Emekli Maaşları Artış Gösterdi
Son dönemde emekli maaşları önemli bir zam aldı. Hükümet, en düşük emekli aylığını %25 oranında artırarak 10.000 TL’den 12.500 TL’ye yükseltti. Bu yeni düzenlemeden, SSK ve Bağ-Kur’dan dul ve yetim aylığı alan yaklaşık 4.5 milyon kişi de hisse oranları doğrultusunda yararlanacak. Dul ve yetim aylığı alanların, 12.500 TL’ye çıkan en düşük emekli maaşından %25, %50 ve %75 oranında faydalanmaları mümkün hale gelecek.
En düşük emekli maaşının artışıyla birlikte, %25 hisseye sahip olanların aylıkları ağustos ayından itibaren 3.125 TL’den az olmayacak. Benzer şekilde, %50 hisseye sahip olanların maaşı 6.250 TL’den, %75 hisseye sahip olanların maaşı ise 9.375 TL’den düşük olmayacak.
Peki, kafalar neden karıştı?
Hürriyet yazarı Noyan Doğan, dul ve yetim aylığına ilişkin yaşanan kafa karışıklığının arkasındaki nedenleri açıklığa kavuşturdu. Emekli maaşlarında olduğu gibi, dul ve yetim aylığı alanların da kök maaş hesabı bulunmaktadır. Bu yılın Ocak ayında en düşük emekli maaşı 10.000 TL’ye yükseltilmişti ve bu kapsamda en düşük dul ve yetim aylığı alanların maaşları da artış göstermişti. Aralık 2023 itibarıyla %25 hisseye göre 1.500 TL maaş alanların hesabına, Ocak 2024’ten itibaren 2.500 TL yatırıldı. Bunun nedeni, en düşük emekli aylığının 10.000 TL’ye çıkarılmasıdır; dolayısıyla %25 hisseye göre en düşük aylığın 2.500 TL’den az olmaması gerekmektedir. Oysa bu kişilerin kök maaşları 1.500 TL idi.
Temmuz ayında SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yapılan zam oranı %24.73 olarak belirlenmiştir. Aynı dönemde dul ve yetim aylığı alanların maaşları da %24.73 oranında artırılarak hesaplara yatırılmıştır. %25 hisseye göre kök maaşı 1.500 TL olanların en düşük emekli aylığı 2.500 TL’den az olamayacak şekilde hesaplanmış ve önce %24.73 zam uygulanmıştır. Bu durumda maaş 1.886 TL’ye çıkmış, ardından %4 ek ödeme eklenerek Temmuz maaşı 1.961 TL olmuştur. Temmuz ayında hesaplara bu tutar yatırılmıştır.
En düşük emekli aylığının 12.500 TL’ye çıkmasıyla, %25 hisseye göre en düşük dul ve yetim aylığı 3.125 TL’den az olamayacağı için, 7 Ağustos’ta bu kişilere maaş farkı olarak 1.164 TL yatırılmıştır. Ağustos ayından itibaren kök maaşı 1.500 TL olanların hesaplarına 3.125 TL yatırılacaktır. Yanlış hesap yapılmasının bir diğer nedeni, Ocak-Haziran döneminde bankaya yatan maaşlar içinde %4’lük ek ödemenin bulunmasıdır. Yani, bankaya her ay 5.200 TL yatırılıyorsa, bunun içinde %4’lük ek ödeme tutarı (200 TL) mevcuttur. Aslında maaşınız 5.000 TL’dir; dolayısıyla %24.73’lük Temmuz zammını 5.000 TL üzerinden hesaplamanız gerekmektedir.
En Düşük Emekli Aylığı Etkiledi
%50 hisseye göre dul ve yetim aylığı alanlar için bir örnek vermek gerekirse: Ocak-Temmuz döneminde ek ödemesiz maaşınız 5.000 TL ise, Temmuz ayında %24.73 emekli zammını uygulamanız ve üzerine %4 ek ödemeyi eklemeniz gerekecektir. Bu durumda maaşınız 6.485 TL olacaktır. %50’ye göre en düşük emekli aylığı 6.250 TL olduğundan ve sizin maaşınız bunun 235 TL üzerinde olduğundan, bu yılın Aralık ayına kadar hesabınıza 6.485 TL yatmaya devam edecektir.
Özetle, %25 hisseye göre kök maaşı 2.400 TL’nin altında olanlar, %50 hisseye göre kök maaşı 4.800 TL’nin altında olanlar ve %75 hisseye göre kök maaşı 7.200 TL’nin altında olanlar, yine hisse oranları doğrultusunda en düşük emekli maaşından yararlanacaklardır.
Dul ve Yetim Aylığında Hisse Oranları
- Hayatını kaybeden sigortalının dul eşine %50 oranında aylık bağlanmaktadır.
- Sigortalının çocuğu yoksa ve eşine kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık bağlanmamışsa, %75 oranında ölüm aylığı bağlanmaktadır.
- Çalışmayan ya da kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlara maaşın %25 oranında aylık bağlanmaktadır.