Marmara Bölgesi’nin coğrafi işaret tescilli karpuzunun yetiştirildiği Bilecik’in Osmaneli ilçesinde, tarlada kilosu 1 liraya kadar düşen ürün, pekmeze dönüştürülerek değerini önemli ölçüde artırdı. Belediyenin liderliğinde yürütülen AR-GE çalışmaları sayesinde, belediyeye bağlı Ayva Lokumu ve Yöresel Ürün Üretim Tesisi’nde karpuz pekmezi üretimi de başlatıldı. Bu dönüşüm, üreticilere 25 kat daha fazla kazanç sağlamayı başardı. Tesiste, karpuzun suyu posasından ayrılarak sıkıldıktan sonra süzgeçlerden geçiriliyor ve 7-10 saat boyunca kazanlarda kaynatılıyor. Günlük 200 ton karpuz, kadınlar tarafından işlenerek pekmeze çevriliyor. Ortalama 10 kilogram karpuzdan elde edilen 1 litrelik pekmez, 250 liradan satılıyor ve böylece karpuz, tarla fiyatına göre 25 kat daha fazla kazanç getiriyor.
Osmaneli Belediye Başkanı Bekir Torun, ilçenin yılda yaklaşık 70 bin ton karpuz üretimiyle Türkiye pazarında önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı. Karpuz hasadı 1-1,5 aylık bir süreci kapsıyor ve bu yıl fiyatların düşük olması ile arz fazlası, üreticileri zor durumda bıraktı. Belediye olarak karpuzları nasıl değerlendirebileceğimizi düşündük. Daha önce başarıyla yürüttüğümüz ayva lokumu projesi, ulusal bir lezzet haline geldi ve birçok zincir markete girdi; bu da çiftçilere büyük fayda sağladı. Karpuz için de aynı yaklaşımı benimseyerek, karpuz pekmezi üretimine başladık. “Analizlerini yaptırdık, sonuçlar oldukça başarılı” diyen Torun, ürünün tamamen doğal yöntemlerle üretildiğini ve içine hiçbir katkı maddesi eklenmediğini belirtti. 10 kilogram karpuzdan yaklaşık 1 kilogram pekmez elde edildiğini ifade ederek, bu sayede ürünün raf ömrünü uzattığımızı ve pazarlama süresini iki yıla kadar çıkardığımızı ekledi. Ayrıca, depolama ve lojistik avantajları olduğunu, analiz sonuçlarının memnun edici olduğunu ve kendisinin her sabah tükettiğini paylaştı. Torun, “Farklı ve lezzetli bir ürün. Türkiye’nin beğeneceğine inanıyoruz. Önümüzdeki yıllarda karpuz pekmezi, sofralarımızda yeni bir tat olarak yerini alacak ve alternatif bir pazar oluşturacak.” diye konuştu.
Osmaneli Belediyesi Yöresel Ürünler Üretim Merkezi Koordinatörü Abdullah Tetik, coğrafi işaretli Osmaneli karpuzunun aroma ve lezzetiyle dikkat çektiğini ancak son dönemde üreticilerin fiyat sorunlarıyla karşı karşıya kaldığını anlattı. Belediye olarak karpuzdan katma değer yaratacak bir ürün arayışında olduklarını belirten Tetik, “Geldiğimiz nokta üreticilerimize umut olacak. Çünkü karpuz fiyatlarının düşüklüğü nedeniyle ürünlerini satamayan ve masraflarını çıkaramayan çiftçilerimiz vardı. Üreticilerimizden kar getirecek şekilde satın alarak, karpuz pekmezine dönüştürdük.” dedi. Tesiste kadınların çalıştığını vurgulayan Tetik, marka ve coğrafi işaret çalışmalarının karpuz pekmezi üzerinden devam ettiğini ve “Türkiye’ye Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla tattıracağız” diyerek, ürünün yaygınlaşmasını hedeflediklerini ifade etti. Bu sayede, hem raf ömrü uzayan hem de pazarlama süresi genişleyen pekmez, Osmaneli’nin tarım mirasını güçlendiriyor.