Asgari Ücretle Çalışan Milyonlar ve 2025 Zammı Beklentileri
Türkiye’de asgari ücretle çalışan milyonlarca insan bulunuyor. Bu nedenle asgari ücret zammı, çalışma hayatının en temel ve tartışmalı konuları arasında yer alıyor. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) verilerine göre, Türkiye’de yaklaşık 7,5 milyon kişi asgari ücretle ya da bunun altında gelirle çalışıyor. Bu durum, çalışanların yüzde 40’ından fazlasını kapsıyor. Yani, her 10 kişiden en az 4’ü asgari ücretle geçimini sağlıyor. Bu gerçeklik, asgari ücretin norm ücret haline geldiği yönündeki eleştirilerin artmasına neden oluyor.
2025 yılı için asgari ücret konusunu etkileyen tüm senaryolar, son günlerde yaşanan gelişmelerle altüst oldu. İşçi kesimini temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), patron kesimini temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve hükümeti temsil eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yer aldığı Asgari Ücret Komisyonu’nun gerçekleştirdiği üçüncü toplantıda, henüz bir rakam üzerinde anlaşmaya varılamadığı ortaya çıktı.
TÜRK-İŞ’in Asgari Ücret Talebi
Toplantının ardından saat 16.00’da basın mensuplarının karşısına geçen TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, asgari ücretin artık ‘geçim ücreti’ haline geldiğini vurguladı. Atalay, milyonlarca çalışanın beklediği 2025 asgari ücretine ilişkin taleplerini yüzde 45 enflasyon zammı ile üzerine yüzde 20 refah payı ekleyerek duyurdu. Böylece TÜRK-İŞ’in asgari ücret talebi 29 bin 583 lira olarak hükümet ve işveren kesiminin önüne gelmiş oldu.
TÜRK-İŞ’in Talebinin Kabul Görme İhtimali
TÜRK-İŞ’in 29 bin 583 liralık asgari ücret talebinin kabul görme ihtimali oldukça düşük. Zira Atalay’ın duyurduğu talep, yaklaşık yüzde 74’lük bir artışa karşılık geliyor. Ücret artışlarının enflasyonu artıracağı yönündeki endişelerini dile getiren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yönetiminden, bu kadar yüksek bir artışa onay verilmesi beklenmiyor. Peki uzmanlar bu konuda ne düşünüyor?
Uzman Görüşleri
Sosyal güvenlik uzmanı ve Dünya gazetesi yazarı Özgür Erdursun, TÜRK-İŞ’in bu talebinin, tepkiler sonrasında ortaya konduğunu belirtiyor. Erdursun, yazılarında ve sosyal medya paylaşımlarında 2025’te asgari ücrete yapılacak zammın en fazla yüzde 35 civarında olacağını savunuyor. Eğer bu oran gerçekleşirse, asgari ücret 22 bin 952 lira seviyesine çıkacak. Erdursun’un dile getirdiği en yüksek rakam ise 23 bin 500 lira.
Diğer yandan, sosyal güvenlik uzmanı Melise Elman, Simge Fıstıkoğlu ile yaptığı bir röportajda asgari ücret zammının en az yüzde 45 olması gerektiğini savunarak, bunun aksi halde ciddi sorunlar doğuracağını belirtti. Elman, Türkiye’de çalışanların yaklaşık yüzde 49’unun asgari ücretle geçindiğini hatırlatarak, bu durumun toplumsal bir grev dalgasına yol açabileceğini vurguladı. “Ekmek fabrikalarının tamamı greve gittiğinde, kaçımız evde ekmek yapabileceğiz?” şeklinde endişelerini dile getirdi.
Asgari Ücret Zam Senaryoları
Asgari ücret zammının belirlenmesinde izlenen enflasyonla mücadele programının etkisi göz önünde bulundurulduğunda, 2024 yıl sonu ile 2025 yıl sonu enflasyon hedefleri arasında bir noktada olması bekleniyor. Hedeflenen ve gerçekleşen enflasyonun ortalaması ise yüzde 33 ila 35 civarında bir zammı işaret ediyor. Potansiyel senaryolar çerçevesinde asgari ücret zammı ve çalışanın Şubat 2025’te alacağı maaş şu şekildedir:
- Yüzde 32,5: 22 bin 527 lira
- Yüzde 33: 22 bin 613 lira
- Yüzde 34: 22 bin 783 lira
- Yüzde 35: 22 bin 952 lira
- Yüzde 36: 23 bin 122 lira
- Yüzde 37: 23 bin 292 lira
- Yüzde 38: 23 bin 462 lira
- Yüzde 39: 23 bin 632 lira
- Yüzde 40: 23 bin 802 lira
- Yüzde 41: 23 bin 973 lira
- Yüzde 42: 24 bin 143 lira
- Yüzde 43: 24 bin 313 lira
- Yüzde 44: 24 bin 483 lira
- Yüzde 45: 24 bin 653 lira
- Yüzde 46: 24 bin 823 lira
- Yüzde 47: 24 bin 993 lira
- Yüzde 48: 25 bin 163 lira
- Yüzde 49: 25 bin 333 lira
- Yüzde 50: 25 bin 503 lira