Mars’ta Sıvı Su Bulundu: Yeni Keşifler

Bulgular, NASA’nın 2018 yılında Kızıl Gezegen’e inen InSight Lander keşif aracından elde edilen verilerin kapsamlı bir analizi sonucunda ortaya çıktı. InSight Lander, dört yıl boyunca Mars’ın derinliklerindeki sismik faaliyetleri kaydeden bir sismometre ile donatılmıştı. Bu süreçte kaydedilen depremler, gezegenin iç yapısının ve hareketlerinin daha iyi anlaşılmasına olanak tanıdı. Yeni analizler, sıvı suyun “sismik sinyallerini” ortaya çıkardı. Daha önce Mars’ın kutup bölgelerinde donmuş su ve atmosferinde buhar bulunduğuna dair kanıtlar elde edilmişti, ancak gezegende sıvı suya dair bulgulara ilk kez rastlandı.

BBC Türkçe‘nin haberine göre, bu önemli bulgular ABD merkezli Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri‘nde yayınlandı. InSight’ın bilimsel misyonu Aralık 2022’de sona erdi. Bu dört yıllık süre zarfında, robotik uzay aracı toplamda 1.319’dan fazla deprem kaydetti. Bilim insanları, bu sismik dalgaların hızını ölçerek, dalgaların geçiş yaptığı maddelerin özelliklerini belirlemeyi başardılar.

California Üniversitesi’nden Profesör Michael Manga, bu bulgularla ilgili olarak, “Aslında bunlar, Dünya’da su veya petrol ve gaz aramak için kullandığımız tekniklerle aynı” şeklinde açıklamada bulundu. Yürütülen analizler, Mars kabuğunun yaklaşık 10 ila 20 kilometre derinliklerinde su rezervuarlarının bulunduğunu gösterdi. UC San Diego Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden baş araştırmacı Dr. Vashan Wright, “Mars’taki su döngüsünü anlamak, gezegenin ikliminin, yüzeyinin ve iç yapısının evrimini anlamak açısından kritik öneme sahip” dedi.

Profesör Manga, suyun “bir gezegenin evrimini şekillendiren en önemli molekül” olduğunu belirterek, bu bulgunun “Mars’ın bütün suyu nereye gitti?” sorusuna yanıt verdiğini ifade etti. Mars’ın yüzeyine dair yapılan çalışmalar, antik çağlarda gezegende nehirler ve göllerin var olduğunu göstermektedir. Ancak son üç milyar yıl boyunca Mars, büyük ölçüde çöl haline gelmiştir. Bu suyun bir kısmı, Mars atmosferinin kaybıyla uzaya kaçtı. Ancak Profesör Manga, Dünya’daki suyun büyük ölçüde yeraltında bulunduğunu belirterek, “Mars’ta da durumun böyle olmaması için hiçbir neden yok” dedi.

Mars’a yerleşmeyi düşünenler için durum pek iç açıcı değil. InSight aracı yalnızca bulunduğu yerin altındaki kabuğa dair veriler elde edebildi. Ancak araştırmacılar, gezegenin başka bölgelerinde de benzer su rezervuarlarının olabileceğini öne sürüyor. Eğer bu doğruysa, Mars’ın yüzeyinin altında 800 metreden daha derin bir tabaka oluşturacak kadar sıvı su olduğu tahmin ediliyor. Ancak Mars’taki yeraltı su rezervlerinin yerinin, Mars’a yerleşme planları yapan milyarderler için pek de iyi bir haber olmadığı vurgulanıyor. Profesör Manga, bunun nedenini sıvı suyun “yer kabuğunun 10-20 km derinliğinde” bulunmasına bağlıyor.

‘Elon Musk için bile zor bir durum’ BBC’ye yaptığı açıklamada, “Mars’ta 10 km derinlikte bir delik açmak, (Elon) Musk için bile zor olurdu” şeklinde konuştu. Bu keşif, Mars’ta bir zamanlar yaşam olduğuna dair kanıt bulmak için devam eden araştırmalara ışık tutabilir. Manga, “Sıvı su olmadan yaşam olmaz” diyerek, “Yani Mars’ta yaşanabilir ortamlar varsa, bunlar şu anda yerin derinliklerinde olabilir.” ifadelerini kullandı.