Küresel Piyasalarda Tarifelerin Geleceği ve Ekonomik Etkileri

Uluslararası finans piyasalarında, ABD ile Çin arasındaki ilave gümrük vergilerini geçici olarak azaltma yönünde varılan anlaşma, piyasalarda yeni bir iyimserlik ortamı oluşturdu. Ancak, tarifelerin tamamen kaldırılmadığı ve düşük de olsa devam edecekleri gerçeği, ekonomik beklentilerde belirsizliği sürdürüyor. ABD yönetiminin korumacı ticaret stratejileri kapsamında uyguladığı gümrük tarifelerine ilişkin gelişmeler, piyasaların yönü üzerinde önemli bir etki yaratmaya devam ediyor. Tarifelerin 90 günlük süreyle indirilmesi, piyasalardaki tansiyonu azaltırken, uzun vadeli riskleri tamamen ortadan kaldırmadığı görülüyor. Piyasalarda, tarifelerin küresel ticaret akışını sekteye uğratabileceği ve enflasyonist baskıları yeniden tetikleyebileceğine yönelik endişeler de devam ediyor. Öte yandan, ABD’de açıklanan enflasyon verilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesi, piyasaların bu kaygılarını bir nebze hafifletti. Analistler, özellikle mayıs ayı enflasyon verilerinin, tarifelerin fiyatlar üzerindeki gerçek etkilerini ortaya koyacağını belirtiyorlar. Aynı zamanda, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonun yavaşlamasına rağmen, tarife politikalarının fiyat baskılarını artırabileceği endişeleriyle para politikasında dikkatli hareket edeceği öngörülüyor. Bu bağlamda, piyasalarda faiz indirimi beklentilerinin ise Eylül ayına kaydığı ve yıl genelinde toplam 2 faiz indirimi yapılacağı öngörülüyor.

ABD Başkanı Trump’tan Ekonomik ve Jeopolitik Mesajlar

ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu turu kapsamında Suudi Arabistan’a yaptığı ziyarette, 600 milyar dolar tutarında yatırım taahhüdü aldı. Burada düzenlenen büyük yatırım forumunda konuşan Trump, Kongre’nin en büyük vergi indirimini gerçekleştirmek üzere olduğunu belirterek, “Bunu başarmamız halinde, ülkemiz adeta bir roket gibi yükselecek.” ifadelerini kullandı. Trump, ayrıca Amerika’nın borsalarındaki yükselişlere de değinerek, piyasalarda daha yüksek seviyelerin görüleceğine inandığını dile getirdi. Sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlarda, enflasyonun düşüşüne işaret ederek, benzin, market ve enerji fiyatlarının gerilediğini ve Fed’in de politika faizini düşürmesi gerektiğini yineledi. Bu gelişmeler ışığında, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD ve Çin arasındaki tarifelerin geçici olarak azaltılmasının, önemli bir gerilimi hafiflettiğini ancak ticaret savaşının sona erdiğine işaret etmediğini belirtti. Kurumsal alanda ise, çip teknolojisinde öncü Nvidia şirketi, Suudi Arabistanlı Humain firmasına yapay zeka üretiminde kullanılacak ilk 18 bin çiplik teslimatı gerçekleştirdi. Şirketin hisseleri, bu gelişmenin ardından %5,6 oranında değer kazandı.

ABD Tahvil ve Altın Piyasalarındaki Hareketlilik

Son zamanlarda devam eden ABD tahvil satışlarının ardından, bugün bu eğilim sona erdi. Dün yüzde 4,50 seviyesine yükselen 10 yıllık tahvil faizi, yeni işlem gününde yüzde 4,47 seviyesine geriledi. Aynı zamanda, altının ons fiyatı, ticaret gerilimlerinin azalacağı beklentileri ve yatırımcıların kar realizasyonu girişimleriyle %0,8 kayıpla 3.225 dolardan işlem görüyor. Dolar endeksi, dün %0,6 azalarak 101 seviyesinde kapandı ve yeni güne %0,1 düşüşle 100,9 seviyelerinde başladı. Brent petrolün varil fiyatı ise %0,5 azalarak 65,9 dolar seviyesinde seyrediyor. Dün, ABD’de S&P 500 endeksi %0,72, Nasdaq %1,61 ve Dow Jones %0,64 artış gösterdi. S&P 500, 7 Nisan’da 4.835 puana kadar geriledikten sonra, toparlanarak yıl başındaki kayıplarını geri aldı. Ayrıca, ABD vadeli kontratları yeni güne yükselişle başladı.

Avrupa ve Asya Borsalarında Güncel Durumlar

Avrupa borsalarında, ABD ile Çin arasındaki anlaşma ve Rusya-Ukrayna ihtimallerinin azalmasıyla birlikte, İngiltere hariç pozitif bir seyir hakim. Bugün Almanya’da enflasyon verileri takip edilecek. Hollanda Merkez Bankası Başkanı ve ECB Yönetim Konseyi üyesi Klaas Knot, bazı önemli para birimlerinin dolarla rekabet edeceğini, ancak doların önümüzdeki dönemde küresel temel rezerv para birimi olmaya devam edeceğini ifade etti. Bölgede siyasi gelişmeler de yakından izleniyor. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, Bosna Hersek’te yaşanan siyasi krize dikkat çekerek, “Ayrılıkçı söylemler, ülkenin Avrupa entegrasyonu yolunu engelliyor.” dedi. Almanya, Fransa ve İtalya borsaları günü pozitif kapattı; DAX 40 %0,31, CAC 40 %0,30, FTSE MIB %0,39 yükseldi. İngiltere ise yatay seyretti. Asya tarafında, ABD ile Çin arasındaki tarifelerin hafifçe indirilmesi bölge risk iştahını artırdı, ancak toplamda yüksek kalmaya devam eden vergilerin etkisi bölgesel piyasalarda belirsizliğe neden oluyor. Japonya, Üretici Fiyat Endeksi’ni aylık %0,2, yıllık %2,4 artışla açıkladı. Hindistan ve Pakistan arasındaki ateşkes haberleri ise bölgesel gelişmeler arasında yer aldı. Kapanışta, Japonya Nikkei 225 %0,3, Güney Kore Kospi %1,2, Çin Şanghay %0,6 ve Hong Kong Hang Seng %1,7 yükseldi.

Türkiye Ekonomisi ve Borsa Gelişmeleri

Borsa İstanbul, dün satışlar sonrası %0,48 kayıpla 9.700,17 seviyesinden kapandı. Vadeli İşlemler piyasasında, BIST 30 endeksine dayalı haziran kontratı %0,2 azalarak 11.152 seviyesinde işlem görüyor. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Türkiye’nin bu yılı %2,8, önümüzdeki yılı %3,5 büyüme ile tamamlayacağını öngördü. Bu tahmin, Şubat 2025 öngörüsüne göre %0,2 düşüş gösterdi. Ayrıca, küresel endeks sağlayıcı MSCI, Türkiye’ye 9 yeni hisse eklerken, 4 hisseyi çıkarma kararı aldı. Dolar/TL kuru, dün yatay seyrederek 38,7910’dan kapandı; yeni güne ise 38,7900 seviyelerinde başladı. Analistler, iç veri akışının sakin olacağını, dış piyasalarda Almanya enflasyon verilerinin takip edileceğini belirtti. Teknik açıdan, BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.500 seviyeleri destek, 9.800 ve 9.900 seviyeleri direnç noktaları olarak öne çıkıyor.