Küresel Piyasalardaki Gelişmeler ve Türkiye’nin Faiz Kararı
Küresel piyasalarda, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının daha da derinleşebileceğine yönelik endişelerin risk algısını artırmasıyla karışık bir seyir izleniyor. Bugün yurt içinde ise gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararına çevrildi. ABD’de uygulanan ticari tarifelerin, ülkedeki enflasyonist baskıları artırabileceği endişesi, ekonominin ana gündem maddelerinden biri olmaya devam ediyor. Üstelik ABD’nin Çin’e karşı aldığı korumacı ticaret önlemleri, varlık fiyatları üzerinde önemli bir etki yaratıyor.
Analistlerin Endişeleri Artıyor
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na (SEC) bildirimde bulunan Nvidia, H20 entegre devrelerinin Çin’e ve belirli diğer ülkelere sevkiyatı için lisans zorunluluğu getirileceğini belirtmişti. Bu durum, analistlerin ABD ticaret politikasındaki sürekli değişimlerin iç tüketimi ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceğine dair endişelerini artırdı. Ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek’in ABD teknolojisini satın almasını engelleyecek cezalar üzerinde durduğu ve Amerikalıların bu girişimin hizmetlerine erişimini yasaklamayı değerlendirdiği haberleri de teknoloji hisselerini olumsuz etkiledi.
Çin’e Uygulanan Vergiler Yüzde 245’e Ulaştı
Bu gelişmelerin yanı sıra, Beyaz Saray, Çin’den ithal edilen bazı ürünlere uygulanan gümrük vergilerinin, daha önce yürürlükte olan tarifelerle birlikte toplamda yüzde 245’e ulaştığını duyurdu. ABD’de açıklanan verilere göre, perakende satışlar martta aylık bazda yüzde 1,4 artarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Ancak sanayi üretimi aynı dönemde yüzde 0,3 ile piyasa beklentilerinin üzerinde bir düşüş kaydetti. Ülkede kapasite kullanım oranı ise 0,4 puan azalışla yüzde 77,8’e geriledi. Beklentilerin üzerinde gelen perakende satış verisinin, enflasyondaki hareketlenme olabileceğine yönelik şüpheleri artırdığını ifade eden analistler, tarifelerin ardından artan enflasyon endişelerinin verilere nasıl yansıyacağını da dikkatle takip edeceklerini belirtti.
Ayrıca, Kanada Merkez Bankası (BoC), üst üste yedi toplantıda yaptığı gevşemenin ardından, politika faizini yüzde 2,75’te sabit tuttu.
Powell’dan Enflasyon ve Büyüme Uyarısı
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, bankanın kendini enflasyon ve istihdam hedeflerinin gerilim içinde olduğu bir senaryonun ortasında bulabileceği uyarısında bulundu. Powell, “Şu ana kadar açıklanan tarife artışlarının seviyesi beklenenden çok daha büyük. Aynı durumun ekonomik etkiler için de geçerli olması muhtemel, bu etkiler arasında daha yüksek enflasyon ve daha yavaş büyüme yer alacaktır” diye ifade etti. Anketlere dayalı ve piyasa temelli kısa vadeli enflasyon beklentilerinin önemli ölçüde yükseldiğini belirten Powell, anket katılımcılarının bu artışı tarifelere bağladığını aktardı. Ayrıca, “Tarifelerin enflasyonda en azından geçici bir artışa yol açması oldukça muhtemel. Enflasyonist etkiler daha kalıcı da olabilir.” dedi.
Tahvil piyasasındaki dalgalanmalara da değinen Powell, şu anda tam olarak ne olup bittiğini söylemek için çok erken olduğunu vurguladı. “Piyasalar tarihsel olarak benzeri olmayan gelişmeleri ve büyük bir belirsizlik ortamını sindirmeye çalışıyor. Muhtemelen dalgalanmaların devam ettiğini göreceksiniz.” ifadesini kullandı. Diğer Fed yetkililerinin açıklamaları da dikkatle takip ediliyor. Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack, ekonomide bir duraklama yaşanırsa ve enflasyon düşerse, faiz oranını hızla düşürmenin uygun olabileceğini kaydetti.
ABD Borsalarında Kayıp
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 2,24, Nasdaq endeksi yüzde 3,07 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,73 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif seyirle başladı. H20 devrelerine getirilen yeni ihracat kontrolleri nedeniyle 5,5 milyar dolara kadar maliyet beklediğini kaydeden Nvidia’nın hisseleri, dün yüzde 7’ye yakın geriledi. Diğer büyük teknoloji hisselerindeki düşüş de dikkat çekti; Tesla hisseleri yüzde 5, Apple, Microsoft ve Meta hisseleri yaklaşık yüzde 4, Amazon hisseleri yüzde 3 ve Alphabet hisseleri yüzde 2 değer kaybetti. Tahvil piyasalarında ise ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,31 seviyesinde dengelenirken, Dolar endeksi yüzde 0,2 yükselişle 99,6’da bulunuyor. Ekonomik belirsizlikler ve tarife restleşmeleri gölgesinde yatırımcıların güvenli liman varlıklara yönelimi devam ediyor. Altının ons fiyatı dün günü yüzde 3,7 artışla tamamladı ve yeni güne de yükselişle başlayarak 3 bin 357 dolarla rekor tazeledi. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 1 artışla 66,1 dolardan işlem görüyor.
Avrupa’da Gözler ECB’nin Faiz Kararında
Avrupa borsalarında dün Fransa hariç pozitif bir seyir izlenirken, bugün gözler Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para politikası kararlarına çevrildi. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın 3 temel politika faizini 25’er baz puan indireceğine kesin gözüyle bakılıyor. Kararın açıklanmasının ardından ECB Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı açıklamalar yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek. Analistler, Lagarde’ın konuşmasında ABD tarifelerinin AB ekonomisi üzerindeki potansiyel etkileri ve büyümeye yönelik sinyallerin aranacağına dikkat çekiyor. Ayrıca, para politikası alanında gelecek dönemdeki projeksiyonlara yönelik ipuçlarının da yatırımcıların odağında olacağına vurgu yapıldı.
Euro Bölgesi’nde dün açıklanan enflasyon verilerine göre, şubatta yüzde 2,3 olan yıllık enflasyon martta yüzde 2,2’ye düştü. Bu durum, Bankanın orta vadede hedeflediği yüzde 2’lik seviyeye yakın kalmayı sürdürdüğünü gösteriyor ve söz konusu enflasyon verileri, daha fazla parasal gevşemeye yer açılmasında etkili olabilir. Dün, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,32, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,27 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,62 yükselirken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,07 düştü. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Asya Piyasalarında Müzakere İyimserliği
Asya borsalarında özellikle Çin hariç pozitif bir seyir gözlemlenirken, Trump’ın Japon yetkililerle tarifeler konusunda yaptığı görüşmede “büyük ilerleme” kaydedildiğini belirtmesi, bölgedeki risk iştahının canlı kalmasını sağlıyor. Bölgedeki ekonomi yetkililerinin açıklamaları da yatırımcılar tarafından dikkatle izleniyor. Bugün açıklamalarda bulunan Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, ABD’nin tarifelerinin Japonya ekonomisini ticaret faaliyetleri ve finans piyasalarındaki oynaklık gibi çeşitli kanallardan etkileyebileceğini vurguladı. Ueda, reel faiz oranlarının son derece düşük olduğu bir ortamda ekonominin, fiyat tahminleri doğrultusunda hareket etmesi durumunda BOJ’un faiz oranlarını artırmaya devam edeceğini ifade etti.
ABD’deki gümrük vergilerinin büyümeyi olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulunan Ueda, pirinç ve diğer gıda fiyatlarındaki devam eden artışların, uzun vadeli enflasyon beklentilerini artırabilecek geniş tabanlı fiyat artışlarına yol açabileceğini belirtti. Bugün açıklanan verilere göre Japonya’da mart ayına ilişkin dış ticaret dengesi 544,1 milyar yen fazla verdi. BoJ Yönetim Kurulu Üyesi Junko Nakagawa, ABD tarifeleri konusundaki belirsizliğin sadece ihracatı düşürmekle kalmayıp aynı zamanda aşırı piyasa oynaklığı yoluyla ekonomiye zarar verebileceğini kaydetti. Nakagawa, şirketlerin artan işçilik maliyetleri gibi giderleri karşılamak için beklenenden daha fazla fiyat ve ücret artışına gidebileceğine dikkat çekerek, iç enflasyonda aşırı artış riskine karşı uyardı.
Analistler, Japon ekonomisinin ABD’deki gelişmelerden etkilenmeye en açık Asya ülkelerinden biri olduğunu belirtirken, ülkede enflasyon riskinin temel ekonomik gündem maddesi olarak kalmaya devam edeceğini ifade etti. Öte yandan, Güney Kore Merkez Bankası politika faizini yüzde 2,75 seviyesinde sabit bıraktı.
Yurt İçinde Gözler TCMB’nin Faiz Kararına Çevrildi
Yurt içinde, dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,36 değer kaybederek 9.266,09 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı nisan vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yaklaşık yüzde 1,1 değer kaybederek 10.142,00 puana indi. Bugün ise TCMB’nin faiz kararı yatırımcıların odağına yerleşti. AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, nisan ayında TCMB’nin politika faizini yüzde 42,5 seviyesinde sabit tutmasını bekliyor. Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 34,50 oldu. Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 38,1380’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 38,1540 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde TCMB’nin faiz kararı ve yurt dışında ECB’nin faiz kararı başta olmak üzere yoğun bir veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.100 seviyesinin destek, 9.350 ve 9.450 puanın direnç konumunda olduğunu ifade etti.