Gelişmiş Bir Diplomatik Ziyaret ve Ortak Bildiri
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile birlikte düzenlenen Zafer Günü geçit töreninin hemen ardından, Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gelerek önemli bir diplomatik adım attılar. Bu ziyaret, Moskova’da gerçekleşen ve Rusya’nın müttefikleriyle birlikte düzenlediği geçit töreninden sadece bir gün sonra gerçekleşti ve bölgedeki jeopolitik durumu yakından etkileyecek gelişmelere işaret etti.
Avrupalı liderler, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile ortak bir platformda buluşarak, Gönüllüler Koalisyonu zirvesine katıldılar. Bu toplantının ardından, liderler ve Zelenskiy, yaklaşık 20 dakika süren özel bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve bu görüşmenin ana konusu, taraflar arasında olası bir ateşkes planıydı. Zelenskiy, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, 12 Mayıs Pazartesi günü başlayacak olan ve hava, deniz ile kara unsurlarını kapsayacak şekilde planlanan şartsız ateşkes konusunda mutabık kalındığını duyurdu.
Zelenskiy, bu konudaki duruşunu şöyle özetledi: “Hep birlikte, Rusya’dan bu çağrıyı talep ediyoruz ve ABD’nin de bu yönde destek sağladığını biliyoruz. Bu adım, barışa giden yolda önemli bir kilometre taşıdır.” Ayrıca, Rusya’nın bu teklifi reddetmesi halinde, enerji ve bankacılık sektörlerine yönelik ağır yaptırımların devreye alınacağını belirtti. Zelenskiy, ayrıca, “Ateşkes, hava, deniz ve kara da dahil olmak üzere kapsamlı olmalı. Denetimi ise ABD ile koordinasyon içinde tamamen sağlanabilir. Bu, ulaşılabilir bir hedef.” diyerek, bölgedeki barışın sağlanması için uluslararası işbirliğinin önemine vurgu yaptı.
İngiltere’den Putin’e Çağrı ve Yaptırım Vurgusu
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Vladimir Putin’e yönelik açık bir çağrıda bulunarak, 30 günlük bir ateşkes için desteklerini dile getirdi. Starmer, yaptığı açıklamada, “Burada hepimiz, ABD ile birlikte Putin’e barış çağrısında bulunuyoruz. Eğer gerçekten barış istiyorsa, bunu ortaya koyma zamanıdır. Artık ‘ama’, ‘fakat’ veya şartlar öne sürmek gibi erteleme taktikleri kabul edilemez.” dedi. Ayrıca, Rusya’nın bu çağrıya olumsuz cevap vermesi halinde, müttefiklerin yaptırımlarını önemli ölçüde artıracaklarını sözlerine ekledi.
Starmer, Kiev’in müttefikleri arasında tam bir birlik olduğunu vurgulayarak, “Bugün, özellikle ABD başta olmak üzere, dünya genelinde 30 günlük şartsız bir ateşkesin sağlanması konusunda güçlü bir konsensus var.” şeklinde konuştu. Ayrıca, çatışmanın devam etmesinin temel sorunun tek taraflı ve sorumlusunun Rusya ve Putin olduğunu belirterek, “Bu savaşın barışçıl yollarla sona erdirilmesinde tek sorumlu taraf, Rusya ve Putin’dir.” dedi.
Fransa’dan Ağır Yaptırım Tehdidi ve Güçlü Mesajlar
Emmanuel Macron, Rusya’nın 30 günlük ateşkes ihlal etmesi durumunda, Avrupa ve ABD tarafından uygulanacak olan ağır ve koordineli yaptırımlar konusunda net bir uyarı yaptı. Basın toplantısında, “Bu ateşkesin ihlali halinde, Avrupalı ve Amerikan yetkililer, ortak ve güçlü bir şekilde ağır yaptırımlar konusunda anlaşmış durumda.” ifadelerini kullandı. Macron ayrıca, Avrupa’nın kendisini bir güç olarak yeniden konumlandırdığını ve bu gelişmelerin, özellikle Polonya, Almanya ve İngiltere gibi ülkelerin savunma ve güvenlik alanında bağımsızlıklarını artırmak adına tarihsel bir dönüm noktası olduğunu vurguladı.
Macron, Ukrayna’ya yönelik askeri yardımların durdurulması fikrini kesinlikle reddetti. Zelenskiy’e hitap ederek, “Hiçbir ön şart kabul edilmeyecek. Silah teslimatları durdurulmayacak.” şeklinde net ifade kullandı. Ayrıca, Rusya’nın teklif edilen ateşkese uymaması halinde, yeni ve etkili yaptırımlar devreye sokulacağını ve Ukrayna’ya desteklerin sürdürüleceğini belirtti.
Almanya ve Polonya’dan Güçlü Mesajlar ve Yaptırım Vurgusu
Friedrich Merz, Rusya’nın ateşkesi kabul etmemesi halinde, Ukrayna’yı desteklemeye devam edeceklerini ve Rusya üzerindeki baskının artırılacağını açıkladı. Basın toplantısında, “Eğer ateşkes başarısız olursa, yaptırımlar devam edecek ve Rusya’ya karşı baskı artacaktır.” dedi. Ayrıca, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin, Gönüllüler Koalisyonu adını verdikleri ortak hareket platformunda, bu konuda tamamen bir kararlılık gösterdiklerini belirtti.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, ise Moskova’nın ateşkes teklifine verdiği yanıtı beklediklerini ifade etti. Tusk, “Rusya, bu teklifi kabul etmediği takdirde, barıştan yana olup olmadığını açıkça göreceğiz. O zaman yeni yaptırımlar da gündeme gelebilir.” diyerek, Rusya’nın tutumunu dikkatle izlediklerini ve gerekirse yeni yaptırımların devreye alınacağını sözlerine ekledi. Tusk, Rusya’ya uygulanan mevcut yaptırımların, bölgedeki durumu önemli ölçüde iyileştirdiğine dikkat çekti ve “Yaptırımlar olmasaydı, durum daha da kötü olurdu. Rusya, bu yaptırımların kaldırılmasını bekliyor ve buna göre hareket ediyor.” şeklinde konuştu.