Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından yayınlanan “Zorla Yerinden Edilmede Küresel Eğilim 2024” başlıklı rapora göre, zorla yerinden edilme vakaları son 12 yılda üst üste artış gösterdi. Geçtiğimiz yılın rakamlarına göre dünya genelinde yeni bir rekor seviyeye ulaşıldığı belirtilmektedir. Mayıs 2024 itibarıyla toplam yerinden edilme rakamının 120 milyona ulaştığı raporda vurgulanan önemli noktalardan biri de Sudan, Gazze ve Myanmar gibi bölgelerde devam eden çatışmaların yeni yerinden edilmelere sebep olduğudur. Acil çözümler bulunmazsa bu durumun daha da kötüleşebileceği uyarısında bulunulmuştur.

Ülkeler Arasında Yerinden Edilme Rakamlarına Dair Önemli Tespitler

Rapora göre, Sudan’da devam eden çatışmaların en büyük oranda artışa sebep olduğu belirtilirken, ülke içinde 7,1 milyon kişinin ve komşu ülkelere 1,9 milyon Sudanlının yerinden edildiği ifade edilmiştir.
Gazze Şeridi’nde ise 1,7 milyon insanın yerinden edildiği tahmin edilmektedir. UNRWA’nın verilerine göre, Gazze’deki yıkıcı şiddet olayları nedeniyle nüfusun büyük bir kısmı yerinden edilmiştir.
Suriye, iç ve dışında toplamda 13,8 milyon kişinin zorla yerinden edilmesiyle dünyanın en büyük yerinden edilme krizi yaşayan ülkesi konumunda bulunmaktadır.

Raporda ayrıca, dünya genelindeki yerinden edilme rakamlarındaki en büyük artışın, çatışmalardan kaçan ve ülkelerinde kalan kişiler nedeniyle yaşandığı belirtilmektedir. Ülke içinde yerinden edilme rakamlarının da ciddi şekilde arttığına dikkat çekilmektedir. Ayrıca, mültecilerin ve uluslararası korumaya ihtiyaç duyan diğer kişilerin toplam sayısının 43,4 milyona yükseldiği, bu kişilerin çoğunluğunun düşük ve orta gelirli ülkelerde barındığına vurgu yapılmıştır.

BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, raporda yer alan keskin artış rakamlarının altında yatan insanlık trajedilerine dikkat çekerek, uluslararası toplumu zorla yerinden edilmenin temel sebepleriyle mücadele etmeye çağırmıştır. Ayrıca, savaşan tarafların uluslararası hukuka saygı göstermeleri gerektiğini ve çatışmalar ile insan hakları ihlallerine karşı daha etkili işbirliği ve çabaların önemine vurgu yapmıştır. Grandi, mültecilerin ve ev sahibi toplulukların dayanışmaya ihtiyaçları olduğunu belirtmiş ve geçen yıl milyonlarca insanın evlerine dönmesinin umut verici bir gelişme olduğunu ifade etmiştir.