Recep ERÇİN

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2024 yılı için uygulamayı kararlılıkla sürdüreceklerini vurguladı. Şimşek, “Sizin de yapmanız gereken bunu dikkate almanız. 2024’te özel sektörün bizim söylediklerimizi çok dikkate aldığı kanısında değilim” ifadelerini kullandı. Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından geleneksel olarak düzenlenen IICEC Konferansı’nda konuşan Bakan Mehmet Şimşek, sanayicilerin kısa vadede serzenişte bulunabileceklerini belirtti. Bunun bir kısmının dış kaynaklı, bir kısmının iş modeli kaynaklı ve bir kısmının da programın istenmeyen etkilerinden kaynaklandığını ifade etti. Ancak programın esas amacının sanayicileri ve girişimcileri daha verimli hale getirmek olduğunu vurguladı.

Şimşek, “Bizim sizi zorlamamız lazım. Daha inovatif ve verimli olun deyince olmuyorsunuz. Bu durumu program üzerinden sağlamamız gerekiyor” dedi. Türkiye’nin sanayicilerinin, Çin’in ihracat rotasının değişmesinin önemli bir konu olduğunu dikkate alması gerektiğini belirterek, “Hiçbir ülke mevcut kapasitesini kolay kolay yok etmez. Eğer önemli bir pazarı kaybederseniz, diğer pazarlara yönelirsiniz” uyarısında bulundu. Bu bağlamda, Sanayi ve Ticaret Başkanları ile en çok konuşulan konunun bu olduğunu ifade etti.

Para ve maliye politikasının sınırları var

Bakan Şimşek, Türkiye’deki ciddi enflasyon ve hayat pahalılığı sorununa dikkat çekerek, “Bunun için para politikası, maliye politikası, yapısal politikalar, gelirler politikası ve yönetilen fiyatlar gibi politikaların hepsi 2025 yılında dezenflasyonu destekleyici olacak. 2024’te enflasyon yüksek olabilir, bu doğru ama yılın başında enflasyon yüzde 65 idi. Yılı yüzde 44-45 ile kapatırsak, 20 puanlık bir düşüş olacak ki bu kötü bir düşüş değil” şeklinde konuştu.

Şimşek, enflasyonu kalıcı olarak tek haneli rakamlara indirmenin önemli olduğunu vurgulayarak, “Sermaye piyasaları derinleşecek, bankalara olan kısa vadeli bağımlılığı sonlandıracağız. Uzun vadeli sermaye benzeri kaynaklara erişim sağladığımızda gerçek anlamda girişimcilik ruhunu ortaya koyabileceğimiz bir ortam yaratacağız. Size sağlayacağımız en iyi şey finansal istikrar. Sabırlı olmanız gerekiyor. Büyüme potansiyelimiz hâlâ yüksek. Borçluluk oranımız düşük. Finansal koşullar zor ancak bu geçici bir dönem. Dezenflasyon ile birlikte çok daha iyi bir ekosistemle karşı karşıya kalacağız. Yapısal dönüşüm, kalıcılık için elzemdir. Para ve maliye politikalarının sınırları var” dedi.

Yaşlanmadan zengin olabiliriz

Bakan Şimşek, Türkiye’nin orta yüksek gelir grubunda bulunduğunu ve birkaç yıl içinde zenginler kulübüne girebileceğini belirtti. Borçluluk açısından Türkiye’nin, benzer ülkelere göre bilançosunun sağlam olduğunu da vurguladı. Dünyada yaşlanan nüfusa dikkat çeken Şimşek, “Bizde de doğurganlık oranları çok düştü ama hâlâ 18 yıllık bir fırsat penceresi bulunuyor. Reformlarla bu süreyi 30 yıla çıkarabiliriz. Yaşlanmadan zenginleşme fırsatını yakalayabiliriz. Bizim için en büyük potansiyel kadınlarımızdır. OECD ortalaması olan, kadınların iş gücüne katılım oranında yüzde 60’ları yakalarsak, milli gelir yüzde 20 artar” öngörüsünde bulundu.

CDS’teki düşüşle 7 milyar dolar fayda

Bakan Şimşek, “5 yıllık CDS’lerdeki düşüş bugünkü haliyle devam ederse, ki bence daha iyi olacak, yıllık 7 milyar dolar dış borç faizinden tasarruf sağlayacağız” bilgisini verdi. Ayrıca, enerji verimliliği alanında yatırımların artacağına ve elektrikli araçların destekleneceğine de değindi. “Düşük vergilendiriyoruz. Yerli üretim de bulunmakta. Dışarıdan gelecek yatırımlarla daha da büyüyeceğiz. Küresel yeşil kompleksiteye Türkiye en çok katkı sağlayan ülkeler arasında yer alıyor” dedi. Şimşek, rezervlerin bir endişe konusu olmaktan çıktığını ve net rezervin 50 milyar dolara ulaştığını belirtti. 2011’de 70 milyar dolarla zirvede olunduğunu hatırlatarak, “Doğru politikaları devam ettirirsek bu rezervler kalır ve artar. Ne örtük ne de açık bir kur hedefimiz yok. Çok ciddi fon akışı oldu. 110 milyar dolar döviz almak zorunda kaldık ve fon akışını yönetmek beceri gerektiriyor. Merkez Bankamız bunu iyi yönetti. Önümüzdeki dönemde bu kadar zorlanmayız” dedi.

Enerji fiyatları böyle giderse cari fazla veririz

Uluslararası Enerji Ajansı (İEA) Başkanı Dr. Fatih Birol, IICEC’te yaptığı sunumda, “Aylardır Ortadoğu’da büyük siyasi gerginlikler var ama petrol fiyatları 70 dolarlarda. Geçmişte böyle durumlarda 3 haneli fiyatlar görüyorduk” dedi. Çin’in talebinin yavaşlaması ve Amerika kıtasındaki petrol arzının artması sayesinde fiyatların bu seviyelerde kalmaya devam etmesini beklediklerini dile getiren Dr. Birol, doğalgazda da ABD ve Katar’ın LNG arzının artacağını ve bunun fiyatların aşağı yönlü baskılanmasına neden olacağını öngördü. Birol’un sunumunun ardından Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, cari dengeye dikkat çekerek, “Fatih Bey’i dinledikten sonra petrol fiyatı düşük kalacaksa, doğalgazda alıcı fiyatı belirleyecekse cari açıktaki iyileşme geçici değildir. Orta vadede, yapılan dönüşümle cari fazlaya geçebiliriz” mesajını verdi.

Türkiye’nin şansı var

Temiz enerji dönüşümünde çevre politikalarının etkisinin az olduğunu, esas itibarıyla enerji arz güvenliği ve sanayi politikalarının dönüşümde daha etkili olduğunu belirten Birol, “Çevre ve iklim riski azalsa da bu durum kalıcı değildir. ABD, enflasyonu azaltmak için temiz enerjiye destek veren ciddi politikalar geliştirdi ve atağa geçti. Avrupa ile Türkiye arasında birçok konuda iktisadi ve ticari fırsatların olduğunu düşünüyorum. 26 Şubat’ta ABD’deki enflasyonu azaltma kanununun benzeri AB’de açıklanacak. AB’nin yarının ekonomisi ve teknolojisindeki rolü belirlenecek. Sadece Avrupa’nın kendi içinde değil, partnerleri ile birlikte nasıl bir imalat yapısı kuracağı netlik kazanacak. Türkiye’nin bu bağlamda önemli bir şansı bulunuyor” ifadelerini kullandı.

Güler Sabancı: Enerji değer zincirleri kritik unsur olacak

Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Güler Sabancı, “Enerji değer zincirleri geleceğin ekonomilerinin en kritik unsuru olacak” dedi. Sabancı, “Sürdürülebilir bir geleceğe yönelik tüm çabalarımızın odağında insan bulunuyor” mesajını verdi. Çağın gereklerine uygun bilimsel donanımlı insan kaynağına ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Sabancı, IICEC ile enerji ve iklim alanlarında bütüncül bir vizyonu hayata geçirmeye çalıştıklarını belirtti.