AB’nin Rus Enerji İthalatını Azaltma Planı
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Rusya’dan enerji ithalatını aşamalı olarak sona erdirmeye yönelik kapsamlı bir yol haritası yayımladı. Bu plan, enerji güvenliğini artırmak ve Rusya’ya olan bağımlılığı azaltmak amacıyla hazırlanmıştır.
İthalatın Kademeli Durdurulması
Plan kapsamında, AB üyeleri Rusya’dan doğalgaz, petrol ve nükleer enerji ürünlerinin ithalatını kademeli olarak durduracak. Bu adımlar, enerji arzındaki kesintiyi en aza indirgemek ve alternatif tedarik kaynaklarıyla entegrasyonu güçlendirmek üzere tasarlanmıştır.
Ulusal Planların Hazırlanması
AB üye ülkeleri, 2023 yılının sonuna kadar Rus gazı, nükleer enerji ve petrol ithalatını aşamalı olarak sonlandırmaya yönelik detaylı ulusal planlarını hazırlayacaklar. Bu planlar, ülkelerin enerji altyapısı, tedarik zinciri ve tüketim alışkanlıklarına göre özelleştirilecektir.
Güvenli ve Şeffaf Enerji Piyasaları
AB, enerji piyasalarındaki şeffaflığı artırmak ve Rus gazının takibini güçlendirmek için yeni düzenlemeler getirecek. Ayrıca, Rusya ile yapılan mevcut enerji sözleşmelerinin sona erdirilmesi ve yeni anlaşmaların engellenmesi hedeflenmektedir.
Gaz ve Nükleer Enerji Tedarikinde Yeni Kurallar
Mevcut spot piyasa anlaşmaları 2025 yılı sonunda sona erecek. Ayrıca, Rusya ile boru hattı ve LNG tedariki konusunda yeni sözleşmeler yapılması engellenecek. Bu sayede, Rusya’nın Avrupa’ya enerji gönderimi önemli ölçüde azaltılacak ve alternatif tedarikçilerle işbirliği güçlendirilecek.
Yasal Düzenlemeler ve Uzun Vadeli Hedefler
AB, 2027 yılı sonuna kadar kalan tüm Rus gazı ithalatını durdurmak amacıyla yeni yasa teklifleri hazırlayacak. Ayrıca, Rusya’nın enerji ambargo yasağını aşmak için kurduğu gölge filosuna karşı yeni tedbirler alınacak. Bu düzenlemeler, enerji piyasalarını daha dirençli hale getirmeyi amaçlamaktadır.
Nükleer Malzeme ve Radyoizotop Tedariki
AB, zenginleştirilmiş uranyum ve diğer nükleer malzemelerin tedarikini güvence altına almak için yeni düzenlemeler hazırlamaktadır. Ayrıca, Euratom Tedarik Ajansı tarafından sağlanan nükleer malzeme tedarik sözleşmeleri kısıtlanacak ve denetim altına alınacaktır. Tıbbi radyoizotopların tedarikinde ise Avrupa Radyoizotop Girişimi kurulacak.
Rusya’dan Tedarikteki Güncel Durum
2021 yılında AB’nin gaz ithalatında Rusya’nın payı yüzde 45 iken, bu oran 2022 itibarıyla yüzde 19’a gerilemiştir. Aynı zamanda, AB’nin toplam petrol ithalatında Rusya’nın payı yüzde 27 seviyesindeyken, son dönemde bu oran yüzde 3’e kadar düşmüştür. Öte yandan, Rus kömür ithalatı ise tamamen yasaklanmıştır. AB ülkeleri, Rus tasarımlı nükleer reaktörler için alternatif tedarikçilerle yeni sözleşmeler imzalamaktadır.