Hamas’ın 7 Ekim’deki “Aksa Tufanı Operasyonu”nun ardından başlayan İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, benzeri görülmemiş bir yıkım yarattı. Bu şiddetli insani krizin ortasında, İsrail-Filistin çatışmasının tarihsel arka planı da sık sık tartışılıyor. Bölgedeki savaş ve işgal politikalarına ilişkin ntv.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Brown Üniversitesi’nde Holokost ve soykırım çalışmaları profesörü Omer Bartov, 7 Ekim’in öncesi ve sonrasını yorumladı.

İsrail-Filistin Çatışmasını Yorumlamak

Tarihsel bir bakış açısıyla, İsrail-Filistin çatışmasını bir Arap-Yahudi savaşı olarak adlandırmadan yorumlamak mümkün mü?
Bence bu kesinlikle bir Arap-Yahudi savaşı ya da Arap-İsrail savaşı değil. Bu Filistin-İsrail savaşı. Bu ayrım önemli. Bu bir Arap-Yahudi savaşı değil çünkü dünyada bu savaşa karşı çıkan birçok Yahudi var, İsrail’de de var. Esasen bunun Yahudilerin Araplara karşı bir savaşı olduğunu söylemek, İsrail hükümetinin propaganda çizgisini kabul etmek ve tehlikeli şekilde anti-Semitizm’e kaymak anlamına gelir.

Netanyahu ve Filistinlilere Yönelik Suçlamalar

Netanyahu, Filistinlilere karşı soykırım ve Nazizm ile suçlanıyor. Bu tartışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Naziler Yahudi halkına yönelik soykırım gerçekleştirdi. Bu, bağımsız Yahudi devleti ihtiyacı için en güçlü argümandı. O devlet Yahudilerin çoğunlukta olduğu bir devlet olarak tasarlandı. Bu da 1948 yılında Filistinlilerin çoğunluğunun İsrail devletine dönüşen topraklardan sürülmesiyle gerçekleştirildi.

Almanya ve İsrail’e Destek

Almanya’nın İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları karşısındaki tutumunu nasıl yorumlamak gerekir?
Holokost’un mirasına olan yükümlülüğü nedeniyle Almanya için İsrail’i eleştirmek çok zor. Eski Şansölye Angela Merkel’in dediği gibi İsrail’in güvenliği ve Holokost’un sorumluluğu, Almanya’nın varlık nedeni. Ancak bu politika mantığı şimdi giderek sürdürülmesi zor bir hale geliyor.

İsrail’deki Protesto Gösterileri ve Savaş Karşıtı Gruplar

İsrail’de zaman zaman protesto gösterileri düzenleyen savaş karşıtı gruplar var. Bu gruplardan bazıları ultra-Ortodoks Yahudilerden oluşuyor. Protestolar sırasında Filistin bayrakları sallıyor ve hükümete tepki gösteriyorlar.
Savaşa karşı çıkan toplumun iki kesimi var. Bir, Hamas’la savaşın değil rehinelerin serbest bırakılmasının öncelik olmasında ısrar edenler var. Onlar ateşkes çağrısı yapıyor ve rehinelerin Hamas’ın belirlediği koşullarda dönmesini istiyor. Aynı zamanda İsrail’de savaşa karşı çıkan sol kanat var.

İsrail Ordusundaki Ultra-Ortodoks Yahudiler ve Netzah Yehuda Taburu

İsrail ordusundaki ultra-Ortodoks Yahudilerden oluşan Netzah Yehuda taburu yeniden gündeme geldi. Batı Şeria’da üslenen ve şimdi Gazze’ye yönelik savaşta görev alan bu tabur, insan hakları ihlalleriyle tanınıyor.
Netzah Yehuda taburunda çok farklı tür ortodoks/dinci Yahudiler var. Bu tabur, ulusal dinci hareketin yandaşları tarafından oluşturuldu. Gush Emunim hareketinin devamı. Aşırı sağcılar, Yahudi üstünlükçüsü, mesihçi ve şiddet yanlısı unsurlar ve demokrasiyi küçümsüyorlar.