Sevilay ÇOBAN

ABD ile Ukrayna arasında yeni bir ekonomik ortaklık anlaşması imzalandığını duyuran ABD Hazine Bakanlığı, bu anlaşmanın sadece askeri ve finansal desteklerin karşılığı olmadığını, aynı zamanda nadir element imtiyazlarının da bu süreçte önemli bir yer tuttuğunu net bir şekilde vurguladı. Anlaşma ile, bugüne kadar sağlanan yaklaşık 175 milyar dolarlık maddi ve askeri yardımların karşılığı olarak ekonomik bir dönüşüm ve bölgedeki ABD şirketlerinin varlığını artırma hedefleniyor.

İki Ülkenin Ortak Ama Güçlü Pozisyonu

ABD-Ukrayna Yeniden Yapılanma ve Yatırım Fonu kapsamında yapılan açıklamada, özellikle Rusya’nın geniş çaplı işgalinin ardından ABD halkının Ukrayna’nın savunmasına yaptığı maddi ve stratejik katkılar ön plana çıkarıldı. Bu ekonomik ortaklık, iki ülkenin, birlikte çalışarak varlıklarını, yeteneklerini ve kabiliyetlerini kullanarak Ukrayna’nın ekonomik toparlanmasını hızlandırma amacını taşıyor. Ancak, bundan sadece iki ay önce, eski ABD Başkanı Donald Trump, Zelenskiy ile yaptığı görüşmede, “Barışa hazır olduğunda geri dön” diyerek Ukrayna liderini Beyaz Saray’dan göndermiş ve ikili arasındaki ilişkilerde ciddi bir gerilim yaşanmıştı.

Stratejik Güç Duruşu ve Rusya’ya Mesaj

Trump, Rusya-Ukrayna müzakerelerinde hep güçlü pozisyonlar almayı tercih etti ve bu stratejiyi yeni anlaşmada da korudu. Anlaşma ile ilgili açıklamalarda, Trump’ın liderliğinde Hazine Bakanlığı ve Uluslararası Kalkınma Finansmanı Kurumu’nun (DFC), Ukrayna ile yakın çalışacağı belirtildi. ABD Başkanı Donald Trump, anlaşmanın Rusya’yı “engelleyip engellemeyeceği” sorusuna, “Evet, engelleyebilir” şeklinde yanıt verdi. Bu açıklama, ABD’nin bölgedeki stratejik duruşunu net bir şekilde ortaya koyuyor.

‘Rusya’ya Yardım Eden Ukrayna’ya Giremez’

ABD’nin resmi açıklamalarında, Rusya’ya destek veren ya da savaşını finanse eden devlet veya kişilerin Ukrayna’nın yeniden inşasından faydalanamayacağı açıkça ifade edildi. Ayrıca, anlaşmanın, bugüne kadar sağlanan askeri ve finansal desteğin karşılığında Ukrayna’nın doğal kaynaklarına erişim imkânı sağlayacağı da belirtildi. Bu kapsamda, Ukrayna’nın doğal zenginlikleri arasında, televizyon ve aydınlatmalarda kullanılan lantan ve seryum, rüzgâr türbinleri ve elektrikli araç bataryalarında kullanılan neodimyum, nükleer enerji ve lazer teknolojisinde kullanılan erbiyum ve itriyum gibi nadir toprak elementleri bulunuyor. Independent’in haberine göre, Avrupa’daki nadir element kaynakları açısından oldukça zengin olan Ukrayna’nın, Skandiyum rezervleri de bulunuyor, ancak bu bilgiler gizli tutuluyor.

Ülkeyi Enkaz Halinde Devraldım

Çin ile yeni bir ticaret anlaşması yapma olasılığını yüksek gören Donald Trump, Pekin yönetiminin ABD’yi “kazıklama” konusunda uzman olduğunu iddia etti. Trump, Çin ile yapılacak olası anlaşmanın sadece Amerika’nın şartlarına uygun olacağını belirterek, “Çin’deki fabrikalar kapanıyor çünkü artık ürünlerini biz almıyoruz. Başkan Xi’yi severim ama adil olmadıkları sürece bu durum devam edecek” dedi. Ayrıca, Trump, Beyaz Saray’daki kabine toplantısında ekonomi ve yargı sistemiyle ilgili değerlendirmelerde bulunurken, son üç ayın ekonomik verilerinin kötü gelmesinin sorumlusunun eski Başkan Joe Biden olduğunu öne sürdü ve sözlerine, “Ülkeyi enkaz halinde devraldım” diyerek devam etti.

Oyuncak Tarifeleri ve Ekonomik Eleştiri

CBS News’un haberine göre, Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği kabine toplantısında, gümrük tarifeleri ve ekonomik politikalar üzerinde durdu. Çin’e uygulanan gümrük tarifelerine yönelik eleştirilere yanıt olarak, Trump, “Belki de çocukların iki oyuncağı olacak ve bu oyuncaklar normalden birkaç dolar daha pahalı olacak” diyerek, oyuncaklar üzerinden yaptığı benzetmeyle tartışmaları alevlendirdi. Bu açıklama, Trump’un ekonomi politikalarına yönelik yeni eleştirilerin odağı haline geldi.