Moda Sektöründe Çevre Duyarlılığı ve Sürdürülebilirlik

Günümüzde hızla büyüyen dünya genelindeki moda endüstrisi, özellikle de hızlı moda akımı, çevresel etkileri nedeniyle sürdürülebilir kalkınma hedefleri açısından önemli bir tartışma konusu haline gelmiştir. Yapılan araştırmalar, moda sektörünün küresel karbon emisyonlarındaki payının yaklaşık %8-10 arasında olduğunu ortaya koyuyor. Bu oran, özellikle uluslararası hava ve deniz taşımacılığı sektörlerinin toplamından daha yüksek seviyededir. Üretim süreçlerinde kullanılan su miktarından, sentetik kumaşların doğada çözünmeyen yapısına kadar birçok faktör, modanın ekolojik dengenin bozulmasında kritik rol oynadığını gösteriyor. Bu olumsuz etkilerin fark edilmesiyle birlikte, sürdürülebilir moda anlayışını benimseyen ve çevre dostu üretim tekniklerini yaygınlaştırmayı amaçlayan girişimler artış gösteriyor.

Sektör paydaşlarının sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmadaki stratejik farkındalığı ise, dönüştürücü bir hareketin temelini oluşturuyor. Bu bağlamda, Sun Tekstil ile Refabric’e toplamda 250 bin dolarlık yatırım yapan Jimmy Key, üretim süreçlerinde dijitalleşmeye odaklanarak sürdürülebilirliği ön planda tutuyor. Jimmy Key Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Ulutürk, şunları söylüyor: “Sürdürülebilirlik, Jimmy Key’in marka DNA’sının temel yapıtaşlarından biridir. Tasarımdan üretime, lojistikten satış sonrası hizmetlere kadar tüm aşamaları sürdürülebilirlik ilkesine uygun şekilde yeniden yapılandırıyoruz. Bu bilinçle hareket ederek, çevresel, sosyal ve ekonomik boyutlarda sürdürülebilirliği stratejik öncelik haline getirdik.”

Geleceğin Depo ve Üretim Planlaması

İzmir’deki mevcut depo kapasitesini, artan üretim hacmine uygun hale getirmek amacıyla 2023 yılında kapasiteyi iki katına çıkardıklarını belirten Ulutürk, “Son iki yıl içinde toplamda 5 milyon TL tutarında yatırım yaptık. Ayrıca, 1,2 milyon euro bütçeyle hayata geçirdiğimiz RFID teknolojisiyle entegrasyon projeleri, mağazalar ve depo süreçlerimizin teknolojik altyapısını güçlendirdi. 2025 yılı sonunda, önümüzdeki 10 yılın ihtiyaçlarını karşılayacak yeni depo yatırımlarımızı tamamlamayı planlıyoruz. Bu yeni yatırımlar sayesinde, İzmir’deki ana merkez depomuzun toplam kapasitesi, şu anki seviyesinin 5 katına çıkacak ve operasyonlarımız çok daha güçlü bir yapıya kavuşacaktır.”

Yapay Zekâ’nın, sürdürülebilir gelecekteki önemi konusunda da görüşlerini paylaşan Ulutürk, “Yapay zekâ, koleksiyon planlamasından talep tahminlerine kadar pek çok alanda daha az kaynak kullanarak daha verimli üretim yapılmasını sağlıyor. Dijital dönüşüm, kaynak tüketimini minimize edip atık üretimini azaltmanın anahtarını temsil ediyor. Ayrıca, maliyet artışlarının sektördeki en önemli sorunlardan biri olduğunu göz önüne alırsak, yapay zekanın katkısının büyüklüğünü görebiliyoruz.”

Su Kullanımında Devrim: Ekoten ile %90 Geri Dönüşüm

Ulutürk, sürdürülebilir üretim metodlarının önemli bir parçası olarak, “Keten, Tencel ve Lenzing viskon gibi doğal ve sürdürülebilir iplikleri kullanmaya özen gösteriyoruz. Ayrıca, su tüketimini azaltmayı hedefleyen çalışmalara büyük önem veriyoruz. 2025 yaz koleksiyonumuzda, Avrupa keten kumaşlarıyla üretilen ürünlere yer veriyoruz. Bu kumaşlar, Avrupa’nın güvence altına alınmış doğal yağmur suyuyla yapılan tarımla elde edilen elyaflardan üretiliyor ve GDO’suz tohumlar ile pestisit ve kimyasal kullanımı olmadan yetiştiriliyor. Ayrıca, Sun Tekstil’in iştiraki olan Ekoten, geçtiğimiz iki yıl içinde yaptığı startup ortaklığıyla, kullandığı suyun %90’ını geri dönüştürebiliyor.”

İnovatif Tasarımlar ve Dijitalleşme

Refabric ile kurdukları iş birliği sayesinde, tasarım aşamasında numune üretimi yapmadan koleksiyonlara karar verdiklerini belirten Ulutürk, “Dijital ortamda tasarım ve karar verme süreçlerimiz, atıkların azaltılmasına ve enerji kullanımının verimli hale gelmesine olanak tanıyor. Ayrıca, ürün fotoğraflama süreçlerimizde yapay zeka teknolojilerini kullanıyoruz. Bu güçlü ortaklık sayesinde, maliyetlerde %80’e varan tasarruf sağladık.”

Ar-Ge ve Yenilikçilik

2024 yılı cirosunun %1.15’ini araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ayırdıklarını ifade eden Ulutürk, “Sun Tekstil Ar-Ge Merkezi, farklı disiplinlerden 30 araştırmacı ile faaliyet gösteriyor. 2024 yılında toplam 410 Ar-Ge projesini tamamladık. Bu projeler, yeni pazarlara giriş, teknolojik altyapı geliştirme, yapay zeka ile karar destek sistemleri ve üretim süreçlerimizin optimizasyonu gibi alanlarda yoğunlaşıyor. Ayrıca, yapay zeka tabanlı üretim ve lojistik uygulamaları üzerinde çalışmalarımız devam ediyor.”

Döngüsel Ekonomi ve Atık Yönetimi

Jimmy Key, döngüsel ekonomi modelini benimseyerek, “İade edilen veya satılmayan ürünleri, belirli dönemlerde elden geçirerek yeniden satışa sunuyoruz veya özel indirimlerle değerlendirmeye alıyoruz. Böylece, atık oluşumunu en aza indiriyoruz. Ayrıca, Nivogo firmasıyla iş birliği yaparak, depolarda bekleyen ürünleri yenileme merkezlerinde yeniden değerlendiriyor ve Nivogo mağazalarında yeni sahiplerine ulaştırıyoruz.”