Türk bankalarının yabancılarla swap (döviz-TL takası) limitlerini artırmak üzere yapılan çalışmalar, 2018’deki kur krizi sırasında alınan önlemlerin bir parçası olarak ortaya çıktı. Değişen koşullara uyum sağlamak amacıyla revize edilen bu durum, Bloomberg’in haberine göre, Türk yetkililerin yurt dışı bankalarla yapılan swap işlemlerindeki kısıtlamaları hafifletmek üzere çalışma yürüttüğünü gösteriyor.
Yabancı Yatırımcıların Talepleri
Swap limitlerinin gevşetilmesi, Türkiye’ye girişi istenen yabancı yatırımcıların ekonomi yönetimine sundukları temel talepler arasında yer alıyordu. Limitlerin ne kadar ve ne zaman gevşetileceğinin henüz belli olmadığı, adımların kademeli olarak atılmasının muhtemel olduğu belirtiliyor. Öncelikli olarak daha uzun vadeli işlemlerle ilgili limitlerin gevşetilmesinin planlandığı ifade ediliyor.
Yabancıların Swap Piyasasındaki Engelleri
Yabancılar, Türk bankalarının Londra ile swap piyasasına dönük kısıtlamaların, kur riskine karşı korunmayı zorlaştırdığını ve bu nedenle Türk varlıklara yatırım yapmalarının önünde engel oluşturduğunu öne sürüyor. 2018’deki kur krizinin ardından yabancıların TL’yi açığa satışını engellemek üzere Ankara’nın attığı adımlar arasında swap piyasasına dönük sınırlamalar yer alıyordu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Değişen Politikası
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, iki yıl önce “elimizin tersiyle itiyoruz” dediği yüksek faizle sıcak para çekme politikası, şimdi birincil öncelik haline geldi. Seçim sonrasında yüksek faiz için gelen sıcak para artınca son haftalarda kurda yatay seyir ortaya çıktı. Erdoğan, 30 Kasım 2021 tarihinde yaptığı bir televizyon programında “faiz sebep enflasyon sonuç” tezini savunurken, “yüksek faiz vererek sıcak para çekme politikasını elimizin tersiyle itiyoruz” şeklinde konuşmuştu.
Sıcak Para Girişi ve Ekonomik Etkileri
TCMB ve BDDK verilerine göre, 29 Mart ile 26 Nisan tarihleri arasındaki dört haftalık süreçte swap yoluyla tahmini 6,8 milyar dolarlık yabancı sıcak para girişi oldu. Yabancı sıcak para girişi ve yurt içi yerleşiklerin dövizden TL’ye geçişlerinin etkisiyle TCMB nette döviz alımı yoluyla rezervini artırırken, şirketlerin döviz kredileri hacminde de artış yaşandığı belirtiliyor.