Yabancı Para Mevduatlara Zorunlu Karşılık Oranlarındaki Artış
Merkez Bankası, yabancı para mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarını tüm vadelerde önemli ölçüde yükseltti. Bu düzenleme kapsamında, özellikle likiditenin kontrollü şekilde azaltılması ve finansal istikrarın sağlanması amacıyla, söz konusu oranlar 200 baz puan artırıldı. Bu adım, bankaların yabancı para mevduatlarını yönetme biçimini etkilerken, piyasalarda da doğrudan bir fiyatlama etkisi yaratmayı hedefliyor.
Yurt İçi Yabancı Para Repo İşlemlerinde Güncellemeler
Yurt içi yerleşiklerle gerçekleştirilen 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsinden repo işlemlerinde, sağlanan fonların maliyetini düşürmek amacıyla yeni düzenlemeler getirildi. Bu kapsamda, bu tür repo işlemlerinden temin edilen fonlar için uygulanan zorunlu karşılık oranı %400 seviyesine çıkarıldı. Ayrıca, repo işlemlerinde hesaplama yöntemi de revize edilerek, işlemlerin daha şeffaf ve etkin bir şekilde izlenmesi sağlandı.
Bankaların TL Mevduat Payını Artırmaya Yönelik Hedefler
Merkez Bankası, bankaların tüzel kişi TL mevduatlarının toplam içindeki payını artırmak amacıyla yeni hedefler belirledi. Bu kapsamda, TL mevduat payı yüzde 60’ın altında kalan bankalara, bu oranı aylık en az 0,3 puan artırmaları yönünde teşvikler ve zorunluluklar getirildi. Böylece, bankaların TL kullanımını teşvik ederek finansal istikrar ve kurumsal kredi büyümesine katkı sağlanması planlanıyor.
Zorunlu Karşılıklar ve Faiz Ödemeleriyle İlgili Yeni Düzenlemeler
Mevduat karşılıklarına ilişkin yapılan değişiklikler arasında, TL mevduatlara tesis edilen karşılıklara gerçekleştirilecek faiz veya telafi ödemeleri de yer alıyor. Bu bağlamda, Merkez Bankası, ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü yerine, yeni düzenleme ile %86’sı oranında ödeme yapılmasını öngördü. Bu adım, bankaların karşılık maliyetlerini azaltma ve kaynak kullanımını optimize etme yönünde önemli bir gelişme olarak dikkat çekiyor.
İhracat Gelirlerinin Satış Zorunluluğunda Güncellemeler
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile koordinasyon içinde alınan kararlar doğrultusunda, ihracatçıların döviz gelirlerini Merkez Bankası’na satma zorunluluğu güncellenerek, 31 Temmuz 2025 tarihine kadar ihracat gelirlerinin en az %35’inin merkez bankasına satılması şartı getirildi. Bu düzenleme, döviz piyasalarının istikrarını güçlendirmeyi ve Türk lirasının kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor.
Döviz Dönüşüm Destek Oranlarının Artırılması
İhracatçı firmalara yönelik döviz dönüşüm desteği oranı da yeni düzenlemelerle artırıldı. Buna göre, dövizlerini Türk lirasına çeviren ihracatçılara sağlanan destek oranı, 31 Temmuz 2025 tarihine kadar %3 olarak uygulanacak. Bu destek, ihracatçıların döviz kurlarındaki dalgalanmalara karşı korunmasını sağlamak ve TL kullanımını teşvik etmek amacıyla hayata geçirildi.
Sonuç ve Hedefler
Merkez Bankası, bu kapsamlı düzenlemelerle Türk lirasının finansal piyasalar içindeki kullanımını artırmayı, döviz ve yabancı para mevduatların yönetimini güçlendirmeyi ve genel ekonomik istikrarı sağlamayı hedeflemektedir. Bu adımlar, piyasalarda güven ve istikrar ortamını pekiştirerek, uzun vadeli ekonomik büyümeye katkı sağlamayı amaçlamaktadır.