Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan ABD’ye Tepki

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin tarife artışları ile ilgili olarak ülkenin siyasi duruşunu ayrıntılı bir şekilde açıklayan bir bildiri yayımladı. Bu açıklamada, ABD’nin ticaret ortaklarına, özellikle de Çin’e uyguladığı gümrük tarifelerinin, ülkelerin meşru haklarını ve çıkarlarını tehdit ettiği, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını ihlal ettiği ve çok taraflı ticaret sistemine büyük zarar verdiği vurgulandı.

Açıklamada, ABD’nin eylemlerinin temel ekonomik ilkeler ve piyasa normlarına aykırı olduğu, çok taraflı ticaret müzakereleriyle elde edilen dengeli sonuçları göz ardı ettiği ve ABD’nin uzun süre boyunca uluslararası ticaretten fayda sağladığı gerçeğini dikkate almadığı belirtildi. Çin hükümeti, bu durumu şiddetle kınadığını ve karşı çıktığını ifade etti.

ABD’nin “karşılıklılık” ve “adalet” söylemleri altında sıfır toplamlı bir oyuna giriştiği, bu durumun özünde “önce Amerika” ve “Amerikan istisnacılığı” hedeflerini güttüğü kaydedildi. Gümrük tarifelerini bencil çıkarlar için bir baskı aracı olarak kullanmanın, tek taraflılığın, korumacılığın ve ekonomik zorbalığın tipik bir örneği olduğu savunuldu.

Açıklamada, ABD’nin uluslararası ekonomik ve ticari düzeni saptırmak için tarifeleri istismar ettiğine, küresel ortak faydaya karşı kendi çıkarlarını önceliklendirdiğine ve kendi ekonomik gündemi için diğer ülkelerin meşru çıkarlarını feda ettiğine dikkat çekildi. “Bu eylemler kaçınılmaz olarak uluslararası toplumun geniş çapta muhalefetiyle karşılaşacak.” denildi.

Çin’in Açıklığı ve Reform Vizyonu

Çin’in ABD’nin bu saldırılarına karşı ulusal egemenliğini, güvenliğini ve kalkınma çıkarlarını korumak için kararlı tedbirler alacağı ifade edildi. Washington yönetimine, tarifeleri Çin ekonomisini ve ticaretini bastırmak için bir silah olarak kullanmaya ve Çin halkının meşru kalkınma hakkını ihlal etmeye son verme çağrısı yapıldı.

Açıklamada, Çin’in reform ve dışa açılma politikalarına devam edeceği, kural, düzenleme yönetimi ve standartlarını geliştirerek piyasa odaklı, hukuka dayalı ve uluslararası bir iş ortamı oluşturacağı vurgulandı. “Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve en büyük ikinci tüketici ürünleri pazarı olan Çin, uluslararası durum ne olursa olsun, kapılarını dış dünyaya daha fazla açacaktır.” ifadesi kullanıldı.

Ekonomik küreselleşmenin toplumsal kalkınma için tek yol olduğuna ve bu sürecin merkezinde DTÖ’nün bulunduğu kurallara dayalı çok taraflı ticaret sisteminin yer aldığını belirten açıklama, açık ve işbirliğine dayalı bir yaklaşımın tarihin eğilimi olduğunu kaydetti. Dünyanın karşılıklı izolasyon ve bölünmelere geri dönmemesi gerektiği vurgulandı.

Ayrıca, karşılıklı faydaya ve kazan-kazan sonuçlarına dayanan işbirliğinin insanlığın ortak bir arzusu olduğu belirtildi. “ABD’nin komşularını zarara sokma politikası nihayetinde geri tepecektir.” ifadeleri yer aldı.

Ticaret Savaşlarının Sonuçları

Kalkınmanın yalnızca belli bir ülkeler grubunun imtiyazı değil, tüm ülkelerin evrensel hakkı olduğu belirtilirken, ekonomik küreselleşmeyi daha açık, kapsayıcı, evrensel olarak faydalı ve dengeli hale getirmenin uluslararası toplumun ortak sorumluluğu olduğu ifade edildi.

Açıklamada, “Ticaret savaşlarının ve tarife savaşlarının kazananı olmaz, korumacılık bir çıkmaz sokaktır. Tüm ülkeler, gerçek çok taraflılığı savunmalı, tek taraflılık ve korumacılığın her türlüsüne karşı durmalı ve merkezinde Birleşmiş Milletler’in olduğu uluslararası sistemi, merkezinde Dünya Ticaret Örgütü’nün bulunduğu çok taraflı ticaret sistemini korumak için işbirliği yapmalıdır.” denildi. “Dünya, hegemonyayı değil eşitliği kucaklamalı.” ifadesiyle son buldu.

Trump’ın Tarife Artışı ve Çin’in Yanıtı

Çin’in bu sert tepkisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın “karşılıklı tarifeler” kapsamında Çin’e ek yüzde 34 gümrük tarifesi getireceğini açıklamasıyla başladı. Washington yönetimi, Çin’e yüzde 10’luk baz tarifeye ek olarak yüzde 24’lük “karşılıklı tarife” uygulayarak toplamda yüzde 34’lük bir ek gümrük tarifesi getirdiğini duyurdu. Bu yeni tarife artışları ile birlikte, ABD’nin Çin’den ithal ürünlere uyguladığı asgari gümrük tarifesi yüzde 54’e kadar yükseldi.

Çin, ABD’nin bu tarife artışlarına karşılık veren ilk ülke oldu ve yüzde 34’lük tarife artışına eşit oranda ek tarife uygulayacağını duyurdu. Pekin hükümeti ayrıca, Dünya Ticaret Örgütü’nde ABD aleyhine dava açtığını, bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlamalar getirdiğini ve ABD şirketlerine yönelik yaptırımlar açıkladığını bildirdi.