, Güneş Sistemi’nin dış bölgelerinde var olabilecek başka gizemli nesneleri araştırmaya devam etmesi gerektiğini ortaya koyuyor.

Rubin Gözlemevi’nin Önemi ve Olası Gelecek Gözlemler

Dokuzuncu Gezegen’in varlığı konusu, halen tartışmalı bir konu olmayı sürdürüyor. Ancak, yakın gelecekte bu konuda önemli gelişmeler yaşanabilir. Şili’de inşası devam eden ve 2025 sonunda faaliyete geçmesi planlanan Vera C. Rubin Gözlemevi, dünyanın en büyük dijital kameralarına sahip olacak. Bu gelişmiş teleskop, gökyüzünün derinliklerini ve detaylarını bugüne kadar görülmemiş seviyelerde tarayarak, olası gizli nesneleri tespit etme konusunda büyük bir potansiyele sahip. Uzmanlar, bu gözlemevinin, önümüzdeki bir veya iki yıl içinde, Dokuzuncu Gezegen’in veya ona benzer başka gizemli gök cisimlerinin izlerini bulabileceğine inanıyor. Eğer bu gözlemler başarılı olursa, Güneş Sistemi’nin dış sınırları ve iç yapısı hakkında bildiklerimiz köklü bir şekilde değişebilir.