Uluslararası Kamuoyunun İsrail’e Yönelik Tepkileri ve Sektörel Yansımaları

İsrail ekonomi gazetesi Calcalist’in haberine göre, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana süregelen Gazze’ye yönelik askeri operasyonlar, uluslararası kamuoyunda büyük bir yankı uyandırdı. Bu durumun sanayi, havacılık, turizm ve spor sektörlerinde çeşitli yansımaları gözlemleniyor. Haberde, uluslararası düzeyde uygulanan “sessiz boykot”un giderek daha fazla dikkat çektiği ifade ediliyor.

Yabancı hava yolu şirketlerinin İsrail’e düzenledikleri gidiş-dönüş uçuşlarını askıya alması, silah satışlarını durduran hükümetler ve akademik işbirliklerini sonlandıran üniversiteler gibi çeşitli boykot önlemleri, her geçen gün daha da sıkılaşıyor. Bu durum, uluslararası altyapı şirketlerinin de İsrail’deki projelerden çekildiği anlamına geliyor.

“Yabancı Yatırımcılar Açısından Olumsuz Etkiler”

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Başbakan Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan ötürü tutuklama emri çıkarması, İsrail’deki yabancı yatırımlar açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Örneğin, etik kurallar gereği silah şirketlerine yatırım yapmayan Norveç Varlık Fonu, savaş suçları işleyen ülkelerle yatırım ilişkisi kurmamaya özen gösteriyor.

Son aylarda İngiltere, İtalya, Avustralya ve İspanya gibi birçok ülke, İsrail güvenlik şirketleriyle olan ticaretlerini azaltma yönünde kamuoyu baskısı oluşturarak bu durumu daha da derinleştirdi. Bu durum, yalnızca silah ve savunma sanayisini değil, aynı zamanda yerel sanayilere temel bileşenler tedarik eden firmaları da etkiliyor.

Kısa süre içinde uluslararası kamuoyunun tamamıyla Filistinlilere ve Gazze’deki yıkım ile ölümlerin boyutuna odaklandığı, buna karşın İsrail hükümetinin imajının “kana susamış, kundakçı” bir devlet algısına dönüşmesi durumu dikkat çekiyor. Bu bağlamda, tutuklama emirleriyle dışlanmış bir devlet olarak sınıflandırılma riski, “sessiz boykot sorunu”nu gündeme getiriyor.

Gazze Saldırıları ve Uçuşların Askıya Alınması

Calcalist gazetesinin haberinde, çok sayıda uluslararası hava yolu şirketinin Tel Aviv’e gidiş-dönüş uçuşlarını askıya aldığı belirtiliyor. 7 Ekim 2023 öncesinde 66 hava yolu şirketinin faaliyet gösterdiği İsrail’de, şu anda yalnızca 6 İsrail şirketi dahil olmak üzere 20 hava yolu firması hizmet vermekte. Bu durum, ülkedeki turizm sektöründe önemli sarsıntılara neden oluyor.

İsrail Otelciler Birliği, 7 Ekim tarihinden bu yana 90 otelin (ülkedeki toplam otel sayısının yaklaşık yüzde 20’si) kapandığını açıklarken, 2024 yılının başından itibaren turistlerin gece konaklamasında yüzde 79 oranında bir azalma yaşandığını aktardı. Geçen yıl 7,5 milyon turistin ziyaret ettiği ülkeye, bu yıl sadece 1,6 milyon turistin gece konakladığı bildiriliyor.

Haberde ayrıca, Avrupa’daki destinasyonlara bilet fiyatlarının binlerce dolara yükseldiği, arzın azaldığı ve direkt uçuşlarla ulaşılabilen destinasyonların sayısının da önemli ölçüde düştüğü vurgulanıyor.

UCM’nin Tutuklama Kararı ve Sanayideki Etkileri

Calcalist gazetesinin haberinde, İsrail Üreticiler Birliği Başkanı Ron Tomer’in yorumlarına da yer veriliyor. Tomer, “Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Başbakan Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant hakkında tutuklama emri çıkarma kararının sanayi de dahil olmak üzere tüm ülkeye zarar verdiğini” belirtiyor. Ayrıca, “Birisi, İsrail’in Gazze’deki insanları aç bıraktığını ve tıbbi tedaviden mahrum bıraktığını duyduğunda, böyle bir ülkeyle çalışmak isteyip istemediğini sorgulamaya başlıyor.” şeklinde ifadelerde bulunuyor.

Haberde, “Gazze ve Lübnan’daki savaşın yerli sanayiye karşı bir boykot dalgası yarattığı” ifade ediliyor. Özellikle, mayıs ayında başlayan ve ekim ayında yoğunlaşan Türkiye boykotu, en büyük ve en dikkat çekici boykot olarak öne çıkıyor.

Dışişleri Bakanlığı Sanat Dairesi Müdürü Anat Gilad, “Normalde bir yılda etkinliklerimizde dünyanın dört bir yanından 1000’den fazla sanat yönetmenini ağırlardık, fakat bu yıl konukların yalnızca yüzde 20 ila 30’u geldi.” sözleriyle durumu özetliyor.

İsrail’in askeri operasyonlarının spor alanındaki etkileri de göz önünde bulunduruluyor. “Gergin durum, İsrail sporlarını da olumsuz etkiliyor. Geçen yıl, İsrail spor kulüplerinin faaliyetlerine ciddi zararlar verildi; zira kulüpler yalnızca yurt dışında müsabakalara ev sahipliği yapmak zorunda kaldı ve yabancı oyuncularla sözleşme imzalamakta büyük zorluklar yaşadılar.” deniliyor.

Sonuç olarak, İsrail’in 14 aydır Gazze’de sürdürdüğü askeri saldırılar, ülkeyi “eşi benzeri görülmemiş uluslararası izolasyon” ile karşı karşıya bırakmış durumda.