Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik önemli bir yasa teklifi kabul edildi. Bu yasa ile birlikte, bakımevlerine alınan hayvanların rehabilitasyonu sağlanacak ve sahiplendirilene kadar barınaklarda kalmaları temin edilecektir. Ayrıca, hayvan bakımevlerinin şartlarının iyileştirilmesi de hedeflenmektedir.

Belediyelere, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri durumunda verilecek cezaların artırılması da yasa teklifinin önemli bir maddesini oluşturmaktadır.

“Hiçbir Zaman Hepsinin Öldürülmesi Teklif Edilmedi”

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Anadolu Ajansı’nın (AA) konuyla ilgili sorularını yanıtladı. Bakan Yumaklı, sahipsiz köpeklerle ilgili düzenlemelere uymayan belediyeler için 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasının öngörüldüğünü ifade etti. Yumaklı, şu şekilde konuştu:

“Artık herkes kabul ediyor ki bu popülasyonun artması sosyal hayatı olumsuz etkilemektedir. Sorun, bu hayvanların sahipsiz olma sorunudur. Sahipsizlik, sorumsuzluğu da beraberinde getirmektedir. Ülkemizde yaklaşık 4 milyon başıboş köpeğin bulunduğunu tahmin ediyoruz. Hiçbir zaman hepsinin öldürülmesi teklif edilmedi. Çözüm, bu hayvanların sokaklardan çekilmesidir. Sorun, sokaklarda sahipsiz köpeklerin bulunmasıdır ve bu durum toplumsal hayatı etkilemektedir. Bunun çözümü, bu hayvanların sokaktan çekilmesidir. Tehlike arz eden hayvanlara, veteriner onayıyla ötanazi uygulanacaktır. Şehirlerimizde, sokaklarımızda başıboş köpekler olmayacak. ‘Yerinde yaşat…’ Sorun zaten o. Hükümetimiz bu konuda kararlıdır ve Meclisimiz gereğini yapmaktadır. Sokaklarda toplumsal hayatı etkileyecek bu husus çözülecektir.”

Sokak Hayvanları Düzenlemesi Neler İçeriyor?

Muhalefet ve hayvanseverlerin tepkisine neden olan sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik kanun teklifi, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda kabul edilmiştir. 17 maddeden oluşan bu teklifte, en fazla tepki çeken maddelerden biri, sokak hayvanlarına yönelik “ötanazi” uygulamasını içeren 5’inci madde olmuştur.

Söz konusu maddede yer alan “ötanazi” ifadesi, komisyon görüşmeleri sırasında AK Parti’nin önergesi ile teklif metninden çıkarılmıştır. Bunun yerine, 2010 yılında yasalaşan ve “ötanazi” kavramını içeren Veterinerlik Hizmetleri Kanunu’nun 9’uncu Maddesi’nin 3. Fıkrası’na atıfta bulunulmuştur. Bu maddede, ötanazinin hangi gerekçelerle ve kimler tarafından uygulanacağı açıkça belirtilmektedir.

Hayvanlara acı ve ıstırap çektiren hastalıklarda,
Akut bulaşıcı bir hastalığın önlenmesi için,
İnsan sağlığı için risk oluşturan durumlarda,
Davranışları insan ve hayvanların hayatı için tehlike teşkil eden hayvanlar için veteriner hekimin onayı ile ötanazi yapılabilecektir.

Ötanazi işlemi, veteriner hekim tarafından veya veteriner hekimin gözetiminde gerçekleştirilecektir.

Teklifle birlikte “yakala-kısırlaştır-sal” metodu, “Yakala-Kısırlaştır-Tut/Sahiplendir” olarak değiştirilmiştir. Bu bağlamda, hayvan bakımevlerine alınan köpekler, rehabilite edildikten sonra sahiplendirilene kadar barınaklarda kalacaklardır.

Belediyelere, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan bakım evleri kurma ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirme yükümlülüğü getirilmiştir. Belediyeler, bu barınakları oluşturmak amacıyla kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayırmak zorunda kalacaklardır.

Sahipsiz hayvanlar için ayrılan bütçeyi kullanmayan belediye başkanları ve meclis üyelerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebilecektir. Ayrıca, hayvanları sokağa bırakanlara 60 bin lira, toplanan hayvanları başka ilçe sınırlarına bırakanlara ise 50 bin lira para cezası uygulanacaktır.

Teklif ayrıca, evcil hayvanlara yönelik dijital kimliklendirme süresinin uzatılmasını da içermektedir. Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına almak zorundadır.