Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın Basın Açıklaması

Şemsi Bayraktar, biber, kabak, karpuz, fıstık, badem ve domatesteki fiyat düşüşleri ile pazarlama sorunlarına dair görüntülü bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Bayraktar, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, kuruluşlarından bu yana 755 Ziraat Odası aracılığıyla çiftçilerin yaşadığı sorunları gündeme getirdiklerini ve bu sorunlara çözüm bulmak için çiftçilerin sesi olmaya çalıştıklarını ifade etti.

Bayraktar, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Çiftçilerimiz, her geçen gün artan girdi, lojistik, işçilik gibi üretim maliyetleri ile birlikte, değişen iklim koşulları sebebiyle aşırı sıcaklık, yoğun yağış, dolu, fırtına ve don gibi doğal afetlere daha fazla maruz kalıyor. Ancak fedakâr çiftçilerimiz, tüm bu olumsuz koşullara rağmen bu yıl da üzerine düşeni yaptı ve üretmeye devam etti.”

“Ağustos ayı itibarıyla birçok tarımsal üründe hasat devam ediyor. Ancak görüyoruz ki, çiftçilerimiz bin bir emekle ürettiği ürünlerini pazarlamakta zorlanıyor. Düşük kalan üretici fiyatları, üreticilerimizin belini büküyor. Bugün birçok tarımsal üründe, üretilen ürün ya maliyetine ya da daha düşük bir fiyata tarladan çıkmakta, pazarda ve markette ise katlanmış bir fiyatla karşılaşmaktayız.”

Bayraktar, konuşmasına devam ederek, “Üreticilerimiz, üretimden pazarlamaya, fiyat oluşumuna kadar pek çok sorunla karşı karşıya kalıyor. Bu sezon biber, kabak, karpuz, fıstık, badem ve domatesteki fiyat düşüşleri de üreticimizi mağdur ediyor. Bu durum hayra alamet değildir. Fiyatı düşen ürünler yüzünden üreticilerimiz üretimden vazgeçmek zorunda kalacak. Önümüzdeki sezon tüketicilerimiz bu ürünleri pahalı yiyecekler olarak bulacak.” sözlerini kullandı.

“Ülkemizin biber üretimi yıllar itibarıyla artmaya devam ediyor”

Bayraktar, “Ülkemizde geçen yıl 3 milyon ton biber üretildi. Üretilen biberin yüzde 52’sini kapya biber, yüzde 30’unu sivri biber, yüzde 13’ünü dolmalık biber ve yüzde 5’ini çarliston biber oluşturmakta. Ülkemizin biber üretimi yıllar itibarıyla artış göstermektedir. 2010 yılında 1,9 milyon ton olan biber üretimi, 2023 yılında yüzde 55 oranında artarak 3 milyon tona çıkmıştır. Ancak üretimdeki bu büyük artışa rağmen, tüketimde aynı oranda bir artış gözlemlenmiyor. Bu durum, arz fazlalığı ve talebin artmaması nedeniyle biberde üretici fiyatlarının düşmesine sebep oldu.” şeklinde konuştu.

Bayraktar, ihraç edilemeyen kabakların iç piyasada da pazarlanamadığını belirterek, “Nakliye maliyetlerinin yüksekliği ve kabakta marjın düşük olması nedeniyle tüccarların kabak alımına yanaşmadığını” ifade etti. “Kabak, olgunlaştıktan sonra bir hafta içinde kesilmediği takdirde özelliğini kaybettiğinden, üreticilerimiz kabaklarını hayvanlara yem olarak vermek zorunda kalıyor.” dedi.

Karpuzda arzın yüksek, talebin ise düşük olmasının fiyatları düşürdüğünü belirten Bayraktar, “Diğer taraftan, tüketimin yeteri kadar olmaması nedeniyle tüccarın alım yapmak istememesi söz konusu. Benzer durum kavun fiyatlarında da görülmekte olup, kavun fiyatları 6 ila 8 lira, karpuz fiyatları Antalya bölgesinde 4 ila 7 lira arasında seyrediyor. Ancak diğer bölgelerde yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı karpuz fiyatı 3 liraya kadar düştü.” şeklinde konuştu.

Bayraktar, “Antep fıstığında bu yıl yüksek rekolteye bağlı olarak arzda bir artış yaşanmıştır ve bu nedenle fiyatlar gerilemiştir. Halihazırda piyasada alıcılar, ucuz fiyattan aldıkları Antep fıstığını stok yapmaktadır. Ürün arzının bitmesiyle birlikte, yaptıkları bu stoku yüksek fiyatla piyasaya sürerek haksız kazanç elde etme peşindeler. Fiyatların daha fazla düşmesini engellemek için Toprak Mahsulleri Ofisi devreye girmeli ve ihracat kanalları zorlanmalıdır.” dedi.

Salçalık domateste üretim alanlarının arttığını bildiren Bayraktar, “Geçtiğimiz sezonlarda salça ihracatına getirilen kısıtlamalar nedeniyle salça fabrikalarıyla sorun yaşayan çiftçilerimizin mağduriyeti, bu sezon yasak kaldırılmış olmasına rağmen devam ediyor. Fabrikalar, bir yandan daha az sayıda üreticiyle sözleşme yaparken, diğer yandan sözleşme yaptığı üreticilere yüksek fire oranları çıkararak çiftçilerimizi mağdur etmektedir.” şeklinde konuştu.

Yaş sebze ve meyve sektöründe sıkıntıların yaşandığını belirten Bayraktar, “Ülkemiz, bütün bölgelerinde uygun iklim ve ekolojik koşullara sahip olup, geniş tarım arazilerine sahiptir. Topraklarımız, hemen hemen tüm tarımsal ürünlerin üretimine olanak tanımasına rağmen, yaşanan ekonomik sıkıntılar üretimi olumsuz etkilemektedir. Tarlada 5-10 liraya satılan ürünlerin markette 4-5 kat fazlaya satılması kabul edilemez. Ülkemizde tarım sektörü için etkin bir pazarlama sistemi ve organizasyonun kurulmamış olması, mevcut sistemin aracılar tarafından kontrol edilmesi, ürün kayıplarına neden olmaktadır. Bu durum, üretici ve tüketici niteliğindeki geniş toplum kesimlerinin çıkarlarını olumsuz etkilemektedir.” şeklinde sözlerini tamamladı.