Recep ERÇİN: İnsansız Hava Araçları Çağı Başladı

İnsansız hava araçları (İHA) çağı, dünya genelinde hızla yayılmakta ve hemen hemen her ülke bu alanda önemli yatırımlar yapmaktadır. Türkiye, insansız hava aracı filosu bakımından Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra dünyada ikinci sırada yer alıyor. Bu başarı, TUSAŞ ve BAYKAR gibi öncü firmaların katkılarıyla mümkün olmuştur. Bu alandaki yetkinlikleri, birçok Türk şirketinin farklı projelere imza atmasına olanak tanımaktadır.

Bu şirketlerden biri, Pasifik Teknoloji’nin bağlı ortaklığı olan TİTRA Teknoloji A.Ş. Pasifik Holding bünyesinde faaliyet gösteren bu firma, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) için insansız yük taşıma helikopteri geliştirmektedir. ALPİN adı verilen proje çerçevesinde, ilk nesil iki helikopter TSK’ya teslim edilmiş ve uzun yıllardır başarıyla kullanılmaktadır. Şirketin sağladığı eğitimler sayesinde, daha önce hiç drone kullanmamış bir asker dahi, yalnızca iki aylık bir eğitimle insansız hava helikopteri pilotu olabilmektedir.

İnsansız Helikopterlerin Avantajları

Fatih Erdoğan, insansız hava araçlarının yük taşıma kapasitesinin sınırlı olduğunu vurgulayarak, kendi ağırlığı 400-450 kilo olan bir drone’un sadece 75 kilo yük taşıyabildiğini ifade etti. Buna karşın, daha karmaşık bir teknolojiye sahip olan helikopter, kendi ağırlığı olan 350 kilo ile 200 kilo yük taşıyabilmekte ve hareket kabiliyeti daha yüksek olmaktadır. Pasifik Teknoloji tarafından geliştirilen insansız helikopter sayesinde, TSK’nın geleneksel yük helikopterlerine göre ilk yatırım maliyetinde yüzde 90, operasyonel maliyette ise yüzde 95 tasarruf sağlaması beklenmektedir. ALPİN 2, hem savunma sanayi hem de lojistik alanında insansız yük taşıma hizmetleri sunmak üzere tasarlanmıştır.

Erdoğan, “İnanılmaz bir operasyonellik sağlıyor. En önemlisi de can güvenliği. Bu ürün, geçmişi olmayan ve yeni algılanan bir teknoloji. Çinliler bu alanda çalışmalar yapmış olsa da, uçtuğuna dair elimizde bir görüntü yok” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Endonezya’nın İnsansız Hava Araçlarına Yönelimi

Erdoğan, bu yaz Endonezya’da bulunduğunu ve ülkenin çok sayıda adadan oluşan coğrafi yapısı nedeniyle sınırlarını kontrol etme konusunda zorluk yaşadığını belirtti. “O kadar çok ada var ki, başka ülkeler topraklarına el koyuyor. Bunun önüne geçmek için insansız hava araçlarına yatırım yapmayı düşünüyorlar. Dost ve müttefik ülkelerden tedarik sağlamak için savunma bakanları Türkiye’yi ziyaret edecek. BAYKAR gibi dost ülkelerin özel ilgisini çeken bir şirketimiz var. O şirket, bu alandaki iş ve teknoloji geliştirme fırsatlarını artırıyor. Dünyanın neresine giderseniz gidin, ‘Türkiye’de insansız hava aracı üreten bir şirketim’ dediğinizde, bunun nereden geldiği belli oluyor. Müteşekkir olmalıyız. 3-5 yıl içinde dünya genelinde bu araçlara talep artacaktır. ABD’de insansız hava araçları için sivil kullanımın önü açıldı ve yasal düzenlemeler tamamlandı. Bu alanda önümüze açık bir pazar var. Ancak, teknolojisi kolay değil. Biz bunu yerli ve milli olarak geliştirdik ve değer olarak yüzde 75 yerliliğe sahibiz. Motoru Avusturya patentli, ancak herkes tarafından erişilebilecek bir motor.” diye ekledi.

Afet Durumlarında Kullanım ve Diğer Hedefler

İnsansız helikopterlerin afet durumlarında da kullanılabilmesi adına AFAD ile görüşmeler yaptıklarını ve Orman Genel Müdürlüğü ile ilk nesil ALPİN döneminde çalışmalar yürütüldüğünü belirten Erdoğan, “Ancak sonrasında bir talep gelmedi” ifadelerini kullandı. Ayrıca, “Pasifik Teknoloji’nin grubun en büyüğü olabileceğini düşünüyorum. Önce ciddi bir bütçe harcıyorsunuz, bazen beklenmedik durumlar yaşanabiliyor. Ancak ARGE projeleri başarılı olursa, hızlı bir geri dönüş sağlanabiliyor. Siber güvenlik alanında da yazılımda hızlı geri dönüş elde ettik. TCDD’nin biletleme hizmeti için 5 yıl boyunca yazılım geliştirdik. Bu süreçte maddi kazanç sağlamasak da, önemli bir program geliştirmiş olduk. Savunma teknolojilerinde de benzer bir süreç yaşanacaktır. SAHA fuarında bir radar anlaşması yaptık ve ALPİN’e radar takmayı planlıyoruz. Bu, helikopterin yatay görüş açısı kazanmasını sağlayacak. Kullanım arttıkça ARGE devam ediyor. Bu sektörde bu ürünleri üretebilen şirketlerin geleceği oldukça parlak.” şeklinde konuştu.

Uluslararası Pazar ve Talep

Pasifik Teknoloji Genel Müdürü M. Selman Dönmez, Nijerya, Azerbaycan, Kazakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile görüşmeler gerçekleştirdiklerini bildirdi. ALPİN’in saatte 120 km hıza ulaşabildiğini belirten Dönmez, “Çin dışında operasyonel yük indirip kaldıran başka bir örnek yok. Bu alan yeni keşfediliyor. Herkes bu alana yöneliyor, ama teknolojisi oldukça zor. Uçuş menzili 800 km. Örneğin, Ankara-İstanbul arasında gidip gelebiliyor. 21 bin fite kadar çıkabiliyor. İnsanlı bir helikopterin maliyeti 25 milyon dolar. Küçük helikopterler insanlı yük taşımacılığı için kullanılmıyor.” bilgilerini paylaştı.

Finansal Hedefler ve Yatırım Planları

Pasifik Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan, hasılatın yüzde 50’den fazlasının ihracat gelirlerinden oluşmasını hedeflediklerini dile getirerek, yatırım planlarını şöyle açıkladı: “Gelecek 3 yıl içinde 3 milyar TL tutarında yatırım yapmayı planlıyoruz. ARGE harcamalarının bütçemizde yüzde 35-40 oranında yer alacağını öngörüyoruz. TİTRA’yı satın aldıktan 3 ay sonra 150 milyon dolar değerleme üzerinden tahsisli sermaye artırımı yöntemiyle kurumsal yatırımcı girişi sağlandı. Bugün istesek, kat kat üzerinde bir değerleme ile yeniden kurumsal yatırım alabilecek durumdayız. Bunları da değerlendiriyoruz; görüşmelerimiz devam ediyor. Büyük ve yeni bir fabrika yatırımı yapmayı değerlendiriyoruz.”

Silahlı Modeller Üzerinde Çalışmalar

Pasifik Teknoloji Genel Müdürü M. Selman Dönmez, şirketin siber güvenlik alanında hizmet vermeye devam ettiğini, ayrıca İstanbul Havalimanı’nın siber güvenliğini sağladıklarını bildirdi. “Finansal teknolojiler de savunma kadar önemli alanlardan biri haline geldi” diyen Dönmez, “Yıldız ürünümüz ALPİN… Lojistik alanında, Amerika ve Avrupa’da dronelar kullanılsa da, dikey iniş kalkış yapabilen helikopterlerle daha büyük yükler taşınabiliyor. Askeri operasyonlarda 200 kilogram yük taşıma kapasitesi oldukça değerlidir. Gelecek versiyonlarda yük taşıma kapasitesini 500 kiloya çıkarma planlarımız var. TSK, lojistik operasyonlarını insansız yapabilen ilklerden biri olmayı hedefliyor. Birinci nesil iki helikopter şu an kullanımda. İkinci nesil ALPİN’de kritik donanımlar yerli ve milli olarak geliştirilmektedir. Şu anda 150 üst düzey mühendis bu projede çalışıyor.” şeklinde ifadelerde bulundu.

Dönmez, SAHA Expo’da DUMRUL adındaki insansız hava aracına Roketsan’ın Mete roketini eklemek için anlaşma yaptıklarını duyurdu. Ayrıca, sahadaki ihtiyaca göre ALPİN’in de silahlandırılması mümkün olabileceğini belirtti. Bu noktada Fatih Erdoğan, DELİ adında kamikaze drone ve DUMRUL adında bomba atabilen dronlar geliştirdiklerini hatırlatarak, “Ayrıca, 4 saat havada kalabilen ve 6 saate kadar çıkabilen, tek işlevi gözetleme olan Pars adında sabit kanatlı bulut altı insansız hava araçlarımız da mevcut. Bulut altı yapısı sayesinde hava koşullarından etkilenmiyor.” şeklinde ekledi.